NATO tự phòng thủ
Các quan chức Lầu Năm Góc vừa có cuộc gặp gỡ các phái đoàn châu Âu tại Washington để thảo luận về kế hoạch chuyển giao hầu hết trách nhiệm phòng thủ thông thường của NATO cho các thành viên châu Âu của khối này.
Theo Reuters, việc chuyển giao dự kiến sẽ bao gồm mọi thứ từ quân đội và vũ khí đến tình báo và tên lửa, trong đó Mỹ đe dọa sẽ ngừng hợp tác trong một số 'cơ chế phối hợp phòng thủ' của NATO nếu không đạt được tiến triển trước thời hạn năm 2027.
Các quan chức châu Âu được cho là lo ngại thời hạn này là "không thực tế", bất kể các biện pháp của Mỹ tiến triển như thế nào.
Các quan chức Liên minh châu Âu (EU) và Đức trước đây đã công bố kế hoạch chuẩn bị cho khối này sẵn sàng cho một cuộc xung đột lớn vào năm 2029-2030 và đã phê duyệt các kế hoạch quân sự hóa khổng lồ từ lực lượng mặt đất và phòng không đến máy bay không người lái, xe tăng, năng lực mạng và sản xuất đạn dược.
Các đồng minh NATO trước đó đã đồng ý tăng chi tiêu quốc phòng lên tới 5% GDP tại hội nghị thượng đỉnh vào tháng 6, nhưng hầu hết các quốc gia đều không đạt được con số này.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đã phàn nàn về việc các đồng minh của Mỹ chi tiêu quốc phòng thấp và phụ thuộc vào sự bảo vệ của Mỹ kể từ những năm 1980. Nhưng điều này sẽ không còn tồn tại kể từ năm 2027.
Thực tế đáng lo ngại
Nhận định về hạn chót Mỹ đặt ra cho các thành viên NATO châu Âu là năm 2027, nhà phân tích kỳ cựu của Bộ Quốc phòng và Trung tá Không quân Mỹ đã nghỉ hưu Karen Kwiatkowski cho rằng NATO không có khả năng tự bảo vệ mình nếu thiếu Mỹ.
"NATO không có khả năng và không chuẩn bị để bảo vệ các nước châu Âu – thực tế là hầu hết năng lực phòng thủ đó đã được gửi đến Ukraine và đã bị phá hủy", bà Kwiatkowski cho biết trong cuộc trò chuyện với Sputnik.
Nhà phân tích Kwiatkowski lưu ý rằng, từ trước đến nay các thành viên NATO châu Âu không có lý do gì để phát triển năng lực quốc phòng, ngoại giao hoặc thương mại của riêng mình do vai trò thống trị của Mỹ trong khối quân sự này, bao gồm cả vị trí quan trọng trong phòng thủ.
"Vì vậy, năng lực phòng thủ riêng của các thành viên NATO châu Âu bị đánh giá vừa yếu vừa thiếu. Do đó, việc tự bảo vệ mình của các thành viên này là điều gần như không thể nếu xảy ra một cuộc xung đột với đối thủ mạnh như Nga mà châu Âu luôn tuyên bố đã sẵn sàng", chuyên gia Mỹ nói.
Cũng theo bà Kwiatkowski, phần lớn tuyên bố của NATO mâu thuẫn với tôn chỉ phòng thủ của khối vì NATO hiện đang tìm kiếm những nỗ lực cụ thể về chiến tranh và tiền chiến chống lại Nga trên nhiều khu vực.
Ngày 11 tháng 7, NATO đã công bố Tuyên bố chung tại Hội nghị thượng đỉnh ở Washington, nêu rõ những nỗ lực của liên minh nhằm cô lập Nga hơn nữa, tăng cường an ninh của liên minh ở sườn phía đông, tăng cường hỗ trợ an ninh cho Ukraine và tuyên bố Kiev đang trên "con đường không thể đảo ngược" vào NATO, cùng với nhiều sáng kiến khác.
Đặc biệt, người đứng đầu chính sách đối ngoại EU Josep Borrell còn cho biết rằng kế hoạch phát triển mới của NATO bao gồm khả năng sẵn sàng huy động khoảng 300.000 quân tại Liên minh châu Âu. Tuy nhiên, EU hiện có quân nhân hoạt động thực tế ít hơn nhiều con số này.
