Một quả bom GBU-43, còn được gọi là "mẹ của các loại bom" - Ảnh: Quân đội Mỹ/Reuters.
Mỹ ngày 13/4 đã thả “mẹ của các loại bom” - vũ khí phi hạt nhân lớn nhất mà nước này từng sử dụng trong chiến đấu - xuống một hệ thống hang động và đường hầm được tổ chức khủng bố tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) sử dụng ở miền Đông Afghanistan.
Hãng tin Reuters cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đã gọi cuộc tấn công bằng “mẹ của các loại bom” là một bằng chứng cho thấy một chính sách đối ngoại mạnh mẽ hơn của nước này kể từ khi ông lên nắm quyền vào tháng 1 sau 8 năm nước Mỹ nằm dưới sự lãnh đạo của người tiền nhiệm Barack Obama.
Phát ngôn viên Lầu Năm Góc Adam Stump cho hay, quả bom GBU-43 chứa 11 tấn thuốc nổ đã được thả từ một máy bay MC-130 của quân đội Mỹ xuống quận Achin thuộc tỉnh Nangarhar, gần biên giới giữa Afghanistan với Pakistan.
Loại bom này là vũ khí được dẫn đường bằng thiết bị định vị toàn cầu (GPS) mà Mỹ lần đầu thử nghiệm vào năm 2003, được coi là đặc biệt hiệu quả khi tấn công vào một nhóm mục tiêu ở gần nhau hoặc mục tiêu ngay dưới mặt đất. Trong khi đó, các loại bom khác có thể hiệu quả hơn khi tấn công vào những đường hầm sâu hơn và kiên cố hơn.
Đây là lần đầu tiên Mỹ sử dụng một quả bom phi hạt nhân có kích thước lớn đến như vậy trong một cuộc xung đột.
Ông Trump nói vụ ném bom đã diễn ra “rất thành công”, nhưng hiện chưa rõ cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại ra sao đối với IS.
Trong chiến dịch tranh cử Tổng thống vào năm ngoái, ông Trump tuyên bố sẽ ưu tiên việc tiêu diệt IS, tổ chức khủng bố khét tiếng với hoạt động chủ yếu ở Syria và Iraq. Tuần trước, ông đã bắt đầu thể hiện sức mạnh quân sự Mỹ bằng cách ra lệnh tiến hành một cuộc tấn công bằng tên lửa hành trình Tomahawk vào một căn cứ không quân của Chính phủ Syria nhằm đáp trả một vụ tấn công bằng khí độc trước đó.
“Nếu nhìn vào những gì đã diễn ra trong 8 tuần qua và so sanh với những gì diễn ra trong 8 năm qua, các bạn sẽ thấy sự khác biệt lớn”, Tổng thống Mỹ nói với các nhà báo tại Nhà Trắng ngày 13/4.
Tình hình ở Afghanistan hiện nay vẫn còn nhiều bất ổn, khi một số nhóm vũ trang vẫn tiếp tục tranh giành lãnh thổ 15 năm sau cuộc chiến tranh của Mỹ lật đổ Chính phủ của lực lượng Taliban ở nước này. Đến nay, ông Trump vẫn chưa đưa ra một chiến lược rõ ràng về Afghanistan, nơi khoảng 8.400 lính Mỹ vẫn đóng quân ở đây.
Lực lượng quân đội và cảnh sát Afghanistan, với sự hỗ trợ của hàng nghìn nhà tư vấn quân sự nước ngoài, đang chật vật ứng phó với một làn sóng nổi dậy mới do Taliban dẫn đầu, cùng các nhóm khác như IS. Đầu năm nay, Chính phủ Mỹ cho biết Chính phủ Afghanistan hiện kiểm soát chưa đầy 60% diện tích lãnh thổ nước nà
Phát ngôn viên Nhà Trắng Sean Spicer cho biết “mẹ của các loại bom” được thả xuống mục tiêu ở Afghanistan vào lúc khoảng 7h tối theo giờ địa phương. Theo ông Spicer, các lực lượng của Mỹ đã thực hiện “tất cả các biện pháp cảnh báo cần thiết nhằm tránh thương vong và thiệt hại cho dân thường”.
Các chuyên gia về chính sách đối ngoại nhận xét rằng việc quân đội Mỹ sử dụng bom GBU-43 có thể nhằm mục đích gửi một thông điệp cứng rắn tới các quốc gia khác, trong đó có Triều Tiên. Tuy nhiên, đây có thể không phải là mục đích chính của Mỹ khi dùng vũ khí này, mà thay vào đó, Mỹ thực sự muốn dùng “mẹ của các loại bom” để tấn công hệ thống đường hầm của IS.
“Đây là một vũ khí rất đặc biệt, không có nhiều và chỉ có thể sử dụng trong một vài tình huống cụ thể”, nhà cố vấn cấp cao Mark Cancian thuộc Trung tâm Nghiên cứu quốc tế và chiến lược (CSIS) nhận định.
