Đầu thú nhưng không thể khởi tố
Vụ án mạng xảy ra đầu tháng 8.2013 tại tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc. Anh Nguyễn Phú Minh (23 tuổi, ngụ xã Nghi Thiết, H.Nghi Lộc, Nghệ An) đang làm thuê tại đây thì bị sát hại. Sau khi nhận thông tin từ những người đồng hương làm thuê với Minh gọi điện về báo, ông Nguyễn Phú Mạnh, bố đẻ nạn nhân, sang Trung Quốc đưa thi thể con trai về.
Trong khi công an Trung Quốc đang điều tra vụ án mạng thì ngày 9.8.2013, Nguyễn Văn C. (27 tuổi, ngụ TX.Cửa Lò, Nghệ An) đến Công an TX.Cửa Lò tự thú đã giết anh Minh tại Trung Quốc.
Một ngày sau đó, Hồ Công T. (23 tuổi, ngụ H.Diễn Châu, Nghệ An) cũng đến Công an Nghệ An đầu thú là đồng phạm. Cả hai khai nhận do C. và anh Minh cùng có tình cảm với một cô gái nên C. thù tức anh Minh.
Ngày 1.8.2013, C. bàn với T. mua dao, rủ Minh lên núi chơi và cả hai dùng dao sát hại Minh rồi bỏ về quê.
Lời khai này cũng trùng khớp với đơn tố giác của chị Võ Thị L. (ngụ TX.Cửa Lò, người ở cùng dãy nhà trọ với anh Minh và 2 nghi phạm tại Trung Quốc) gửi Công an Nghệ An, khẳng định chính C. và T. là thủ phạm vì trước đó chị L. có nhận được tin nhắn điện thoại của C. nội dung “phải xử thằng Minh”. Sau khi Minh mất tích, những người cùng dãy trọ truy hỏi thì C. và T. bỏ về quê.
Gần 1 tháng sau, ông Mạnh đưa được tro cốt con trai về quê. Vụ án tưởng sẽ dễ dàng kết luận và khép lại vì nghi phạm đã đầu thú, nhưng không ngờ đã gần 6 năm trôi qua vẫn chưa có hồi kết.
 Những công văn trả lời ông Mạnh của cơ quan chức năng |
Nhiều lần trao đổi vẫn không nhận được hồ sơ
Sau khi lấy lời khai C. và T., ngày 14.8.2013, cơ quan điều tra Công an Nghệ An đã có công văn gửi Văn phòng Interpol VN đề nghị phối hợp với cơ quan chức năng Trung Quốc để tiếp nhận hồ sơ liên quan đến cái chết của anh Nguyễn Phú Minh.
Văn phòng Interpol VN sau đó hướng dẫn Công an Nghệ An liên hệ với Tổng lãnh sự quán VN tại Quảng Đông để chuyển giao tài liệu bằng đường ngoại giao. Công an Nghệ An làm công văn như hướng dẫn.
Đến ngày 1.4.2014, Tổng lãnh sự quán VN tại Quảng Đông gửi công điện về thông báo đã có công hàm gửi Công an tỉnh Quảng Đông, nhưng Công an Quảng Đông cho rằng do khó khăn trong việc dịch tài liệu qua tiếng Việt nên họ đã chuyển hồ sơ đến Bộ Công an Trung Quốc để xử lý và chuyển giao cho phía VN.
Tuy nhiên, trong nhiều năm qua, Công an Nghệ An nhiều lần gửi công văn đến Văn phòng Cơ quan điều tra và Cục Cảnh sát hình sự (Bộ Công an), Vụ Hợp tác quốc tế và Tương trợ tư pháp (Viện KSND tối cao) đề nghị hướng dẫn để tiếp nhận hồ sơ từ phía Trung Quốc nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả.
Đại tá Nguyễn Hữu Cầu, Giám đốc Công an tỉnh Nghệ An, cho biết vụ án đã khá rõ ràng vì 2 nghi phạm C. và T. đã ra đầu thú. Tuy nhiên, dù rất nhiều lần làm công văn đề nghị nhưng phía cơ quan chức năng Trung Quốc không chuyển hồ sơ vụ án cho Công an Nghệ An nên không thể xử lý.
“Về nguyên tắc, vụ án xảy ra ở đâu thì ở đó phải khám nghiệm hiện trường và tử thi để xác định nguyên nhân tử vong. Theo quy định của pháp luật VN, tội phạm xảy ra ngoài nước vẫn có thể bị truy tố trong nước, nhưng phải có hồ sơ ban đầu để xác định nguyên nhân tử vong là gì, nhưng vì phía Trung Quốc không chuyển hồ sơ nên không thể xử lý được”, đại tá Cầu nói.
Vụ án bế tắc khiến vợ chồng ông Mạnh day dứt. “Tôi đã viết rất nhiều lá đơn gửi đi nhiều nơi, đề nghị điều tra làm rõ và đưa vụ án ra xét xử, trả lại công bằng cho con tôi, nhưng đã gần 6 năm qua, thủ phạm vẫn ung dung ngoài vòng pháp luật”, ông Mạnh nói. Ông cũng cho biết sau khi an táng con trai, gia đình 2 nghi phạm C. và T. 2 lần mang đến 30 triệu đồng để “đền bù” cho gia đình ông.
Không bị pháp luật xử lý, T. đã lấy vợ và có con, còn C. đang làm nghề đi biển ở TX.Cửa Lò. Trả lời PV Thanh Niên, C. nói sau khi ra đầu thú, C. đã sẵn sàng đi tù để đền tội. Thế nhưng, gần 6 năm qua, vụ án vẫn bế tắc và C.“luôn phải sống trong dằn vặt và day dứt”.
