Tuyên bố của bà May
Thủ tướng Anh Theresa May đã trình bày trước Quốc hội bản đánh giá, sau khi các công tố viên cho biết họ có “bằng chứng đầy đủ” để buộc tội hai công dân Nga liên quan đến vụ tấn công.
Sergei Skripal và con gái của ông, Yulia Skripal, đã bị đầu độc bằng chất độc thần kinh Novichok (nhóm chất độc thần kinh được Liên Xô phát triển trong thập niên 1970 và 1980) tại thành phố Salisbury của Anh hồi tháng Ba vừa qua, gây ra cuộc khủng hoảng ngoại giao giữa Anh và Nga. Hai bố con ông Skripals và một sĩ quan cảnh sát đã phải nhập viện sau vụ tấn công.
Cơ quan công tố Vương quốc Anh cho biết, hai nghi phạm đã đến Vương quốc Anh dưới những cái tên Alexander Petrov và Ruslan Boshirov. Cơ quan này cũng cho rằng, đây gần như chắc chắn chỉ là bí danh. Các công tố viên đang tìm kiếm thêm những bằng chứng để củng cố cáo buộc các tội danh âm mưu giết người, sử dụng và sở hữu chất độc Novichok, và gây ra những tổn hại nghiêm trọng về cơ thể.
“Bản đồng ca” của các nhà lãnh đạo
“Chúng tôi hoàn toàn tin tưởng vào đánh giá của Anh rằng hai nghi phạm là các nhân viên tình báo quân sự Nga, còn được gọi là GRU, và hoạt động này gần như đã được phê duyệt ở cấp chính quyền cao cấp”, các nhà lãnh đạo cho biết. Họ cũng kêu gọi Nga phải cung cấp đầy đủ chương trình Novichok của mình cho Tổ chức cấm vũ khí hóa học, một cơ quan giám sát quốc tế.
“Chúng tôi, các nhà lãnh đạo của Pháp, Đức, Hoa Kỳ, Canada và Vương quốc Anh, nhắc lại sự phẫn nộ của chúng tôi về việc sử dụng một tác nhân thần kinh hóa học, được gọi là Novichok, ở Salisbury vào ngày 4/3 vừa qua”.
Bức thư cũng ghi nhận đánh giá của Anh rằng cũng chính Novichok là chất độc đã được sử dụng để đầu độc Dawn Sturgess và Charles Rowley, một cặp vợ chồng sống ở Amesbury, gần Salisbury. Họ bị bệnh sau khi tiếp xúc với chất lỏng trong một chai nước hoa họ tìm thấy trong một thùng từ thiện. Sturgess qua đời vào ngày 8/7 sau khi tiếp xúc với Novichok. Các nhà điều tra Anh đã chính thức liên kết hai trường hợp, nhưng cảnh sát cho biết có vẻ như cặp đôi này không phải là mục tiêu được cố tình nhắm tới.
Phản ứng của Nga
Các công tố viên đã được cấp lệnh bắt giữ trên toàn châu Âu. Cảnh sát cũng đang triển khai Thông báo đỏ Interpol. Hiến pháp Nga không cho phép dẫn độ các công dân của nước này. Các công tố viên cho biết mặc dù hai nghi phạm người Nga được cho là vào Anh nhờ tên giả, nhưng họ có hộ chiếu thật của Nga.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova bác bỏ những tuyên bố này. “Nước Nga đang bị cáo buộc. Cũng giống như các bức ảnh, những cái tên được công bố trên các phương tiện truyền thông không cho chúng ta biết bất cứ điều gì”, bà nói. Bà Maria Zakharova kêu gọi các nhà chức trách Anh hãy “chuyển từ các cáo buộc công khai và những thông tin bị bóp méo sang hợp tác thực tế, thông qua các cơ quan thực thi pháp luật” và lặp lại nhu cầu của Nga rằng phía bên kia cần trả lời các câu hỏi của Moscow về vụ việc. “Việc điều tra các tội ác nghiêm trọng như vậy - mà phía Anh đã nhiều lần cáo buộc - đòi hỏi công việc cẩn thận nhất, phân tích dữ liệu cẩn thận và hợp tác chặt chẽ”, bà nói.
Hơn 20 quốc gia đã ủng hộ Vương quốc Anh trong các cáo buộc chống lại Nga, trục xuất hơn 100 nhà ngoại giao Nga tại các nước này. Mỹ cũng áp dụng các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga trong trường hợp này, mà Điện Kremlin chỉ trích là “không thể chấp nhận” và “bất hợp pháp”.
