Không chọn sách giáo khoa theo giá
Ở Trường Tiểu học Kim Đồng (thị xã Nghĩa Lộ, tỉnh Yên Bái), cô Lê Thị Thanh Huyền - Tổ trưởng tổ chuyên môn Khối 1 là người nghiên cứu những bộ SGK mẫu sớm nhất, ngay khi chưa công bố giá; Cô nhận xét: “Cảm quan đầu tiên khi cầm các cuốn SGK lớp 1 mới thấy mới chất lượng giấy tốt, hình thức đẹp, chữ in rõ ràng, sắc nét.
Với những cuốn sách như thế này chắc giá sẽ cao hơn so với giá sách hiện nay; Tuy nhiên giá thành SGK lớp 1 mới ở đây không phải là vấn đề quá quan trọng trong việc lựa chọn SGK bởi giáo viên và phụ huynh học sinh của trường quan tâm đến chất lượng nội dung của SGK mới hơn là giá”.
Cô Nguyễn Thị Thủy - Phó Hiệu trưởng - cho biết: nhà trường đã thành lập Hội đồng lựa chọn SGK và đang trong quá trình lựa chọn; Yêu cầu đặt ra với các thành viên Hội đồng là chọn sách phù hợp với hoàn cảnh địa phương, nhất là SGK các môn học chính phải được đặc biệt quan tâm đến chất lượng.
Nội dung, chủ đề bài học cụ thể phải phù hợp với học sinh miền núi. Cô nêu ví dụ: Như môn Tiếng Việt, cùng học về chữ cái, âm vần nhưng cấu tạo, thiết kế bài học có những cuốn sách dễ tiếp cận hơn, những có cuốn lại có nhiều âm vần khó. Một sách có vài bài có âm vần khó là đã gây khó khăn, khó tiếp cận cho học sinh miền núi.
“Hội đồng lựa chọn SGK của trường đang cân nhắc chọn SGK theo quyển, hay theo bộ chứ không chọn sách theo giá. Bởi qua nghiên cứu, giáo viên cho rằng bộ SGK này có quyển Tiếng Việt, hay ở bộ khác lại có SGK Toán rất hay, phù hợp với năng lực học sinh trường mình;
Giá sách ban đầu cũng được giáo viên và phụ huynh cân nhắc. Tuy nhiên, qua thông tin công bố giá sách vừa qua thì nhìn chung giá các bộ sách chênh lệch nhau không nhiều. Với điều kiện kinh tế của các gia đình tại thị xã Nghĩa Lộ thì giá SGK mới cũng không phải vấn đề là quá lớn để mua sắm cho con em đi học” - Cô Thủy chia sẻ.
Chất lượng nội dung được quan tâm hơn giá SGK
Để chuẩn bị cho năm học mới, nhiều tỉnh đã ban hành bộ tiêu chí lựa chọn SGK. Là địa phương miền núi, Lạng Sơn cũng đã ban hành bộ tiêu chí hướng lựa chọn SGK dùng trong các cơ sở GDPT năm học 2020 – 2021 với 2 nhóm gồm 10 tiêu chí trong đó, giá SGK cũng được đề cập thành một tiêu chí, sau các tiêu chí về nội dung, chủ đề, hình thức SGK.
Bà Dương Hồng Minh- Trưởng Phòng Giáo dục Tiểu học cho biết: “Sở GD&ĐT Lạng Sơn đang hướng dẫn các nhà trường lựa chọn SGK theo tiêu chí của tỉnh và theo đúng quy trình được Bộ GD&ĐT hướng dẫn tại Thông tư 01;
Trong quá trình lựa chọn SGK, phải có sự tham gia và ý kiến của Ban đại diện cha mẹ học sinh. Trong tiêu chí lựa chọn SGK, các tiêu chí về chất lượng nội dung, hình thức, chủ đề dạy học trong sách gần gũi với học sinh của tỉnh vẫn được ưu tiên hơn là tiêu chí giá SGK.
Bà Minh phân tích: “Tâm lý chung của phụ huynh và cộng đồng xã hội là thích SGK giá rẻ hơn. Tuy nhiên để coi SGK mới là rẻ hay đắt, phải căn cứ vào chất liệu giấy, khổ, màu in của SGK hiện hành để so sánh; SGK mới có khổ lớn hơn, chất liệu tốt hơn và tính giá thành hiện thời sẽ phải cao hơn giá cũ một chút; Tâm lý là ai mua cũng thích SGK giá rẻ nhưng giá SGK đã được Bộ Tài chính quy định, và người dân sẵn sàng mua sách đã được cơ quan Nhà nước thẩm định giá để con em học tập”.
Về vấn đề này, Bà Nguyễn Thúy Hường- Trưởng Phòng Giáo dục Tiểu học Sở GD&ĐT Hà Nam cũng cùng quan điểm với bà Dương Hồng Minh trong nhận xét về SGK mới; Bà Hường cho rằng: “Chúng ta không thể nói giá sách cao hay thấp được vì giá đã được cơ quan có thẩm quyền thẩm định giá và đưa ra quyết định trên cơ sở mặt bằng giá cả thị trường từng năm”;
Xét về góc độ chuyên môn mà đánh giá thì SGK lớp 1 mới năm nay rất phù hợp với hứng thú học tập và thẩm mỹ của trẻ. Với học sinh tiểu học, nếu SGK không được in 4 màu thì khó có thể thu hút trẻ hào hứng với việc học. Mặt khác, trẻ còn nhỏ nên chưa có ý thức giữ gìn SGK nên nếu giấy không tốt thì SGK không có giá trị tái sử dụng. SGK mới được in đẹp, giấy tốt là đã đáp ứng được 2 yêu cầu trên nhưng giá chắc chắn phải tăng lên là chuyện đương nhiên”.
Bên cạnh đó, SGK tiểu học mới không như sách hiện hành, còn có thêm hệ thống học liệu điện tử đi kèm, để học sinh có thể xem những hình ảnh sống động hơn trong sách điện tử đi kèm nên đã cấu thành giá SGK cao lên.
Theo bà Nguyễn Thúy Hường: "Giá SGK ở Việt Nam không phải là quá cao so với thế giới nên phụ huynh có thể chấp nhận được. Chuyện mua sắm SGK cho con đi học với 9 tháng cả năm học là gần 200 nghìn đồng, tính ra mỗi tháng 20.000 đồng cho trẻ được cắp sách đến trường phải là mức giá phù hợp và phụ huynh chắc không phải đắn đo nhiều".
Trở lại câu chuyện cân nhắc giữa giá sách và hình thức và nội dung các bộ SGK lớp 1 theo CTGDPT mới, bà Hường cho rằng chưa bàn đến chuyện nội dung bộ nào tốt hơn bộ nào nhưng phụ huynh học sinh đã rất thích với SGK mới. Và tin rằng: “Phụ huynh nào cũng sẵn sàng bỏ số tiền gần 200.000 hoặc thậm chí là hơn một chút nữa để có những bộ SGK tốt cho con, em đi học”.
