Bà Vũ Thị Hải Anh, phụ trách tuyển sinh khu vực Đông Á Trường Algonquin College (Canada), cho biết mất giấy tờ tùy thân luôn là mối lo của bất kỳ ai, đối với du học sinh thì điều đó càng khủng khiếp. Hộ chiếu thường kèm theo visa và có khi kẹp cả giấy nhập học (study permit) và việc mất hộ chiếu có thể dẫn đến nhiều vấn đề rắc rối như tốn thời gian và tiền bạc để làm lại giấy tờ, ảnh hưởng đến tâm lý, học tập, việc làm, tài chính...
Để tránh mất hộ chiếu, ngay khi nhận được hộ chiếu, giấy nhập học, các bạn hãy scan, chụp ảnh, lưu vào điện thoại, Google Drive/Dropbox, gửi cho ai đó... Để lúc nào cần bản mềm thì có ngay hoặc có thể tìm lại được. Bản gốc nên cất vào một chỗ cẩn thận, chỉ sử dụng lúc nào thật sự cần thiết.
Nếu bạn lỡ đã mất hộ chiếu rồi thì cũng không cần hoảng loạn. Việc cần làm đầu tiên là báo cảnh sát. Việc báo cảnh sát có hai tác dụng. Một là may mắn thì có thể tìm lại được. Quan trọng hơn là phòng tránh việc có người nhặt được hộ chiếu sẽ lợi dụng đánh cắp ID.
Kế đó là xin lại hộ chiếu mới. Chẳng hạn, tại Canda, cứ theo hướng dẫn trên trang web của Đại sứ quán Việt Nam tại Canada để làm. Hoặc nhờ dịch vụ tin cậy làm hộ, nhất là du học sinh ở xa như Ottawa, Vancouver. Tuy nhiên, sau này, nếu muốn đi đâu đó ra khỏi Canada và quay lại (ví dụ về Việt Nam) thì sẽ cần xin Temporary Resident Visa (TRV - thị thực cư trú tạm thời) mới. Lưu ý là visa thì sẽ không được cấp lại khi mất hộ chiếu nên phải xin TRV mới.
Việc để hộ chiếu hết hạn trong khi đang du học cũng rất rắc rối. Nên du học sinh phải chú ý ngày hết hạn của hộ chiếu và làm hộ chiếu mới cũng như các giấy tờ liên quan để luôn đảm bảo tình trạng pháp lý hợp pháp của mình.
Theo thông tin từ Bộ Ngoại giao Việt Nam, khi bị mất hộ chiếu thì lập tức phải thông báo với cảnh sát nước sở tại hoặc Đại sứ quán Việt Nam tại nước bị mất hộ chiếu. Mục đích của việc thông báo này là lấy giấy xác nhận của những nơi đó để làm tiền đề cho việc làm giấy tờ đối chứng về sau khi cần phải làm việc với bên bảo hiểm hay gần nhất là xin cấp hộ chiếu khẩn cấp (emergency passport). Ngoài ra tấm giấy này giúp du học sinh có thể tìm tới sự trợ giúp của các tổ chức, cá nhân trong quá trình lưu lại xứ lạ khi không còn tiền hay xin ở lại trong khách sạn trong thời gian đợi cấp hộ chiếu mới. Bước thứ 2 là cần tìm đến các cơ quan ngoại giao Việt Nam đặt tại nước sở tại. Ở đây du học sinh sẽ nhận được những sự trợ giúp, hướng dẫn cho những bước tiếp theo.
Thông thường, du học sinh cần phải điền thông tin cá nhân vào đơn trình báo mất hộ chiếu, kèm ảnh, kèm giấy xác nhận báo mất hộ chiếu của cảnh sát… Những thông tin này cần phải chính xác để nhập vào ngân hàng dữ liệu của Cục quản lý xuất nhập cảnh.
