Không đúng phương án cổ phần hóa
Thanh tra Chính Phủ (TTCP) vừa ban hành thông báo kết luận thanh tra việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất, kinh doanh sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở giai đoạn 2011 - 2019 của doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa.
Kết quả thanh tra đối với 9 khu đất dự án tại 3 tỉnh, thành phố cho thấy, việc thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất, giao đất, thực hiện dự án nhà ở, trung tâm thương mại… còn xảy ra những khuyết điểm, vi phạm.
Cụ thể, kết luận TTCP chỉ rõ, khu đất 2.291 m² tại số 120 Hoàng Quốc Việt (Cầu Giấy, Hà Nội) do Tổng Công ty Thép Việt Nam quản lý và sử dụng có vi phạm.
Theo TTCP, việc phê duyệt tiền chuyển mục đích sử dụng đất của Dự án Nhà ở cao tầng, văn phòng, dịch vụ tại số 120 Hoàng Quốc Việt không theo đúng phương án cổ phần hóa Tổng Công ty Thép Việt Nam đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Do đó, dẫn đến tổng số tiền sử dụng đất phải nộp ngân sách của khu A (932 m²) thấp hơn 57,595 tỷ đồng so với giá trị quyền sử dụng đất đã được Bộ Công Thương phê duyệt tại thời điểm tháng 1/2010 (khi thực hiện cổ phần hóa Tổng Công ty Thép Việt Nam), nguy cơ làm giảm số tiền tương ứng phải nộp ngân sách.
Từ ngày 21/5/2012 đến nay, Dự án Nhà ở cao tầng, văn phòng, dịch vụ tại số 120 Hoàng Quốc Việt vẫn không được thực hiện, vi phạm quy định về các trường hợp buộc phải thu hồi đất. Hiện khu đất đã bị một số người dân lấn chiếm, vi phạm nghiêm trọng quy định của pháp luật về quản lý, sử dụng đất đai.
Tại khu đất 6.364,8 m² tại ngõ 622 Minh Khai, phường Vĩnh Tuy (Hai Bà Trưng, Hà Nội), TTCP cho biết, hợp đồng hợp tác đầu tư, trong đó các bên thỏa thuận góp vốn bằng quyền thuê đất là không đúng quy định pháp luật về đất đai. Tiền sử dụng đất được phê duyệt, nhưng chưa xác định rõ, chưa tính toán lại phương án góp vốn...
Khu đất này được UBND TP Hà Nội giao cho Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu lương thực - thực phẩm Hà Nội chuyển mục đích sử dụng để làm Dự án Khu thương mại, dịch vụ và chung cư cao tầng.
Không lập hồ sơ, không đấu giá…
TTCP cho biết, đối với khu đất 14,346,6 m² tại đường Pháp Vân, phường Hoàng Liệt (Hoàng Mai, Hà Nội) thuộc quyền quản lý và sử dụng của Tổng Công ty Xây dựng nông nghiệp Việt Nam - CTCP. Giai đoạn trước khi cổ phần hóa doanh nghiệp Nhà nước, tổng công ty, các sở, ngành chức năng không lập hồ sơ trình UBND TP Hà Nội quyết định cho thuê đất, ký hợp đồng thuê đất.
UBND TP Hà Nội và Tổng Công ty xây dựng nông nghiệp Việt Nam - CTCP không cung cấp được hồ sơ, tài liệu làm căn cứ, cơ sở cho thuê đất, cấp giấy CNQSDĐ 14,346,6 m² là không đúng.
Tổng Công ty Xây dựng nông nghiệp Việt Nam - CTCP góp 100% vốn thành lập Công ty TNHH MTV đầu tư Phương Đông để thực hiện dự án (năm 2017), vốn góp chủ yếu là giá trị sử dụng và thương mại của quyền sử dụng 14.375 m² đất thuê trả tiền thuê đất hàng năm là không đúng quy định.
“Từ hành vi này dẫn đến việc UBND TP Hà Nội có quyết định thu hồi đất giao cho Công ty TNHH MTV đầu tư Phương Đông thuê để làm trụ sở văn phòng làm việc, sau đó đơn vị này chuyển mục đích sử dụng 14.346,6 m² đất để thực hiện Dự án Tổ hợp nhà ở, văn phòng, thương mại và dịch vụ là không đúng phương án sử dụng đất trong phương án cổ phần hóa…”, thông báo TTCP nhấn mạnh.
Phần diện tích 2.503 m² không phải là đất ở, nhưng giao cho Công ty TNHH MTV đầu tư Phương Đông theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất là không đúng các trường hợp được giao đất quy định tại Khoản 2, Điều 55, Luật Đất đai 2013.
Công ty TNHH đầu tư Phương Đông đã bán 312 căn hộ theo hình thức sở hữu lâu dài. Giá bán tương đương với giá bán các căn hộ của tòa nhà khác trong cùng dự án được giao đất có thu tiền sử dụng đất. Mặt khác, đơn giá thu tiền thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê là 12,03 triệu đồng/m², thấp hơn 55,65 triệu đồng/m² so với đơn giá đất xây dựng căn hộ có thu tiền sử dụng đất (67,68 triệu đồng/m²).
TTCP kết luận: Tổng Công ty Xây dựng nông nghiệp và PTNT không thực hiện dự án trong thời gian dài, nhưng UBND TP Hà Nội không xem xét, xử lý thu hồi giấy chứng nhận đầu tư là không đúng quy định pháp luật.
Đối với khu đất 23.380 m² tại số 275 Nguyễn Trãi, (Thanh Xuân, Hà Nội), TTCP nhận định, UBND TP Hà Nội thu hồi phần diện tích trên giao cho Công ty CP thương mại Hưng Việt theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng để thực hiện dự án nhà ở, không thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng để đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định.
Công ty này còn được TP Hà Nội giao 3.557 m² đất (thuộc quỹ đất 20% của thành phố) theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất để thực hiện dự án nhà ở bán cho cán bộ, công chức Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội.
Kiến nghị xử lý
Trên cơ sở kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân lãnh đạo bộ, sở, ban ngành, UBND các tỉnh, thành phố qua các thời kỳ có liên quan đến những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm nêu trên.
TTCP đề nghị xử lý chấm dứt Dự án Đầu tư nhà ở cao tầng, văn phòng dịch vụ và thu hồi đất tại số 120 Hoàng Quốc Việt, quận Cầu Giấy của Tổng Công ty Thép Việt Nam - CTCP theo quy định của pháp luật.
Tại Dự án Khu thương mại, dịch vụ và chung cư cao tầng tại ngõ 622 Minh Khai, phường Vĩnh Tuy, quận Hai Bà Trưng có diện tích 2.519,8 m², TTCP đề nghị kiểm tra xử lý cá nhân, tổ chức có liên quan, tránh làm thất thu ngân sách.
Đối với Dự án Tổ hợp nhà ở, văn phòng và dịch vụ tại đường Pháp Vân, phường Hoàng Liệt phải đảm bảo phù hợp với quyết định giao đất, thực hiện đúng quy hoạch, không được thay đổi công năng sử dụng…
Rà soát dự án số 275 đường Nguyễn Trãi, xác định nghĩa vụ tài chính bổ sung trong việc điều chỉnh bổ sung diện tích khối đế công trình nhà ở NO1. Xử lý thu hồi diện tích 3.557 m² đất (ô đất N02) của dự án đã giao cho Công ty CP thương mại Hưng Việt không đúng quy định; quản lý, sử dụng đất theo quy định của pháp luật.
“Trách nhiệm đối với những khuyết điểm, vi phạm khu đất số 120 Hoàng Quốc Việt thuộc về UBND thuộc TP Hà Nội, các sở ngành có liên quan: Tài chính, Tài nguyên và Môi trường. Cục Thuế và Tổng Công ty Thép Việt Nam – CTCP”, TTCP kết luận.
