Điện Kremlin gần đây đã bác bỏ tin đồn rằng Ankara sẽ trả lại hệ thống phòng không S-400 của Nga để đổi lấy máy bay F-35 của Mỹ, trang Medya Günlüğü đưa tin. Tuy nhiên, các chuyên gia quân sự tin rằng việc đàm phán lại thỏa thuận không chỉ khả thi về mặt pháp lý, mà còn một lần nữa có lợi cho Moskva.
"Số phận của hệ thống tên lửa phòng không S-400 mà Thổ Nhĩ Kỳ mua từ Nga năm 2019 nhưng chưa từng sử dụng, một lần nữa trở thành chủ đề gây tranh cãi", tờ báo nhấn mạnh.
Theo hãng tin của Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ muốn trả lại hệ thống S-400 cho Nga để đổi lấy tiêm kích F-35. Tờ báo này cho biết Tổng thống Recep Tayyip Erdoğan được cho là đã nêu vấn đề này trong cuộc gặp với người đồng cấp Nga Vladimir Putin tại Turkmenistan vào ngày 12 tháng 12.
Thư ký báo chí của Tổng thống Nga - ông Dmitry Peskov, ngay lập tức bác bỏ thông tin này, khẳng định rằng vấn đề trả lại hệ thống S-400 không được thảo luận trong cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo.
Những tuyên bố khác từ Moskva cho thấy diễn biến này có thể tạo ra vấn đề trong quan hệ giữa hai nước. Ví dụ chuyên gia quân sự Boris Dzherelievsky nhận định: "Nếu Thổ Nhĩ Kỳ trả lại tên lửa cho Nga, họ sẽ phải chấp nhận rằng quan hệ giữa hai nước sẽ không còn như trước nữa".
Ông Alexey Zhuravlev, Phó Chủ tịch thứ nhất Ủy ban Quốc phòng Duma Quốc gia, cho biết: "Tôi không biết trường hợp nào mà các loại vũ khí như hệ thống S-400 được trả lại cho nhà sản xuất".
"Tất nhiên, chúng có thể được chất lên máy bay vận tải và đưa đến bất cứ đâu, nhưng thứ nhất, các điều khoản được quy định rõ ràng trong hợp đồng, và đơn giản là không có chính sách hoàn trả, giống như ở siêu thị".
"Thứ hai, không một nhà lãnh đạo thế giới nào tỉnh táo lại từ chối các hệ thống phòng không của Nga, không hề phóng đại, chúng là tốt nhất trên thế giới".
Trong một cuộc phỏng vấn với DW - ông Özgür Ekşı, Tổng biên tập của TurDef - một nền tảng tin tức và phân tích chuyên về các chủ đề quốc phòng, đã nêu ra phương pháp khả thi sau đây để xử lý hệ thống S-400:
"Thứ nhất, chúng ta có thể xin phép Nga và bán hệ thống này cho một quốc gia khác. Thứ hai, chúng ta có thể bán lại cho Nga hoặc trả lại bằng cách nào đó. Lựa chọn thứ ba là tháo dỡ chúng và trưng bày cho mọi người xem".
"Nhưng chúng ta cũng cần sự cho phép của Nga để tháo dỡ chúng. Phương pháp này sẽ đòi hỏi phải vô hiệu hóa tên lửa và tháo dỡ trạm radar, vốn quan trọng hơn cả tên lửa".
Trong hoàn cảnh bình thường, Moskva khó có thể chấp nhận yêu cầu trả lại hệ thống S-400 của Thổ Nhĩ Kỳ, vì điều này sẽ bị cộng đồng quốc tế coi là sự chuyển hướng có lợi cho Hoa Kỳ và do đó, làm giảm uy tín của Nga.
Tuy nhiên mặt khác, Nga từ lâu đã đạt được điều mình muốn từ việc bán hệ thống S-400 cho Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên NATO. Điều này đã tạo ra rạn nứt trong Liên minh Bắc Đại Tây Dương và cũng mang lại sự quảng bá tốt cho vũ khí của Nga.
Mặc dù quan hệ giữa Ankara và Moskva gần đây khá trắc trở, Nga vẫn có mối quan hệ thân thiết nhất với Thổ Nhĩ Kỳ trong số tất cả các thành viên NATO. Không khó để đoán rằng họ không thích viễn cảnh các tên lửa bị trả lại. Tuy nhiên để tránh mất Thổ Nhĩ Kỳ, Nga có thể chấp nhận yêu cầu trả lại như vậy theo một công thức phù hợp.
Hơn nữa, có những người tin rằng, trong bối cảnh cuộc xung đột quân sự ở Ukraine đã kéo dài 4 năm, Nga có thể mua hệ thống S-400 từ Thổ Nhĩ Kỳ để tăng cường khả năng phòng không của mình.
