Lệnh trừng phạt mới của Mỹ đối với các tập đoàn năng lượng khổng lồ của Nga đang tạo ra những cú sốc kiến tạo sâu sắc vào ngành công nghiệp dầu mỏ của Trung Quốc, khi cả nhà máy lọc dầu nhà nước và tư nhân đều phải chịu áp lực nặng nề.
Hiện tại, các nhà nhập khẩu đang phải đối mặt với thách thức duy trì nguồn cung béo bở và tránh bị phạt, hãng tin Bloomberg đưa ra nhận xét.
Có tới 20% lượng dầu thô nhập khẩu của Trung Quốc (khoảng 2 triệu thùng mỗi ngày trong 9 tháng đầu năm nay) đến từ Nga, khiến nước này trở thành trung tâm tinh chế dầu thô thành các sản phẩm như nhiên liệu diesel, xăng và nhựa. Việc ngừng nhập khẩu sẽ là một cú sốc đối với ngành công nghiệp và toàn bộ lĩnh vực.
Việc Washington đưa Rosneft và Lukoil vào danh sách đen là động thái mới nhất trong một loạt các biện pháp do Mỹ, Liên minh châu Âu và Anh áp đặt nhằm vào khách hàng mua dầu của Nga và những đóng góp của họ cho ngân khố của Moskva cũng như các nỗ lực quân sự tại Ukraine. Chính phủ Mỹ tuyên bố các giao dịch liên quan đến hai công ty này phải bị cắt giảm trước ngày 21 tháng 11.
Rủi ro đối với Trung Quốc cũng như Ấn Độ - những khách hàng lớn nhất của Nga, nằm ở mối quan hệ của họ với các thực thể bị trừng phạt, điều này dự báo sẽ khiến đối tác phải chịu các hình phạt thứ cấp.
Những rủi ro phải gánh chịu bao gồm việc bị cắt đứt khỏi hệ thống ngân hàng phương Tây và khả năng tiếp cận đô la, cũng như đóng băng hợp tác với thương nhân, chủ tàu và công ty bảo hiểm - những yếu tố tạo nên xương sống của thị trường hàng hóa toàn cầu.
Giới thương nhân cho biết, điều đặc biệt đáng lo ngại là vai trò của các công ty phương Tây với tư cách là nhà đầu tư và nhà điều hành tại những khu vực sản xuất dầu mỏ lớn như Trung Đông và châu Phi.
Các công ty Trung Quốc và Ấn Độ chọn tiếp tục hợp tác với doanh nghiệp Nga thuộc diện bị trừng phạt có nguy cơ bị gạt ra ngoài lề hoặc bị cắt khỏi một số lượng lớn các dự án sinh lời.
Nếu họ chọn tuân thủ lệnh trừng phạt thì sẽ mất quyền tiếp cận nguồn cung dầu giá rẻ, vốn đã giúp duy trì chi phí năng lượng ở mức thấp cho ngành công nghiệp và người tiêu dùng.
Hơn nữa, những người mua bên ngoài Trung Quốc và Ấn Độ đang phải vật lộn với tác động giáng vào Lukoil - công ty đang tham gia vào một dự án sản xuất tại Iraq và Liên minh Đường ống Caspian ở Trung Á.
Trọng tâm của hoạt động thương mại rộng lớn giữa Moskva và Bắc Kinh là hợp đồng dài hạn giữa Rosneft và Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Trung Quốc (CNPC) thuộc sở hữu nhà nước, bao gồm nguồn cung cấp dầu khổng lồ.
Giới thương nhân cho biết các nhà máy lọc dầu của CNCP chủ yếu phụ thuộc vào dầu thô Nga, khiến chúng đặc biệt dễ bị tổn thương trước bất kỳ hạn chế nào của phương Tây.
Tuy nhiên vẫn chưa rõ liệu lưu lượng đường ống, lên tới khoảng 800.000 thùng mỗi ngày, có bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt do tính chất liên chính phủ của dự án hay không.
Các công ty Nga bị trừng phạt cũng nằm trong số những công ty xuất khẩu dầu thô ESPO từ cảng Kozmino, miền Đông nước Nga, đến hệ thống nhà máy lọc dầu tư nhân tập trung ở tỉnh Sơn Đông và dọc bờ biển Trung Quốc.
Theo công ty phân tích Kpler, những thực thể này đã cung cấp khoảng 25% lượng dầu xuất khẩu của Nga sang Trung Quốc vào năm ngoái. Nhiều chuyên gia tin rằng việc dừng hoặc giảm nguồn cung sẽ là một đòn giáng mạnh vào Bắc Kinh.
