Lên men dầu từ quả bơ làm mỹ phẩm

Trích ly dầu trong quả bơ làm mỹ phẩm

ThS Trịnh Thị Bền và cộng sự, Viện Sinh học Nhiệt đới đã thực hiện đề tài “Nghiên cứu ứng dụng công nghệ lên men nhằm tăng hiệu quả trích ly dầu tạo một số sản phẩm mỹ phẩm từ thịt quả bơ trồng tại tỉnh Đắk Nông”.

Đề tài thực hiện từ tháng 5/2021 đến tháng 10/2023, do Sở KH&CN Đắk Nông đặt hàng nhằm góp phần đa dạng hóa sản phẩm, tăng giá trị kinh tế cho cây bơ.

Từ các mẫu quả bơ thu thập ở huyện Đắk Glong, ThS Trịnh Thị Bền và cộng sự phân lập, làm thuần được 31 chủng vi sinh vật, chọn được 6 chủng có các đặc điểm khuẩn lạc khác nhau.

Nhóm đã xây dựng được quy trình lên men thu nhận dầu từ thịt quả bơ. Dịch bơ lên men có pH là 6.5, thời gian lên men 48 giờ và nhiệt độ 37 độ C. Cùng với đó, chủ nhiệm đề tài còn xây dựng được công thức, quy trình bào chế sáp bơ chống khô da và bảo vệ da.

Sản phẩm của đề tài là mặt nạ bơ làm sáng da, dưỡng ẩm kích thích mọc tóc; son dưỡng môi chứa dầu lên men từ thịt quả bơ. Các sản phẩm thu được có đặc tính hóa lý, tính an toàn, tính kích ứng, độ bám dính, độ ổn định đạt chuẩn.

Theo ThS Trịnh Thị Bền, bơ được xem như một trong những loại quả đặc sản của Tây Nguyên nói chung, Đắk Nông nói riêng nhờ điều kiện sinh thái phù hợp. Đắk Nông là một trong những tỉnh có diện tích và sản lượng bơ lớn của cả nước, với gần 2.600 ha và năng suất bình quân từ 10 - 15 tấn/ha. Đắk Nông hiện trồng được nhiều giống bơ cho trái quanh năm. Bơ ở đây có độ dẻo, màu vàng sậm, mẫu mã đẹp và chín kéo dài so với các địa phương khác.

Bơ chủ yếu sử dụng ăn tươi và chế biến các sản phẩm như bơ khoanh đông lạnh, kem, bột... Đây là cây ăn trái có giá trị dinh dưỡng cao, giàu năng lượng, chứa khoảng 25 loại vitamin và khoáng chất tự nhiên có lợi cho sức khỏe.

Bơ còn là nguồn giàu β-sitosterol giúp giảm cholesterol, lutein có thể ngăn chặn ung thư đại tràng và glutathione giúp cơ thể chống lại các chất sinh ung thư. Đặc biệt, hàm lượng dầu trong trái bơ tương đối cao 15 - 30%, ở dưới dạng nhũ dầu nên rất dễ tiêu hóa, cơ thể có thể hấp thu đến 92,8%. Trong dầu bơ có hàm lượng chất béo không bão hòa cao nên tốt cho tim mạch và sức khỏe.

Mặc dù có lợi thế lớn, nhưng giá trị hàng hóa bơ của Đắk Nông còn thấp do chưa tạo ra các sản phẩm từ bơ, chưa xây dựng được chuỗi liên kết bền vững trong sản xuất và tiêu thụ. Các nghiên cứu về cây bơ cũng mới chỉ quan tâm đến công tác điều tra, đánh giá, chọn lọc các giống và nâng cao kỹ thuật nhân giống.

Mỹ phẩm an toàn và lành tính

Nhóm thực hiện đã phân lập được 5 chủng vi khuẩn lactic và một chủng nấm men có khả năng sinh acid lactic, có hoạt tính enzyme amylase và hoạt tính enzyme cellulase. Nhóm đã nghiên cứu để tối ưu hóa và cải tiến điều kiện lên men chủng vi khuẩn lactic Leuconostoc pseudomesenteroides, trong điều kiện lên men pH 6.5 để thu nhận tinh dầu bơ.

Quy trình công nghệ trích ly dầu từ trái bơ bằng phương pháp enzyme đạt tiêu chuẩn dầu tinh khiết, với hiệu suất thu hồi đạt 73%. Đồng thời, xây dựng quy trình sản xuất bột bơ loại béo, cũng như bột dinh dưỡng từ cơ sở bột trái bơ sau khi trích ly dầu, với hàm lượng chất xơ đạt 6,15%.

Dầu bơ được chiết xuất từ phần thịt của quả bơ, đi kèm với một loại vitamin và chất dinh dưỡng có lợi cho da. Từ protein và chất béo sterolin, chất chống oxy hóa lecithin và kali, lượng chất dinh dưỡng trong dầu quả bơ rất phù hợp làm mỹ phẩm.

Collagen là tối quan trọng trong việc đảm bảo da săn chắc, mịn màng và trẻ hóa. Khi sử dụng dầu quả bơ trên da sẽ kích thích da sản sinh collagen. Ngoài ra, nó giúp bảo vệ da trước các gốc tự do gây hại, chống lại các nếp nhăn do tuổi tác và các dấu hiệu lão hóa khác.