Thu sai, trái quy định
Đầu năm học 2019 - 2020, phụ huynh trên địa bàn TP Vinh phàn nàn về việc nhiều trường THCS thu tiền để dạy môn Tin học - môn tự chọn bắt buộc. Cụ thể, Trường THCS Trường Thi dự kiến thu 170.000 đồng; THCS Cửa Nam dự kiến thu 185.000 đồng; THCS Đội Cung dự kiến thu 170.000 đồng… Trong khi việc thu tiền này không có trong hướng dẫn nào của Bộ và của Sở GD&ĐT Nghệ An về những khoản nhà trường được thu.
Theo đó, việc đưa môn tự chọn bắt buộc vào học ở vào bậc THCS theo quy định gồm 2 tiết/tuần. Các nhà trường căn cứ vào tình hình thực tế về điều kiện cơ sở vật chất, giáo viên… để lựa chọn môn phù hợp (gồm Tin học, ngoại ngữ thứ 2, nghề phổ thông) hoặc dạy các chủ đề nâng cao, chủ đề bám sát cho học sinh. Việc dạy học môn tự chọn bắt buộc theo phân phối chương trình như các môn học chính khóa khác.
Trên thực tế, tại TP Vinh (Nghệ An) những năm qua nhiều trường tiến hành thu tiền Tin học để chi trả các khoản khấu hao máy móc, tiền điện và chi trả cho giáo viên dạy Tin học. Thầy Lê Văn Trung – Hiệu trưởng Trường THCS Trường Thi cho biết: Học Tin học là nhu cầu của nhiều phụ huynh, học sinh, đặc biệt là trong xu thế hiện nay.
Về phía nhà trường đã trang bị máy móc, thiết bị đầy đủ, hiện đại bảo đảm phục vụ dạy học cho học sinh toàn trường. Nhưng vấn đề lại không có giáo viên Tin học, và không được cho định biên. Vì vậy, nhà trường phải hợp đồng giáo viên để dạy học môn này, và thu tiền của học sinh để chi trả lương. Năm học này, quá trình triển khai đang gặp vướng mắc nên hiện trường đã tạm dừng thu để chờ hướng dẫn.
Liên quan đến các khoản thu đầu năm, tình trạng lạm thu, thu sai vẫn đang tồn tại ở nhiều cơ sở trường học. Trước đó, phụ huynh Trường Mầm non Bình Minh (thị xã Cửa Lò) phản ánh, nhà trường tự ý thu một học sinh từ 290.000 - 350.000 đồng để mua học liệu. Sở GD&ĐT Nghệ An đã có yêu cầu Phòng GD&ĐT thị xã Cửa Lò xác minh rõ sự việc, nếu có khoản thu nào trái quy định thì chỉ đạo nhà trường trả lại cho phụ huynh.
Việc thu tiền học liệu cũng được thu ở nhiều trường mầm non tư thục tại TP Vinh mà không kê khai cụ thể với phụ huynh. “Theo tôi được biết, tiền học liệu là trên cơ sở thỏa thuận với phụ huynh, có liệt kê rõ ràng danh mục những loại đồ dùng mà nhà trường thu hộ cho phụ huynh. Nhưng ở trường con tôi, 2 năm qua đều đóng 500 nghìn/cháu/năm mà không rõ mua gì”, một phụ huynh Trường Mầm non Green School cho hay.
Đối với bậc THPT, hiện Sở GD&ĐT Nghệ An chưa phê duyệt kế hoạch vận động tài trợ nhưng một số trường THPT trên địa bàn thành phố Vinh và huyện Hưng Nguyên vẫn tổ chức thu của phụ huynh, học sinh. Một khoản thu khác khiến nhiều phụ huynh thắc mắc đó là tiền tin nhắn với mức thu khoảng từ 40.000 - 60.000 đồng/em/năm và được thu đồng loạt ở các nhà trường như Trường Tiểu học Cửa Nam (TP Vinh) thu 60 nghìn đồng/em/năm. Hay như Trường THPT Lê Hồng Phong (huyện Hưng Nguyên) có khoản thu tiền “bánh chưng xanh” 100 nghìn đồng/em.
Những khoản thu liên kết
Thời gian qua, một số trường tiểu học và THCS trên địa bàn thành phố Vinh phối hợp với các trung tâm tổ chức dạy chương trình giáo dục STEM. Đây cũng là chương trình được ngành Giáo dục khuyến khích nhằm phát triển năng lực, sáng tạo, ứng dụng tiện ích CNTT cho học sinh. Tuy nhiên, một số trường đang thu tiền phụ huynh để thực hiện chương trình STEM. Trong khi đó, mỗi trường lại tổ chức dạy học theo cách khác nhau, giá cả của mỗi chương trình cũng chênh lệch.
Tại Trường Tiểu học Cửa Nam 1, cô Lê Thị Bắc - Hiệu trưởng cho hay: Nhà trường đang phối hợp với một học viện trên địa bàn đưa chương trình LEGO Education vào dạy thí điểm tại nhà trường. Thời gian đầu, trung tâm sẽ dạy miễn phí cho học sinh mỗi lớp/1 buổi. Sau đó, nếu học sinh có nhu cầu sẽ đăng ký trên tinh thần tự nguyện với giá một buổi học là 35.000 đồng/em...
Đại diện trung tâm này cho hay, đã có hơn 100 học sinh Trường Tiểu học Cửa Nam 1 đăng ký học và trung tâm dự kiến sẽ mở thêm ở Trường Tiểu học Hưng Dũng 2. Ngoài ra, nhiều trường khác triển khai chương trình Giáo dục STEM không gian sáng chế với mức phí 50.000 đồng/buổi, mỗi tháng 4 buổi.
Không chỉ dạy STEM, kỹ năng sống, nhiều trường còn đồng loạt mở các môn năng khiếu như múa, dạy võ, dạy ngoại ngữ, kỹ năng sống… Đầu năm học, chị Hoàng T.N. (thành phố Vinh) nhận được thông báo từ trường tiểu học của con về việc đăng ký học kỹ năng sống Poky với mức phí 50.000 đồng/tiết/tháng.
Chị N. và nhiều phụ huynh khác băn khoăn là việc dạy kỹ năng sống này do chính giáo viên chủ nhiệm đảm nhận, trong chương trình dạy học 2 buổi/ngày ở tiểu học cũng có dạy kỹ năng sống. Tuy nhiên phụ huynh lại phải đóng phí. “Tiền nộp 4 tiết kỹ năng sống/em/tháng cũng gần tương đương với tiền học 2 buổi/ngày mà học sinh tiểu học ở TP Vinh đóng (70.000 đồng/tháng/em)” - chị Hoàng T.N. cho biết.