Trẻ dễ mắc bệnh khi được sử dụng mỹ phẩm từ quá sớm. Ảnh: U.P.
“Mê hồn trận” mỹ phẩm trẻ em
Lớn tuổi mới sinh được một mụn con gái, chị Lương Thị Thơm (Q.3) đã quan tâm đến việc làm đẹp cho con từ khi bé mới… vài tháng tuổi. Lúc đó chỉ đơn giản là bấm lỗ tai, kẹp nơ tóc, sữa tắm, sử dụng phấn thơm. Bé càng lớn, bộ sưu tập mỹ phẩm càng hoành tráng với nước hoa, sơn môi, phấn má, sơn móng… Chị cũng rất cẩn thận khi chọn các loại mỹ phẩm trẻ em có thương hiệu, được chiết xuất từ thiên nhiên hoặc có dòng chữ “không chứa cồn” (without alcohol). Thế nhưng, trẻ càng đẹp, càng thơm thì sức khỏe lại càng yếu. Bé thường ho, sổ mũi, nổi mụn vùng mặt… Đưa đi khám, bác sĩ phát hiện bé bị viêm da dị ứng cùng với viêm phế quản kéo dài, mà nguyên nhân chính là do mỹ phẩm.
Khảo sát tại các cửa hàng, tiệm thuốc tây, siêu thị chuyên về các sản phẩm dành cho trẻ em, chúng tôi dễ dàng tìm mua mỹ phẩm cho trẻ từ 0 đến 10 tuổi được đặt trong tủ kính riêng, thiết kế cầu kỳ, bắt mắt. Tại Kids Plaza (Lê Hồng Phong, Q.10) loại nước hoa tên Chicco, nhập khẩu từ Ý, dung tích 100ml, giá 265.000 đồng/chai. Nhân viên ở đây giới thiệu, loại này rất an toàn cho bé vì chứa hương tự nhiên, không hóa chất. Tuy nhiên, không ai thẩm định chất lượng như quảng cáo.
Trên mạng, các mặt hàng mỹ phẩm trẻ em được rao đa dạng chủng loại là các sản phẩm thuộc các thương hiệu trong nước hoặc hàng xách tay từ các nước Anh, Pháp, Mỹ, Úc... như Rassal Rabbit, Kaloo, Chicco, Budchen, Morozko, Hello Kitty. Giá các loại sản phẩm này từ vài chục ngàn, có khi lên tới cả triệu đồng/sản phẩm.
Cửa hàng trên mạng Tuti Care còn có bán: Các loại son dưỡng môi giá từ 70.000 đồng - 131.000 đồng/tuýp; Gần chục loại kem dưỡng da từ 115.000 đồng - 465.000 đồng; Kem chống nắng có giá 135.000 đồng - 235.000 đồng. Tất cả đều được giới thiệu là hàng nhập ngoại từ Nhật Bản, Nga, Đức, Ý hoặc Pháp.
Mặc dù nhiều cửa hàng giới thiệu sản phẩm là hàng xách tay từ nước ngoài, song thực chất chúng được mua tại các chợ Tân Bình, Bình Tây…Qua tìm hiểu, các sản phẩm này có xuất xứ từ Trung Quốc do các “lái” đưa về bằng đường xe tải, hàng được đóng trong các bao tải, không nhãn mác, không có bất cứ dòng thông tin nào về sản phẩm. Bà Thảo, chủ sạp mỹ phẩm chợ An Đông, quận 5 nói: “Bán lâu năm nên nhìn là biết cái nào dùng cho mặt, môi, má rồi. Giá sỉ mua tận gốc chỉ vài chục ngàn, thậm chí vài ngàn đồng/sản phẩm. Nhiều người mua đi bán lại các loại mỹ phẩm cho trẻ em ở chỗ tôi rồi gắn dán nhãn mác nước ngoài, trưng tủ kiếng bày trong shop và bán với giá cao gấp 3 - 4 lần giá ở chợ”.
Rước bệnh vào thân
Bác sĩ Ngô Minh Vinh - Khoa Khám bệnh, Bệnh viện Da liễu TPHCM cho biết, thời gian gần đây bệnh viện tiếp nhận nhiều bệnh nhi mắc các bệnh liên quan đến da như dị ứng, nổi mẩn, phát ban… Nguyên nhân là do không ít các bà mẹ lạm dụng mỹ phẩm trong chăm sóc con cái từ sữa tắm, phấn rôm cho tới kem dưỡng, son, phấn… Điều này có thể không tốt đối với trẻ, nếu sử dụng mỹ phẩm không đúng sẽ gây ra những tác hại khôn lường. Theo bác sĩ Vinh, một số mỹ phẩm dù được quảng cáo là chiết xuất từ thiên nhiên, tuy nhiên vẫn có một số thành phần hóa học như chất bảo quản, hương liệu, dầu khoáng… “Da trẻ em rất nhạy cảm và mỏng, nếu sử dụng quá sớm, những chất hóa học này thẩm thấu rất nhanh vào da bé, có thể gây dị ứng, viêm da, lão hóa da, trầm trọng hơn là ung thư da”- bác sĩ Vinh cảnh báo.
“Bên cạnh những tác hại của mỹ phẩm, việc phụ huynh cho trẻ dùng mỹ phẩm sớm sẽ vô tình hình thành cho trẻ tâm lý hưởng thụ, thích “đẹp” hình thức hơn là “đẹp” ở các giá trị nhân cách, lối sống, cách ứng xử…”.
Thạc sĩ tâm lý Phạm Thị Thúy - Giảng viên Học viện Hành chính Quốc gia TPHCM
Kỹ sư Bùi Văn Cứ - chuyên viên Hội Hóa học TPHCM cảnh báo: “Hầu hết các mỹ phẩm cho trẻ em thường ghi chú rằng, sản phẩm không chứa cồn hoặc hoàn toàn thiên nhiên như một bảo chứng rằng “sản phẩm rất an toàn cho trẻ. Nhưng thực tế, mỹ phẩm đều có các thành phần như kim loại nặng hoặc phthalate là những tạp chất dễ xuất hiện trong thành phần định hương. Tùy loại kim loại sẽ có những tác động xấu cụ thể đến sức khỏe, nhưng riêng phthalate sẽ gây ức chế hormone sinh dục, rối loạn nội tiết khiến trẻ bị dậy thì sớm hoặc vô sinh về sau”. Theo kỹ sư Cứ, đối với hàng kém chất lượng, giá rẻ, nguồn gốc không rõ ràng, nhiều khả năng thành phần dung môi sẽ bị lẫn các tạp chất như methanol, aldehyde… gây kích thích, tổn thương đường hô hấp khi hít vào; về lâu dài sẽ gây bệnh viêm xoang, viêm mũi”.