Kit sử dụng phương pháp phân tán chất nhiễm sắc, giúp định lượng và đánh giá mức độ đứt gãy ADN của tinh trùng, cho kết quả trong 90 phút.
Kit xét nghiệm không qua thiết bị trung gian
Kit được phát triển dựa trên các vật liệu có sẵn, phổ biến tại Việt Nam, gồm dung dịch ly giải, dung dịch biến tính, thạch agarose, cồn, thuốc nhuộm Giemsa, xốp cố định thạch khi rã đông và lam kính.
Trưởng nhóm nghiên cứu, PGS.TS Nguyễn Thị Trang cho biết, kit được chế tạo dựa trên phương pháp phân tán chất nhiễm sắc (SCD), hoạt động dựa trên nguyên tắc ADN tinh trùng không bị đứt gãy sẽ tạo ra những quầng sáng đặc trưng quanh lõi nhân tinh trùng. Trong khi đó, ADN tinh trùng bị đứt gãy không tạo được quầng sáng rất nhỏ khi xử lý biến tính trong môi trường axit.
Kết quả của bộ kit sẽ được hiển thị trên phần mềm đánh giá mức độ đứt gãy ADN tinh trùng tự động, bằng phương pháp học máy, kết hợp kính hiển vi có máy chụp ảnh. Khác với bộ kit nhập ngoại phải cài đặt qua máy quét tinh dịch đồ Casa, bộ kit mới giúp định lượng được mức độ đứt gãy ADN tinh trùng và chỉ cần kết nối với máy tính mà không cần qua thiết bị trung gian. Vì vậy, giá thành của bộ sinh phẩm này sẽ giảm 3 - 4 lần so với kit nhập ngoại.
Thử nghiệm chẩn đoán cho kết quả, độ nhạy đạt 96,91% và độ đặc hiệu là 97,10%, tương đương với kết quả của bộ kit thương mại nhập ngoại đang được sử dụng hiện nay. Bên cạnh đó, bộ kit cho phép sử dụng mẫu đông lạnh trong vòng 48 tiếng mà không cần dùng chất bảo quản để làm xét nghiệm, giúp việc chẩn đoán nhanh và chính xác hơn.
Trước đó, Bộ Khoa học và Công nghệ đã giao nhiệm vụ "Hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất bộ kit xác định mức độ đứt gãy ADN của tinh trùng phục vụ chẩn đoán vô sinh nam giới" do các nhà khoa học của Trường ĐH Y Hà Nội phối hợp với Công ty Cổ phần Công nghệ Việt Á thực hiện. Nhiệm vụ này là một phần trong Chương trình Nghiên cứu ứng dụng và Phát triển công nghệ tiên tiến phục vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng (Chương trình KC 10). Dự kiến vào tháng 11, kết quả nghiên cứu này được chuyển giao và ứng dụng tại các bệnh viện chuyên khoa, khoa xét nghiệm, trung tâm hỗ trợ sinh sản….
Tỷ lệ vô sinh ngày càng tăng
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), có hai loại vô sinh: Nguyên phát và thứ phát. Vô sinh nguyên phát là khi người vợ chưa có thai lần nào. Trong khi đó, nếu người vợ từng có thai, nhưng đến nay không thể thì được gọi là vô sinh thứ phát.
Ở Việt Nam, một số công trình nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ vô sinh có xu hướng tăng. Theo kết quả điều tra dân số năm 1980, tỷ lệ này là 7% - 10%. Đến năm 1982, tỷ lệ vô sinh chung ở Việt Nam lên đến 13%. Trong đó, vô sinh nữ là 54%, vô sinh nam 36%, vô sinh không rõ nguyên nhân 10%.
Nghiên cứu của GS.TS Nguyễn Khắc Liêu và cộng sự tại Viện Bảo vệ bà mẹ và trẻ sơ sinh từ năm 1993 - 1997 trên 1.000 trường hợp vô sinh cho thấy, tỷ lệ vô sinh nữ chiếm 54,5%, vô sinh nam chiếm 35,6%, vô sinh không rõ nguyên nhân là 10%.
Bác sĩ CKII Sản phụ khoa Tạ Thị Hồng Duyên tại Phòng khám Quốc tế Hà Nội giải thích, khả năng vô sinh ở nam và nữ giới là ngang nhau. Các nguyên nhân hiếm muộn thường gặp ở nam giới có thể bao gồm: Không có tinh trùng, tinh trùng quá ít, tinh trùng di động yếu, tinh trùng bị dị dạng. Các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản, không dùng biện pháp tránh thai trong vòng 1 năm (hoặc 6 tháng nếu người nữ trên 35 tuổi) mà chưa có thai, có thể có khả năng bị vô sinh.
Để xét nghiệm vô sinh ở nam giới, cần tiến hành lấy tinh trùng và xét nghiệm tinh dịch đồ.
"Tinh dịch đồ là một trong những xét nghiệm cơ bản nhất và không thể thiếu khi một cặp vợ chồng vô sinh đi thăm khám. Thông qua tinh dịch đồ, người ta có thể đánh giá sơ bộ khả năng sinh sản của người chồng, hướng tới những xét nghiệm cần làm tiếp theo và đưa ra phương cách điều trị", chuyên gia cho hay.
Để thu được mẫu tinh trùng tốt nhất và phản ánh đúng chất lượng tinh trùng, nam giới cần kiêng quan hệ trong 3 - 5 ngày. Bên cạnh đó, trước khi lấy tinh trùng, người chồng phải có tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng và thực hiện đúng theo hướng dẫn của y, bác sĩ.
Theo ThS.BS Đỗ Thanh Hà tại Trung tâm Sản Phụ khoa Đông y Việt Nam, chia sẻ, có nhiều phương pháp khác nhau để điều trị vô sinh nam, như: Phẫu thuật, bơm tinh trùng vào tử cung, thụ tinh nhân tạo... hoặc sử dụng thuốc uống. Bên cạnh đó, vô sinh nam có thể được chữa trị thông qua các bài thuốc Đông y có chức năng bổ thận tráng dương, bổ khí huyết...
