Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, chiều 6/11, Quốc hội tiếp tục Phiên chất vấn và trả lời chất vấn tại hội trường.
Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội về các nội dung: việc chậm ban hành quyết định danh mục hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia; tình trạng tội phạm giết người gia tăng; một số tiêu cực của lực lượng công an ở cơ sở; tạo điều kiện cho luật sư tham gia tố tụng trong giai đoạn điều tra...
Đại biểu Trần Thị Dung (Điện Biên) chất vấn Bộ trưởng Bộ Công an về việc chậm ban hành quyết định danh mục hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia theo quy định của Luật An ninh mạng.
Trả lời đại biểu, Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm cho biết ngay sau khi Quốc hội thông qua Luật An ninh mạng, Bộ Công an đã tích cực xây dựng các văn bản liên quan để triển khai thực hiện. Bộ đã tham mưu cho Chính phủ ban hành Nghị định số 04 ngày 27/12/2019 quy định về trình tự, thủ tục áp dụng một số biện pháp bảo đảm an ninh mạng. Luật và Nghị định số 04 đã đi vào cuộc sống.
Về danh mục hệ thống thông tin quan trọng an ninh quốc gia, Bộ Công an đã dự thảo các nghị định, quy định chi tiết về một số điều của Luật An ninh và báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho ý kiến chỉ đạo. Vấn đề chưa ban hành được do một số yêu cầu về đối ngoại, đặc biệt là sự cân đối, xem xét phù hợp một số quy định của quốc tế, trong đó phù hợp với luật pháp Việt Nam. Do đó, Thủ tướng Chính phủ chưa ký ban hành Nghị định nên chưa có căn cứ để thực hiện và ban hành danh mục hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia.
Trả lời chất vấn của đại biểu Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) về các biện pháp xử lý tiêu cực của công an ở cơ sở, Bộ trưởng Bộ Công an khẳng định, vấn đề tiêu cực của một số công an cơ sở “nếu có là trường hợp cá biệt."
"Quan điểm của Bộ Công an là kiên quyết xử lý các sai phạm, tiêu cực. Bộ thực hiện nhiều biện pháp để phòng ngừa, chấn chỉnh, xử lý các sai phạm, tiêu cực của cán bộ, chiến sỹ; không bao che, bất kể trường hợp nào," Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định.
Hiện nay, Bộ Công an đã triển khai lực lượng lớn công an xuống cơ sở, đến cấp xã, phường, thị trấn; được nhân dân đồng tình, ủng hộ.
Bộ Công an đã tăng cường giáo dục chính trị, tư tưởng trong toàn lực lượng Công an nhân dân với quan điểm “danh dự là điều thiêng liêng, cao quý nhất” - như phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng trong các buổi làm việc với Đảng ủy Công an Trung ương.
Bên cạnh đó, thủ trưởng đơn vị chịu trách nhiệm quản lý cán bộ theo từng đơn vị được phân công phụ trách. Nếu cán bộ có vi phạm, sẽ xử lý trách nhiệm của người đứng đầu đơn vị đó. Bộ Công an tăng cường công tác kiểm tra, giám sát thi hành kỷ luật Đảng trong Công an nhân dân, kiên quyết xử lý các vi phạm, không bao che, né tránh; đồng thời công khai, minh bạch kết quả xử lý.
Bộ trưởng Bộ Công an đề nghị nếu đại biểu Quốc hội và cử tri, nhân dân phát hiện trường hợp Công an có những tiêu cực, vi phạm, sớm trao đổi với Bộ Công an và Công an các cấp. Bộ Công an sẵn sàng tiếp nhận thông tin để xác minh, đánh giá, xử lý kịp thời, có thông báo rộng rãi với nhân dân.
Trả lời ý kiến của đại biểu Bùi Quốc Phòng (Thái Bình) về công tác phòng, chống tội phạm và vi phạm pháp luật năm 2020, Bộ trưởng Tô Lâm cho biết gần đây tội phạm giết người do nguyên nhân xã hội có chiều hướng gia tăng. Năm 2020 đã xảy ra 1.113 vụ, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2019, trong đó 212 vụ là người thân trong gia đình giết hại lẫn nhau; thể hiện những vấn đề lo ngại do đạo đức xã hội xuống cấp.
Để giải quyết tận gốc loại tội phạm này, Bộ trưởng Bộ Công an nêu rõ phải tiến hàng đồng bộ nhiều giải pháp về kinh tế, văn hóa, xã hội, giáo dục đạo đức, lối sống, ý thức chấp hành luật pháp để xây dựng môi trường xã hội lành mạnh, khắc phục sự xuống cấp về đạo đức xã hội, đạo đức con người; không chỉ quan tâm đến vấn đề kinh tế mà phải coi trọng đầy đủ hơn vấn đề xã hội trong quá trình phát triển.
Trước mắt, để hạn chế tội phạm này, Bộ Công an đề nghị các cấp, ngành cùng với lực lượng Công an, tăng cường nắm tình hình, phối hợp giải quyết hòa giải mâu thuẫn trong nhân dân ngay từ khi mới phát sinh; quản lý, giáo dục, cảm hóa các loại đối tượng, không để nảy sinh tội phạm.
Lực lượng công an tiếp tục tăng cường, nâng cao hiệu quả hoạt động ở địa phương, cơ sở, nhất là hoạt động của Công an cấp xã, cấp phường, góp phần giải quyết các mâu thuẫn phát sinh ngay từ cơ sở; ngăn ngừa điều kiện nảy sinh tội phạm, đặc biệt tội phạm trong khuôn khổ từng gia đình; quản lý tốt đối tượng manh động như ngáo đá, tâm thần...
Liên quan đến chất vấn của đại biểu Quốc hội về việc tạo điều kiện thuận lợi cho luật sư được tham gia tố tụng, Bộ trưởng Bộ Công an cho biết, các cơ quan điều tra luôn luôn tạo điều kiện cho luật sư tham gia tố tụng trong giai đoạn điều tra theo đúng quy định của pháp luật.
Ngày 10/10/2019, Bộ Công an ban hành Thông tư số 46 quy định trách nhiệm của lực lượng Công an nhân dân trong việc thực hiện các quy định của bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015 liên quan đến đảm bảo quyền bào chữa của người bị giữ trong trường hợp khẩn cấp, người bị bắt trong trường hợp phạm tội quả tang hoặc theo quyết định truy nã, người bị tạm giữ, bị can; bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của bị hại, đương sự, người bị tố giác, người bị kiến nghị khởi tố, trong đó quy định cụ thể biện pháp để thực hiện các quyền nêu trên và tạo điều kiện cho luật sư tham gia và thực hiện.
Năm 2020, cơ quan điều tra các cấp đã cấp 3.765 giấy chứng nhận bào chữa theo yêu cầu của bị can, tăng so với trước là 2,42% và cấp 7.156 giấy chứng nhận bào chữa theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, tăng 17,8%.
Làm rõ hơn vấn đề này, Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh, nhiệm vụ của tòa án trong các bản án hành chính là ra quyết định đúng thời hạn, đúng quy định. Trong quá trình xét xử, Tòa án sẽ tạo môi trường tranh tụng thuận lợi cho các bên. Tòa án không phải chủ thể tranh tụng. Chánh án Tòa án Nhân dân Tối cao nêu rõ, luật sư cần thực hiện đúng pháp luật trong biện luận là con đường đi đến công lý.
“Chúng tôi đã chỉ đạo toàn hệ thống không hạn chế thời gian tranh tụng và tất cả vấn đề trong tranh tụng cần được giải quyết tại tòa," ông Nguyễn Hòa Bình khẳng định.
