Nhân dịp đón chào hè mới và kỷ niệm ngày húy của Thánh Saint Fermin (người bảo hộ xứ sở), người dân thành phố Pamplona vùng Navarra (một tỉnh và khu tự trị miền Bắc Tây Ban Nha) đã dành gần như trọn vẹn lễ tế thánh để làm thành hội vui chơi giải trí, sảng khoái trong cộng đồng.
Họ dành ngày thứ hai của lễ hội để mở Encierro và suốt 8 ngày (từ mồng 7 - 14/7), với khắp nơi vang câu hát Pobre de mi (cầu xin đức thánh dẫn dắt mọi người trong hội chạy bò), ban phát phúc lành, mùa vụ bội thu…
Bắt đầu vào 8 giờ sáng của ngày đầu tiên, chính quyền thành phố sẽ cho bắn một quả pháo hoa, đồng nghĩa với việc thả đàn bò ra và khiến chúng chạy xuyên qua nhiều tuyến phố cổ ngoằn ngoèo nhỏ hẹp.
Sẽ có 10 -12 con bò tót nối đuôi nhau phóng đi hùng hục. Không rõ chúng ăn gì chưa, nhưng con nào mắt cũng long xòng xọc, cắm đầu mà phi, lồng lộn húc đổ mọi thứ.
Người ta sẽ bắn pháo hoa ba lần, lần hai để thông báo đã thả hết bò và lần ba kết thúc trò chơi, dĩ nhiên chỉ của ngày hôm ấy vì hôm sau lại tiếp tục. Mỗi buổi được chấm dứt bằng việc một số chú bê được quấn sừng, ý chỉ mọi thứ đã an bài, cả người lẫn vật đều nghỉ ngơi.
Vào ngày hội, hàng vạn người đổ về Pamplona, hò reo náo nhiệt và mang theo các vật dụng như mũ sừng trâu, mặt nạ bò, xe đạp đầu bò… nhằm dọa và đùa “húc” nhau, làm không khí lễ hội mùa hè đã nóng càng nóng rực.
Những ai thích chạy trước đàn bò thì đứng dưới đất, bên ngoài còn ai xem thì ở trong nhà, sau cửa sổ. Khi nghe thấy tiếng pháo nổ, tiếng lục lạc dồn dập thì du khách phải di chuyển nhanh, vì ngay sau đó lũ bò tót sẽ xuất hiện, cùng xông tới húc người. Với tốc độ kinh khủng, chúng có thể nhảy qua đầu người.
Thông thường cả đàn cùng đuổi theo một toán người, song cũng có con đứng khựng lại, quan sát và đuổi theo một cá nhân nào đó, khiến anh này phải cuống cuống xô vào nhà, leo lên cửa sổ hoặc cột đèn, song nó vẫn chưa tha và cố gắng nhảy qua hàng rào để tấn công bằng được.
Mặc dù, chạy trước đàn gia súc, song do líu díu, ngã hay không kịp né, có không ít anh bị “dính đòn”, nhẹ thì bị húc rách áo, chày xước, nặng thì bị một hay nhiều con vật giẫm đạp, đè ngã, và nhiều khi nực cười bị móc vô sừng và treo lơ lửng như mắc áo…
Tuy vậy, ai nấy đều vui vẻ, coi như một cuộc chạy đua, tỉ thí với sức mạnh vô hình nhằm hướng tới một năm mới mạnh khỏe, phú cường.
Do trò chơi đầy tính mạo hiểm, từ thế kỷ 14 tới trước năm 1974, chỉ có nam giới mới được tham gia, còn phụ nữ, trẻ em phải đứng hai bên rào xem. Song đến nay, ai cũng có thể tham gia và mỗi năm thu hút tới 30 nghìn người.
Tám ngày của lễ hội này có thể nói là những ngày sôi động thi chạy cự ly ngắn, rượt đuổi nảy lửa song cũng đầy niềm vui, tiếng cười, hạnh phúc cho mọi người.
