Liên quan đến vấn đề này, phóng viên báo Giáo dục & Thời đại đã có cuộc trao đổi với cô giáo Lê Thị Châu Dương - Trường THPT Trại Cau (Thái Nguyên). Cô Dương là giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh và là một trong những điển hình tiên của ngành Giáo dục Quý 4/2017.
* Kỳ thi THPT Quốc gia đang đến gần, theo cô thời điểm này các em nên có kế hoạch học tập như thế nào?
- Cô Lê Thị Châu Dương: Vào thời điểm này, các em học sinh lớp 12 đang gấp rút ôn tập, chuẩn bị bước vào Kỳ thi THPT quốc gia. Các em đang phải chịu nhiều căng thẳng, áp lực nên cần có phương pháp học tập cho phù hợp để đạt hiệu quả cao nhất.
Các em vẫn phải tham gia học đầy đủ các bài học kiến thức trong chương trình phổ thông. Vì trong đề thi THPT quốc gia là kiến thức cơ bản ở sách giáo khoa.
Ngoài ra, các em phải tự lập cho mình “Thời khoá biểu” riêng ngoài giờ học chính khoá trên lớp. Trong đó, có phân chia rõ lượng thời gian học lý thuyết, lượng thời gian thực hành và thời gian luyện đề thi.
Đối với các môn không phải thi THPT quốc gia, các em chú ý tập trung nghe giảng trên lớp, ghi nhớ ý chính để về nhà không học lại bãi cũ mà dành thời gian cho các môn thi.
Đối với tất cả các môn học, các em nên nhớ: Kiến thức là mênh mông vô tận, quan trọng là phải có phương pháp, kĩ năng thu nhận kiến thức đó. Do vậy cần chú trọng khâu nắm bắt phương pháp, kĩ năng cho từng môn, từng dạng bài.
Các em không nên học ôn và đăng kí tất cả các môn thi (9 môn) với tư tưởng “đánh nhầm còn hơn bỏ sót” bởi vì: Nếu học cả 9 môn, các em sẽ không có đủ thời gian và sức lực để học kĩ bất cứ môn học nào trong đó.
Như vậy kết quả thi sẽ không cao. Các cụ ta có câu “Một nghề cho chín còn hơn chín nghề”, học ít môn mà có thời gian đầu tư sẽ “chín” về kiến thức. Có sự chuẩn bị kĩ về kiến thức là đã thành công một nửa rồi.
Luyện đề là khâu vô cùng quan trọng. Hiện nay trên các phương tiện thông tin, các trang mạng chia sẻ vô số đề thi thử THPT quốc gia mới nhất của các trường THPT trên cả nước.
Các em nên thường xuyên cập nhật, tự giải đề, đối chiếu đáp án, tìm nguyên nhân các ý chưa đúng, có thể ghi kết quả để tự theo dõi về sự tiến bộ của mình.
Cuối cùng, dù việc học vô cùng quan trọng, nhưng các em phải nhớ dành thời gian nhất định cho việc nghỉ ngơi để đảm bảo sức khoẻ.
* Cô có lời khuyên nào cho các em trong việc chọn nghề, chọn trường
- Cô Lê Thị Châu Dương: Theo tôi, chọn trường, chọn nghề phải căn cứ vào một số yếu tố sau:
Thứ nhất, căn cứ vào năng lực, trình độ bản thân vì nếu chọn trường không phù hợp với năng lực sẽ học không tốt, mà học không tốt khi ra trường sẽ không hành nghề được. Nếu có hành nghề thì dễ sinh tâm lí chán nản, tự ti và không bao giờ đạt đến độ chín trong tay nghề.
Thứ hai, căn cứ vào điều kiện sức khoẻ bản thân và kinh tế gia đình vì có sức khoẻ mới có thể học tập và làm việc; gia đình có đủ điều kiện kinh tế mới nuôi ăn học được.
Thứ ba, căn cứ vào nhu cầu nhân lực lao động của xã hội, của vùng, miền vì: Thực trạng hiện nay nhiều sinh viên ra trường thất nghiệp hoặc làm việc trái ngành nghề học. Nhiều cử nhân, thạc sỹ thất nghiệp nhưng xã hội lai đang rất “khát” những người thợ lành nghề.
Thứ tư, không chọn trường, chọn nghề theo “mốt”, tức là theo đám đông hoặc do bạn bè rủ rê vì: Con người ta chỉ thực sự thành công với những gì mình tâm huyết, say mê.
Trường hay nghề mình chọn đó có thể là niềm yêu thích của bạn, mà bạn lại không phải là ta. Do vậy, sẽ chẳng bao giờ ta có được thành công nếu ta lựa chọn nghề cho tương lai bằng xu hướng của người khác.
Thứ năm, nên tham khảo ý kiến của các thầy cô giáo, cha mẹ, người thân, những người làm công tác tư vấn tuyển sinh để có lựa chọn phù hợp nhất.
* Thực tế, nhiều thí sinh đang chạy theo những ngành "hot" mà không nghiên cứu đến nhu cầu của thị trường lao động. Vậy cô có lời khuyên nào dành cho các em?
- Cô Lê Thị Châu Dương: Thế giới vận động biến đổi không ngừng, thành quả của ngày hôm nay có giá trị nhưng ngày mai đã thay đổi. Do vậy không thể nhìn vào thực tại để hành động mà phải nhìn vào tương lai.
Một số ngành học hiện nay đang “hot” nhưng biết đâu sau 5 năm các em ra trường, ngành đó lại không còn ở vị trí độc tôn? Do vậy, cần nghiên cứu nhu cầu thị trường trong trong lai để chọn trường cho phù hợp là việc nên làm.