(GD&TĐ) - Năm học 2013 - 2014 chỉ còn ít tuần nữa sẽ chính thức bắt đầu. Phóng viên Báo GD&TĐ đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Minh Khang, Phó Tổng Giám đốc NXB Giáo dục Việt Nam (NXBGDVN), xung quanh công tác cung ứng sách giáo khoa (SGK) cho năm học mới, hỗ trợ SGK cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn theo chủ trương của Bộ GD&ĐT; cũng như việc lựa chọn sách tham khảo (STK) phù hợp phục vụ học tập và giảng dạy trong nhà trường.
Giữ ổn định giá SGK
Năm học 2013 – 2014 đã cận kề. Công tác cung ứng SGK của NXBGDVN đến nay đã được triển khai như thế nào, thưa ông?
Tính đến thời điểm này, NXBGDVN đã phát hành trên 90 triệu bản SGK phục vụ năm học 2013 - 2014, đảm bảo ổn định thị trường, đáp ứng 100% nhu cầu sử dụng của giáo viên, HS và cha mẹ HS trên cả nước. Ngoài ra, NXBGDVN còn cung ứng đầy đủ sản phẩm GD khác như sách bổ trợ, STK, bản đồ - tranh ảnh giáo khoa, đồ dùng học tập, thiết bị GD, băng đĩa CD-ROM,...
Trong mùa hè này, NXB đã và đang triển khai 2 tháng phát hành sách GD: Tháng phát hành sách phục vụ hè diễn ra từ 20/5 - 20/6/2013. Hiện nay, chúng tôi đã tổ chức Tháng phát hành sách phục vụ năm học mới, bắt đầu từ 20/7 và sẽ kết thúc vào 20/8/2013.
Một trong những yêu cầu hàng đầu được lãnh đạo NXB đặt ra đối với công tác cung ứng sách chuẩn bị cho năm học mới là giữ ổn định giá SGK. Bảng giá sách từ lớp 1 đến lớp 12 được yêu cầu niêm yết công khai và thống nhất tại các cửa hàng sách của NXBGDVN, các công ty Sách - Thiết bị trường học trên cả nước.
 |
| Đảm bảo SGK đủ cung ứng về tất cả các vùng sâu, vùng xa |
Trước thềm mỗi năm học mới, NXBGDVN đều có tổ chức tặng SGK cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn vươn lên học tốt, các em thuộc gia đình chính sách… Tuy nhiên có một bộ phận nhỏ trẻ em nghèo không trong diện được ưu tiên. NXB có kế hoạch hay chủ trương gì để các em này không thiếu SGK khi bước vào năm học?
Đồng thời với việc phấn đấu đảm bảo đầy đủ, đồng bộ và kịp thời SGK cho năm học mới, các công tác xã hội luôn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của NXBGDVN và thường xuyên được triển khai. Chẳng hạn trước thềm mỗi năm học mới, NXBGDVN đều hiện thực hoá chủ trương của Bộ GD&ĐT chỉ đạo các địa phương vận động sử dụng SGK cũ, quyên góp SGK tặng lại cho HS nghèo, HS khó khăn; bổ sung sách cho thư viện trường học hoặc tủ sách dùng chung. Thống kê của chúng tôi cho thấy hiện có khoảng 40% HS sử dụng SGK cũ và 10% HS mượn SGK tại thư viện trường học.
Bên cạnh đó, NXBGDVN cũng đóng góp tích cực vào chương trình học bổng Em không phải bỏ học (do Quỹ Bảo trợ trẻ em Việt Nam chủ trì) tặng SGK, STK, …. cho trẻ em có hoàn cảnh khó khăn, trẻ em có nguy cơ bỏ học.
Chuẩn bị cho năm học này, chúng tôi cũng tiếp tục chỉ đạo các công ty Sách - TBTH bán giảm giá sách GD tại các cửa hàng, siêu thị thuộc các Công ty CP Sách - TBTH trong thời gian triển khai 2 tháng phát hành sách GD. Tùy điều kiện từng địa phương, mức giảm từ 10-12%. Cùng với đó, trong hè này NXB đã tiến hàng trao tặng hàng ngàn bản SGK, SKT cho thư viện trường học vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa trong cả nước, trị giá gần 3 tỷ đồng.
Chọn SKT nên dựa vào danh mục thư viện nhà trường
 |
| Niềm vui của học sinh ở huyện Dương Minh Châu, Tây Ninh trong ngày nhận sách chuẩn bị năm học mới |
Cùng với SGK, nhiều phụ huynh cũng băn khoăn trước việc lựa chọn STK cho con, khi mà hiện nay trên thị trường có quá nhiều loại sách này nhưng ít có sự tư vấn, hướng dẫn loại nào cần thiết, loại nào không. Ông có ý kiến gì về vấn đề này?
Có nhiều NXB trong cả nước hiện đang tham gia xuất bản STK dùng cho nhà trường. Đó là một hiện tượng vừa đáng mừng, vừa đáng lo. Mừng vì nó thể hiện sự quan tâm ngày càng rộng rãi của xã hội đối với sự nghiệp GD. Lo vì đây là một hoạt động nhạy cảm, khó quản lí, khiến cho HS và các bậc phụ huynh lúng túng trong việc chọn sách đọc thêm.
Có thể nhận thấy sự đa dạng, phức tạp của thị trường STK trong trường học hiện nay. Có một số STK sai về kiến thức cơ bản thuộc các môn học vẫn được bán ngoài thị trường. Nhiều cuốn sách sao chép, lắp ghép nội dung không đảm bảo vẫn được phát hành. Nguyên nhân thì có nhiều nhưng có mấy nội dung cần quan tâm là dạng sách liên kết giữa các cá nhân với một số NXB mà các NXB ấy không kiểm soát được nội dung chuyên môn của sách, do không có đủ biên tập viên các môn học, các biên tập viên chuyên ngành, hoặc do không tuân thủ đầy đủ quy trình biên tập và đọc duyệt bản thảo.
Sản phẩm của NXBGDVN phục vụ không chỉ giáo viên, các bậc phụ huynh, những HS các bậc học đang phát triển trí tuệ và nhân cách nên các sản phẩm đều phải chuẩn mực nhất, không những đảm bảo tính sư phạm, tính khoa học mà còn đầy đủ tính mỹ thuật, GD cao. Vì thế chúng tôi xây dựng một quy trình chặt chẽ trong hoạt động xuất bản các sản phẩm của mình, trong đó có STK.
Các thầy cô giáo có thể dựa vào danh mục STK đưa vào thư viện trường học mà NXBGDVN cập nhật hàng năm để lựa chọn sách phục vụ hoạt động giảng dạy của mình, đồng thời tư vấn cho các bậc phụ huynh và các em HS chọn được những cuốn sách tốt nhất, phù hợp nhất để tham khảo trong quá trình học.
Không có sách lậu ở bộ SGK chính thức
Vấn nạn sách giả, sách lậu đã được đặt ra từ lâu, trong đó có cả sách dùng trong nhà trường. Xin ông cho biết tình hình hiện nay như thế nào và phụ huynh cần phân biệt như thế nào để tránh mua phải sách giả, sách lậu?
Đây quả là một vấn nạn đã được đặt ra từ lâu, một căn bệnh nan y khởi phát từ nhiều năm nay, tồn tại dai dẳng đến tận hôm nay. Các Bộ, ngành cũng đã có nhiều cố gắng “chữa trị”, nhưng dường như chưa tìm ra phương thuốc đặc trị.
Đối với bộ SGK chính thức, bộ sách này được quản lý rất chặt chẽ từ Bộ GD&ĐT tới NXBGDVN, ở tất cả các khâu: in ấn, phát hành, sử dụng… Thực tế cho thấy, trong hàng chục năm nay không có sách lậu ở bộ SGK chính thức.
Với STK, như đã nói ở trên, rất phức tạp và đa dạng, cần có sự quản lý chặt chẽ của các ngành, các cấp liên quan. NXBGDVN cũng đã thực hiện nhiều biện pháp bảo vệ sản phẩm của mình như: Phối hợp chặt chẽ với các ngành chức năng, quản lí thị trường, cơ quan bảo vệ an ninh văn hóa; nghiên cứu sản xuất tem chống giả bảo vệ sản phẩm, xây dựng hệ thống phát hành rộng khắp cả nước...; nhưng STK, bản đồ, át lát... vẫn bị in lậu.
Một kinh nghiệm để tránh mua phải sách giả là mua sách tại các công ty sách và thiết bị trường học của các địa phương, cửa hàng của các công ty là hệ thống phát hành chính thức của NXBGDVN.
Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!
Nhất Nguyên (thực hiện)
