Có phải là thần dược hay chí ít là biệt dược có thể trị căn bệnh hiểm nghèo như một cái chết được báo trước là ung thư hay không?
Uống Nano vàng có thể ngộ độc, tử vong
Theo Cục Quản lý Dược, sản phẩm Nano vàng chưa được Bộ Y tế cấp phép lưu hành là thuốc chữa bệnh. Điều đó vi phạm Điều 6, Luật Dược năm 2016 chỉ rõ các hành vi bị cấm trong kinh doanh dược: kinh doanh thuốc thử lâm sàng; kinh doanh thuốc chưa được phép lưu hành. Đối với các hành vi bị cấm trong quảng cáo thuốc, gồm: sử dụng kết quả nghiên cứu lâm sàng, kết quả nghiên cứu tiền lâm sàng, kết quả kiểm nghiệm, kết quả thử tương đương sinh học chưa được Bộ Y tế công nhận để quảng cáo thuốc (1 liệu trình điều trị bằng Nano vàng có giá từ 8 triệu đến 10 triệu đồng).
Cho tới nay, tại Việt Nam, chưa hề có bất cứ một phương pháp chỉ định y tế nào trong việc điều trị ung thư. Trên thế giới, cũng tương tự, đặc biệt là ở những nước phát triển khi trình độ y học càng cao thì họ càng nghiêm túc với các liệu pháp chữa trị bệnh ác tính. Với Nano vàng, một số quốc gia mới dừng lại ở mức thử nghiệm trên một vài cá thể động vật, chưa nghiên cứu trên người bệnh ung thư. Theo PGS.TS Lê Văn Quảng- Phó Giám đốc Bệnh viện K, thì phương pháp sử dụng Nano vàng để điều trị hay hỗ trợ điều trị ung thư đều chưa được Bộ Y tế cho phép sử dụng. PGS Quảng cho biết thêm, cũng chưa có bất cứ nghiên cứu nào về vấn đề này.
Cho tới nay, việc nghiên cứu tác dụng trên tế bào ung thư bằng kháng thể đơn dòng gắn hạt Nano vàng mới được thử nghiệm trong phòng thí nghiệm và tiêm trên động vật, chưa có nghiên cứu trên người. Sau khi được tiêm, các hạt Nano vàng sẽ thâm nhập và tích lũy vào các mô như lách, gan, thận, não, tinh hoàn… Về nguyên tắc, để có thể đưa ra một phương pháp điều trị hay một loại thuốc mới cần có một quá trình nghiên cứu đúng tiêu chuẩn, đúng phương pháp, trải qua đầy đủ các bước, trong ống nghiệm, trên động vật và trên người trước khi sử dụng. Đặc biệt, trước khi được nghiên cứu trên người thì buộc phải có các bằng chứng đầy đủ về tính hiệu quả, độc tính và liều dùng trên động vật. Mà điều đó chưa được thể hiện với hạt Nano vàng tự do.
Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Lâm sàng, Bệnh viện K - TS Đào Văn Tú cho biết, hạt Nano vàng được tổng hợp đầu tiên từ thế kỉ 19 bởi nhà Vật lí - Hóa học Michael
Faraday. Còn theo tiêu chuẩn của American Society for Testing and Materials (ASTM), hạt Nano là những hạt có kích thước ở giới hạn Nano (nanoscale dimensions) từ 1nm (nanomet) đến 100 nm được sản xuất từ vàng nguyên chất. TS Tú cho biết, uống hạt Nano vàng, sẽ hấp thu vào hầu hết các cơ quan trong cơ thể và trong các mô, gây ra những độc tính trên gan, thậm chí có thể gây chết người. Bởi vàng nguyên chất có tính trơ, rất khó bị đào thải ra khỏi cơ thể, người uống Nano vàng với một khối lượng lớn trong thời gian ngắn rất dễ dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong.
Vẫn theo TS Tú, hạt Nano vàng không tự phát huy hiệu quả điều trị mà cần tác động của một loại tia đặc biệt có bước sóng phù hợp làm nóng, qua đó để tiêu diệt tế bào. Trong quá trình điều trị, Nano vàng phải được chiếu tia mới tạo ra phản xạ giúp hạt nóng lên, mới có tác dụng điều trị nhất định. Vì thế, việc uống Nano vàng không có tác dụng, ngược lại còn gây hại cho cơ thể khi chúng rất khó bị đòi thải.
Gánh nặng ung thư và những cảnh báo
Tới nay, gánh nặng ung thư ngày càng trở nên nặng nề, không chỉ với Việt Nam mà với toàn thế giới. Một báo cáo của Tổ chức Ghi nhận ung thư toàn cầu (GLOBOCAL) đã đưa ra ước tính số ca ung thư tại Việt Nam. Theo đó, mỗi năm Việt Nam có hơn 126.000 ca mắc mới và 94.000 người tử vong vì ung thư.
Đáng ngại hơn khi số người mắc ung thư cao dần lên theo thời gian và ung thư cũng diễn biến phức tạp ở nhiều lứa tuổi, nhiều thành phần với nhiều dạng khác nhau, kể cả những dạng bệnh trước nay chưa từng xuất hiện. Một trong những nguyên nhân dẫn đến số ca ung thư tăng được cho là do tác động xấu của môi trường ô nhiễm cùng với sử dụng thực phẩm “bẩn”. Tuy nhiên, cũng chưa có một nghiên cứu chính thức nào về vấn đề này từ cơ quan chức năng.
Nhưng, người ta cũng lấy làm lo ngại khi đây đó xuất hiện “làng ung thư”. Khái niệm này là nỗi ám ảnh ghê gớm đối với xã hội, đặc biệt tác động rất xấu đến hình ảnh và tâm lý của những cư dân trong “làng”. Thậm chí, có người còn lập địa chỉ chỉ dẫn “những ngôi làng ung thư”, khiến vấn đề càng thêm trầm trọng. Tại những nơi đó, khi xuất hiện nhiều ca ung thư và số người chết vì căn bệnh này, người ta đã tiến hành những khảo sát, đánh giá nhưng hầu hết không thu được kết quả gì đặc biệt. Tuy nhiên, “mẫu số chung” của những khu vực nhiều người bị ung thư có thể thấy là do nguồn nước bị ô nhiễm do hóa chất độc hại được chôn cất quanh đó. Nhưng điều đó cũng không đủ để đi đến kết luận là nguyên nhân chính gây bệnh ung thư cho cộng đồng.
Một trong những lo ngại của nhiều người là tồn dư hóa chất độc hại trong thực phẩm đối với cơ thể con người, có thể dẫn đến sự phát triển lệch lạc của tế bào, từ đó dẫn đến ung thư. Nạn chăn nuôi, trồng trọt lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật cũng như thuốc kích thích tăng trưởng, tạo nạc đã khiến thự phẩm mất an toàn. Tuy rằng chưa có một nghiên cứu nào kết luận thực phẩm đó gây ung thư, nhưng đó cũng là một nguyên nhân không loại trừ.
Trở lại với hạt Nano vàng trong điều trị ung thư, theo PGS.TS Lê Văn Quảng thì khi bệnh nhân bị ung thư cần đến khám tại các cơ sở điều trị ung thư đã được cấp phép và có uy tín, để được bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị hợp lý, khoa học. Ung thư khi được phát hiện sớm có thể điều trị dứt điểm, hoặc kéo dài tuổi thọ cho con người. Tới nay, y học đã tiến những bước dài trong điều trị ung thư. Phương pháp điều trị ung thư bằng Nano vàng chưa được cấp phép điều trị trên bất kỳ nước nào và cũng chưa được Hiệp hội Ung thư thế giới chưa công nhận, vì thế không nên tự ý mua Nano vàng để điều trị, vừa tốn kém vừa có thể gây nguy hiểm.
Việc cấm quảng báo, bán Nano vàng của Bộ Y tế cũng chính từ điều đó. Tuy rằng, việc đưa ra lệnh cấm có thể coi là muộn màng.
