Khẩu trang tĩnh điện chặn Covid-19 nhưng gây độc

Lọc virus bằng màng tĩnh điện

Theo thông tin đăng tải trên một số báo, các nhà khoa học thuộc Trường Cơ khí và Kỹ thuật điện thuộc Đại học Khoa học và Công nghệ điện Tây An (Trung Quốc) vừa công bố phát triển khẩu trang kháng virus tĩnh điện với bộ lọc khí đặc biệt. Phó Giáo sư Tong Xufeng, trưởng nhóm thiết kế cho biết, loại khẩu trang mới này có nhiều ưu điểm so với khẩu trang N95 tiêu chuẩn.

Theo Tong Xufeng, virus không thể sống sót đơn độc trong không khí. Chúng chủ yếu lây lan bằng cách bám vào những giọt dịch lỏng. Đường kính của những hạt này thường nhỏ hơn bụi mịn PM 2.5, cỡ 1 micromet (1 micromet bằng 1/1.000 mm). Lợi thế của khẩu trang mới chủ yếu ở chỗ nó có thể lọc hạt siêu nhỏ với đường kính chưa đến 1 micromet. Sau khi hấp thụ các hạt này, khẩu trang sử dụng những tia và điện trường cao thế để tiêu diệt tổ chức virus. Nếu bạn sử dụng khẩu trang lọc bụi PM 2.5, sản phẩm đó sẽ không thể lọc hạt nhỏ hơn 2,5 micromet.

PGS.TS Phạm Văn Nho, Phòng Thí nghiệm Vật lý Ứng dụng, ĐHKHTN, ĐHQG Hà Nội cho biết, để tiêu diệt virus thì gần như tất cả các loại khẩu trang đều phải sử dụng công nghệ tĩnh điện. Chỉ ở cơ chế này thì các hạt bụi siêu nhỏ, virus… mới có thể bị chặn lại tại màng lọc của khẩu trang. Virus không phải là vật thể sống mà chỉ là một phân tử sinh học, chúng sống trong các tế bào và sử dụng chất liệu của tế bào để nhân bản. Do đó, khẩu trang tĩnh điện sẽ tạo ra môi trường oxy hóa manh, clo, ozone và tĩnh điện để phân hủy virus. Trong các loại khẩu trang N95 cũng có một lớp tĩnh điện, nhưng lớp này sẽ mất dần sau một thời gian sử dụng nhất định. Bởi lớp tĩnh điện sau khi hoạt động một thời gian để hút các vật nhỏ, kể cả là hơi nước, chúng sẽ mất dần tính năng hút.

“Các lỗ nhỏ trên khẩu trang N95 có diện tích khoảng 200 nanomet, trong khi virus chỉ nhỏ bằng 100 nanomet. Nếu không có vật liệu tĩnh điện, chúng sẽ dễ dàng đi qua khẩu trang. Loại khẩu trang tĩnh điện nói trên sử dụng thiết kế khá đặc biệt là sử dụng một nguồn pin với bộ kích điện tử để tạo ra một điện áp khoảng 4.000V. Trong khẩu trang đó sẽ có 2 bản cực đạt điện thế 4.000V. Khi có vật thể đi qua, chúng sẽ bị giữ lại bởi hai điện cực trái dấu này. Đó là nguyên lý diệt virus của loại khẩu trang tĩnh điện”, PGS.TS Phạm Văn Nho cho biết.

Độc hại

PGS.TS Phạm Văn Nho cho biết, để sản xuất loại khẩu trang này không khó. Việt Nam hoàn toàn có thể làm được. Nhưng giá thành mỗi chiếc khẩu trang lên tới gần 1 triệu đồng. Điều này không phù hợp với tình hình chống dịch Covid-19 hiện nay. Vì số lượng khẩu trang cần sử dụng là rất lớn. Hơn nữa, với cơ chế tĩnh điện nêu trên thì khẩu trang có thể gây hại cho người sử dụng. Quá trình ion hóa của hai điện cực sẽ tạo ra khí ozone và oxit nitơ gây độc cho người dùng. Virus bị chết ở đây là do khí ozone và nitơ là chính. Điện áp để diệt được virus phải lớn hơn 1 electron Von, nhưng nó cũng gây hại cho con người.

Để tạo ra loại khẩu trang tĩnh điện, người ta phải sử dụng các vật liệu đặc biệt khác nhau có tích điện và hút các vật liệu siêu nhỏ. Virus, vi khuẩn tiếp xúc với môi trường tĩnh điện, môi trường chứa điện tích, đều có thể bị tiêu diệt nhanh chóng. Tuy nhiên, việc bảo đảm an toàn cho sức khỏe của loại khẩu trang này phải tính đến.

“Có nhiều công nghệ, nhiều cách để diệt virus, nhưng nó phải an toàn với con người và có khả năng áp dụng cho cả cộng đồng. Cho đến nay thì loại khẩu trang diệt virus bằng công nghệ vật liệu nano oxittitan vẫn chiếm nhiều ưu thế. Bởi nó có giá thành rẻ, diệt virus bằng cách biến ánh sáng thành điện. Virus bị phân hủy ngay khi tiếp xúc với màng lọc, nên an toàn cho con người. Hoặc khẩu trang nano bạc cũng có thể diệt virus trong những điều kiện nhất định. Do đó, loại khẩu trang tĩnh điện không phải là phát kiến gì cao siêu để phòng, chống dịch Covid-19”, PGS.TS Phạm Văn Nho cho biết.