Truyền thông Italy xem việc đội nhà bị Thụy Sĩ loại ở vòng 1/8 là cú sốc lớn nhất EURO 2024 và gọi đây là “thảm họa quốc gia”. Tuy nhiên, đó không hẳn là bất ngờ, bởi lâu nay Azzurri chỉ còn là đội bóng “hạng 2” châu Âu.
Thất bại bẽ bàng
Trận đấu trên sân Olympic tối 29/6, Italy thua tâm phục khẩu phục trước Thụy Sĩ. Đội bóng với vị thế đương kim vô địch chỉ một lần dứt điểm trúng đích và bế tắc trong cả trận.
Hai bàn thắng của Remo Freuler và Ruben Vargas cho Thụy Sĩ đến từ những tình huống mà hàng phòng ngự Azzurri chơi như những cầu thủ nghiệp dư, vô trách nhiệm. Bình luận trên BBC, Gary Lineker - vua phá lưới World Cup 1986 phải thốt lên những lời cay đắng rằng, trong đời ông chưa bao giờ thấy đội tuyển Italy nào tệ hơn.
Truyền thông xứ sở mỳ ống chê bai thậm tệ đội nhà và khởi động chiến dịch đi tìm “vật tế thần” cho thất bại bẽ bàng này. Tờ La Gazzetta dello Sport chạy hàng tít ngoài trang 1: “Italy mất mặt. Thụy Sĩ thắng 2-0, Azzurri bị loại khỏi EURO”, và bình luận: “Italy đã rời nước Đức theo một sách tồi tệ nhất có thể. Sau khi nhọc nhằn vượt qua vòng bảng đầy khó khăn và may mắn, huấn luyện viên Luciano Spalletti hy vọng trận đấu với Thụy Sĩ có thể là bước ngoặt. Nhưng đó lại là sự sụp đổ dây chuyền, từ thể chất đến tinh thần, chiến thuật và con người…”.
Cũng theo La Gazzetta dello Sport, ngoại trừ thủ môn Donnarumma, những cầu thủ còn lại và Spalletti đáng bị loại khỏi đội tuyển quốc gia sau EURO 2024. Nếu không có tuyệt phẩm của Mattia Zaccagni phút cuối trận gặp Croatia, Italy đã bị loại ngay từ vòng bảng.
Nhưng bàn thắng đó không thay đổi được gì nhiều bởi Azzurri vẫn chơi như những kẻ ngốc ở vòng 1/8 với thất bại toàn diện. Thậm chí, ông Gabriele Gravina – Chủ tịch Liên đoàn bóng đá Italy nên từ chức.
Tờ Repubblica coi đội tuyển Italy hiện tại “xấu xí nhất trong những năm qua”, và “lối chơi của đội không thể xem nổi”. Tờ Il Corriere dello Sport bình luận: “Không có sức mạnh và không có linh hồn, Italia đáng buồn bị Thụy Sĩ loại khỏi giải vô địch châu Âu”.
Phát biểu sau trận thua Thụy Sĩ, huấn luyện viên Spalletti nhận trách nhiệm về mình, song ông cũng đưa ra lý do khách quan về vấn đề thời gian: “Tôi là người chịu trách nhiệm. Italy thất bại vì sự lựa chọn đội hình của tôi, lỗi không phải của các cầu thủ.
Tuy nhiên, các huấn luyện viên khác đều có 30 trận đấu trở lên với đội của họ trước khi bắt đầu EURO còn tôi mới chỉ có 10 trận cầm quân ở đội tuyển Italy. Có khả năng tôi sẽ xây dựng được một đội tốt hơn, nhưng sẽ mất nhiều thời gian hơn một chút. Tôi không có nhiều thời gian”.
Đội hình không ngôi sao
Nhìn tổng thể vào những sự kiện theo tiến trình thời gian thì việc Azzurri bị loại từ vòng 1/8 không đến mức “khủng khiếp”, hay nâng tầm thảm họa quốc gia như truyền thống nước này tô vẽ.
Bên cạnh màn trình diễn nhạt nhòa ngay từ vòng bảng, đội tuyển Italy thực tế đã sa sút trầm trọng trong gần 10 năm qua và nên nhớ, đến giờ chưa có dấu hiệu dừng lại. Trước EURO 2024 được ví như “thảm họa” thì Italy còn lỡ hẹn với 2 Vòng chung kết World Cup liên tiếp gần đây vào các năm 2018 và 2022. Ngay cả vòng loại EURO 2024, phải rất cố gắng thì đội tuyển Italy mới vượt qua vòng loại.
Spalletti, hay bất cứ chiến lược gia danh tiếng nào cũng khó mà vực dậy được Azzurri lúc này. Cựu huấn luyện viên Napoli rất đúng khi cho rằng, đội tuyển Italy không thể mạnh khi mà giải vô địch quốc gia thiếu tính cạnh tranh cao. Sự sa sút của những AC Milan, Juventus, Roma, Lazio và cả Inter Milan khiến cho Serie A không còn tiếng nói quan trọng ở cúp châu Âu.
Nhìn vào bảng thành tích Champions League, đội bóng Italy gần đây nhất vô địch là Inter Milan vào năm… 2010. Kể từ đó, thành tích tốt nhất của bóng đá Italy ở sân chơi châu lục chỉ là chức vô địch Europa Conference League (cúp C3) năm 2022 và Inter Milan lọt vào chung kết Champions League 2023, thua Man City.
Hơn 10 năm qua, Italy không sản sinh nổi cầu thủ nào tầm cỡ ngôi sao. Italy thiếu những gương mặt tầm cỡ như Pedri (sinh năm 2002), Lamine Yamal (2007) của Tây Ban Nha; Jude Bellingham (2003), Phil Foden (2000) của Anh; Pháp với Kylian Mbappe (1998), Aurelien Tchouameni (2000)…
Đội hình Italy dự EURO 2024 chỉ có 3 cầu thủ đang chơi bóng ở nước ngoài gồm thủ môn Donnarumma (Pháp), Guglielmo Vicario (Argentina) và Jorginho (Anh). Ngoài ra, trước thềm EURO 2024, đội bóng thiên thanh còn mất nhiều trụ cột do chấn thương như trung vệ trẻ Giorgio Scalvini và lão tướng Francesco Acerbi.
Ở 3 trận vòng bảng, các mũi trung phong của Italy đều khá đơn độc, thiếu sự liên kết với các vệ tinh xung quanh như Chiesa, Pellegrini, Frattesi, Barella, Dimarco hay Di Lorenzo. Cả Scamacca và Retegui đều thiếu nguồn cung cấp bóng để gây áp lực lên khung thành đối phương.
Không bất ngờ khi Italy đứng thứ 14/24 đội về số lần dứt điểm (33 lần) và đứng thứ 20/24 về số lần dứt điểm trúng đích (9 lần). Ở vòng bảng EURO 2020, Italy từng đánh bại Thụy Sỹ 3-0. Khi đó, Manuel Locatelli (cú đúp) và Ciro Immobile là 2 cầu thủ ghi bàn cho Azzurri. Nhưng ở EURO 2024, cả 2 cầu thủ này đều không tham dự và họ đã thua thảm 0-2.
Trong đội hình Spalletti đưa đến Đức, chỉ còn 10 cầu thủ từng vô địch EURO 2020 (diễn ra mùa Hè 2021 vì Covid-19). Tuy nhiên, ngoài thủ môn Donnarumma ổn định phong độ, gần như tất cả những nhà vô địch 3 năm trước đều chơi dưới sức. Trong 16 gương mặt mới, có 10 người chưa quá 5 trận thi đấu quốc tế. Ngay cả Nicolo Fagioli, cầu thủ vừa trở lại thi đấu được 2 trận sau án treo giò vì cá cược bất hợp pháp cũng được triệu tập. Trong cả 3 trận vòng bảng, tất cả các mũi trung phong mà Spalletti sử dụng (Scamacca, Retegui, Raspadori) đều “tịt ngòi”.
