Đổi thay từ đống đổ nát
Trong hơn ba năm qua, trẻ em ở tỉnh Ninewa (với thủ phủ là thành phố Musul, nằm ở miền Bắc Iraq) không được tiếp cận với nền GD đúng nghĩa. Ngay cả hiện nay, khi IS đã bị đánh tan, những khó khăn về kinh tế vẫn khiến các bậc cha mẹ không thể cho con đi học.
Các trường học, trước đây được IS sử dụng làm nơi trú ẩn hoặc nhà kho, phần lớn đã bị cướp phá: Các cánh cửa bị mất, hệ thống điện không hoạt động, máy phát điện bị đánh cắp, đồ đạc bị phá hủy và các bức tường nham nhở vết đạn. Giáo viên không được đào tạo để làm việc trong bối cảnh khẩn cấp, kỹ năng hạn chế trong việc quản lý HS bị rối loạn tâm lý và hành vi liên quan đến chấn thương chiến tranh. Ngoài ra còn có nhiều vấn đề khác: Các trường không theo dõi sự tham gia của HS; chỉ có một vài giáo viên có trình độ; thiếu đội ngũ làm công tác tìm kiếm, rà soát để kêu gọi trẻ em thuộc diện di tản đến thành phố hay trở về sau di tản, quay lại trường học.
Trong bối cảnh rối ren này, phụ huynh không coi trường học là nơi an toàn để gửi con cái. Họ cũng không nhận thấy vai trò của trường quan trọng như thế nào trong việc lấy lại nhịp sống bình thường sau cuộc chiến tàn khốc.
Chúng tôi đang tìm tài liệu học tập cũng như giáo viên dạy Tiếng Anh và Toán học. Tôi sẵn sàng làm mọi việc vì những đứa trẻ này, những người đại diện cho niềm hy vọng và tương lai của đất nước Iraq.
Để giúp thay đổi thảm trạng trên, Tổ chức Hợp tác và Phát triển Italia (CESVI - một tổ chức phi chính phủ, có trụ sở chính tại Italia) đã triển khai một dự án hỗ trợ nhằm gia tăng cơ hội GD cho trẻ em ở độ tuổi đi học, đồng thời, cung cấp hỗ trợ tâm lý xã hội cho trẻ em bị ảnh hưởng bởi cuộc xung đột ở Iraq. “Để làm như vậy, chúng tôi đang phát triển GD hòa nhập thông qua công việc tích hợp với giáo viên, cộng đồng, gia đình và các trường học”, bà Lorena D"Ayala Valva, nhân viên điều phối viên khẩn cấp của CESVI cho biết.
Trong tám trường học được lựa chọn, CESVI sẽ thực hiện các phục hồi khác nhau theo nhu cầu cụ thể. Chẳng hạn, họ sẽ cung cấp đồ nội thất, sửa chữa hệ thống cấp thoát nước, thiết lập hệ thống điện và cung cấp nước uống sạch. Hơn 3.000 bộ dụng cụ GD sẽ được phân phối; còn công tác hỗ trợ tâm lý xã hội sẽ được cung cấp thông qua các hoạt động giải trí, với sự tham gia của các nhóm phụ huynh - giáo viên. Các chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng sẽ được tiến hành để thúc đẩy giá trị của GD và ngăn ngừa bỏ học sớm.
Cải thiện điều kiện học tập
Một trong các cơ sở GD mà CESVI đang hợp tác là Trường Tiểu học Gori Ghariban, thuộc một ngôi làng nhỏ cùng tên ở Mosul. Dự án do CESVI điều phối được hỗ trợ bởi Cơ quan Hợp tác Phát triển Italia (cơ quan của chính phủ) và được thực hiện bởi Tổ chức phi chính phủ People Need Need của Séc - đối tác của CESVI trong mạng lưới các tổ chức phi chính phủ thuộc EU từ năm 2015.
Hiệu trưởng Trường Gori Ghariban, ông Ahmed Munir, 54 tuổi, là người rất tâm huyết với GD. Giống phần lớn đồng bào của mình, ông và gia đình phải chạy trốn khỏi Mosul trong cuộc xung đột với IS, khi chúng chiếm thành phố này năm 2014 và tuyên bố biến nó thành thủ đô của IS. Cùng với 140 người khác, ông tới lánh nạn ở Akre, một ngôi làng cách Gori Ghariban 64 km.
“Những ngày đầu khó khăn tưởng như không vượt qua nổi. Chính sự hào phóng của người dân Akre đã cứu chúng tôi” - ông Munir nhớ lại - “Họ chào đón, bố trí cho chúng tôi vào ở tạm những ngôi nhà neo người, vắng chủ hoặc những cửa hàng, nhà kho bỏ không; đồng thời cung cấp đồ ăn thức uống. Mọi thứ dần được cải thiện và hầu hết đều ổn thỏa, tuy nhiên ngay khi IS bị đuổi khỏi Mosul, việc đầu tiên tôi nghĩ đến là trở về nhà. Chúng tôi phải xây dựng lại thành phố của mình”.
Trường Tiểu học Gori Ghariban là một tòa nhà nhỏ màu xanh, với sáu lớp học và một khoảng sân nhỏ, bụi mù khi trời nắng hoặc đầy các vũng nước mỗi khi mưa xuống. Không có nước uống bên trong khu phức hợp, HS và nhân viên phải uống nước không an toàn từ một cái giếng trong sân. Khu vệ sinh nhỏ và xuống cấp, hệ thống điện cũng khá tệ hại.
“Tôi hy vọng dự án này sẽ cho chúng tôi cơ hội xây dựng ngôi trường này thành một nơi đẹp đẽ và an toàn cho bọn trẻ, là nơi các em luôn muốn đến và học hỏi được nhiều điều khi rời đi” - ông Ahmed hồ hởi nói về dự án hỗ trợ của CESVI - “Chúng tôi sẽ có điều kiện cải tạo lại tòa nhà, sửa chữa cửa ra vào, lắp cửa sổ và giữ ấm trong mùa đông, khi nhiệt độ thường xuống dưới 0 độ”.
Đôi mắt của ông Ahmed lấp lánh khi nói những lời này. Cuộc sống đối với ông và những người Iraq đang có quá nhiều thử thách, thế nhưng họ không đầu hàng. Khi tiếng súng tạm yên, họ lập tức bắt tay xây dựng lại tất cả. Là người tâm huyết với GD, Hiệu trưởng Ahmed đang làm mọi thứ để giúp Trường Gori Ghariban hoạt động một cách bình thường.
