Mở ra cơ hội cho sinh viên
Trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh đổi mới, theo đó hợp tác “ba nhà” giữa Nhà nước – nhà trường – nhà doanh nghiệp” như một giải pháp chiến lược để nâng cao hiệu quả nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ.
TS Nguyễn Đắc Đức, Trưởng bộ môn Cầu hầm, Trường ĐH Giao thông Vận tải cho biết, chúng tôi đã và đang chủ động triển khai những chương trình hợp tác thiết thực với các doanh nghiệp uy tín. Trường Đại học Giao thông Vận tải đang hướng tới việc xây dựng một chương trình khoa học công nghệ toàn diện, nhằm đưa các sản phẩm nghiên cứu của nhà trường đến với đời sống và ứng dụng trực tiếp vào ngành giao thông vận tải.
Mục tiêu này không chỉ tạo động lực cho các nhà khoa học trong trường mà còn hướng tới sự kết hợp giữa lý thuyết hàn lâm và khoa học thực tiễn, tạo ra những sản phẩm “Made in Vietnam”, khẳng định năng lực nghiên cứu và sáng tạo của nhà trường cũng như của Việt Nam.
“Không chỉ dừng ở nghiên cứu, hợp tác với doanh nghiệp còn mở ra môi trường đào tạo thực tế cho sinh viên. Bên cạnh kiến thức hàn lâm, sinh viên ngành giao thông vận tải rất cần kỹ năng nghề nghiệp, kỹ năng ứng dụng công nghệ và khả năng làm việc trong môi trường thi công, sản xuất”, TS. Nguyễn Đắc Đức nhấn mạnh.
Khi nhà trường và doanh nghiệp đồng hành, sinh viên được tiếp xúc trực tiếp với công nghệ mới, rèn luyện kỹ năng ứng dụng kiến thức vào thực tế, đồng thời các chuyên gia từ doanh nghiệp cũng tham gia hướng dẫn, nâng cao năng lực kỹ thuật cho sinh viên. Song song với đó, doanh nghiệp cũng có cơ hội tiếp cận những sản phẩm khoa học mới và tận dụng cơ sở vật chất, nguồn lực của nhà trường để triển khai các nghiên cứu vào sản xuất.
“Đây chính là mô hình hợp tác đôi bên cùng có lợi: nhà trường được thực nghiệm và phát triển nghiên cứu, còn doanh nghiệp tiếp nhận công nghệ tiên tiến, tăng năng lực cạnh tranh. Đối với sinh viên, môi trường này vừa đảm bảo kiến thức lý thuyết, vừa bồi dưỡng kỹ năng nghề nghiệp, khả năng thực hành, tạo điều kiện cho các em trở thành lực lượng lao động chất lượng cao trong ngành giao thông vận tải”, Nguyễn Đắc Đức nhấn mạnh.
Rút ngắn thời gian đào tạo bằng mô hình kiến tập sớm
Từ góc độ doanh nghiệp trực tiếp tuyển dụng và sử dụng nguồn nhân lực trẻ, ông Trần Đại Nghĩa, Tổng giám đốc Tập đoàn Xây dựng Minh Đức nhận thấy rõ khoảng cách giữa đào tạo và thực tiễn mà nhiều sinh viên ngành kỹ thuật vẫn đang gặp phải.
Phần lớn sinh viên khi mới ra trường thiếu kinh nghiệm thực hành, chưa quen với môi trường công trường, dẫn đến bỡ ngỡ khi tiếp cận những nhiệm vụ giám sát hay thiết kế thi công. Đây chính là lý do khiến Tập đoàn Minh Đức nhiều năm qua chủ động hợp tác với các trường đại học khối ngành kỹ thuật nhằm bổ sung trải nghiệm thực tiễn và rèn luyện kỹ năng nghề nghiệp cho sinh viên ngay từ khi còn ngồi trên giảng đường.
Trong khuôn khổ những hợp tác với các trường đại học, Tập đoàn Minh Đức tổ chức các buổi đào tạo, tập huấn, mô phỏng quy trình thi công bằng video hoặc thực hành trực tiếp tại công trường. Sinh viên được hướng dẫn chi tiết từng công đoạn, học cách xử lý các tình huống khó, đồng thời có cơ hội trực tiếp tham gia giám sát và thiết kế tại các dự án thực tế.
Từ những thực tế, ông Nghĩa cho biết nhiều sinh viên ban đầu còn lúng túng, nhưng chỉ sau ba đến bốn tuần bắt nhịp với công việc, các em đã tiến bộ rõ rệt, biết vận dụng kiến thức lý thuyết vào thực tế. Những tín hiệu tích cực này càng củng cố niềm tin của doanh nghiệp vào chất lượng đào tạo nền tảng của nhà trường.
Ông Nghĩa cũng cho biết thêm, quy trình đào tạo nhân sự tại doanh nghiệp thường kéo dài từ 8 đến 12 tháng, tùy thuộc thái độ học hỏi, tư duy và sự chăm chỉ của từng cá nhân. Tuy nhiên, mô hình hợp tác với trường đại học sẽ rút ngắn khoảng thời gian này. Nếu sinh viên tham gia nhiều đợt kiến tập từ năm hai hoặc năm ba, mỗi đợt kéo dài khoảng ba tháng, các em sẽ sớm làm quen với công việc, giảm bớt thời gian đào tạo sau tốt nghiệp.
Đi kèm các hoạt động đào tạo là cơ chế đãi ngộ rõ ràng, nhằm thu hút và giữ chân nhân tài. Trong thời gian kiến tập hoặc đào tạo ban đầu, doanh nghiệp hỗ trợ ăn ở và trả lương theo từng giai đoạn: từ tháng thứ hai trở đi được trả theo năng lực và sản phẩm thực tế. Khi trở thành nhân sự chính thức, sinh viên có quyền đề xuất mức lương phù hợp với năng lực cá nhân, tạo động lực vừa học vừa làm, đồng thời khuyến khích các sinh viên gắn bó lâu dài với doanh nghiệp.
“Mô hình hợp tác này không chỉ giúp sinh viên thu hẹp khoảng cách giữa lý thuyết và thực tiễn, mà còn tạo ra nguồn nhân lực kỹ thuật chất lượng cao, sẵn sàng đáp ứng yêu cầu phát triển hạ tầng, đồng thời tăng cường sự kết nối chặt chẽ giữa đào tạo đại học và nhu cầu thực tiễn của ngành xây dựng”, ông Nghĩa nói.
