Bất ngờ phút chót
Theo dự kiến ban đầu, ngày hôm qua (28/2) là một ngày khá bận rộn của lãnh đạo hai nước Mỹ - Triều Tiên khi lịch trình của ngày làm việc thứ 2 khá bận rộn. Sau cuộc gặp riêng lúc 9 giờ sáng sẽ là cuộc họp mở rộng song phương với các trợ lý. Tiếp đó, họ sẽ dùng bữa trưa làm việc cùng nhau, tham gia lễ ký kết tuyên bố chung và tổ chức họp báo vào cuối giờ chiều cùng ngày. Những kỳ vọng chính của hội nghị là phi hạt nhân hóa, hòa bình lâu dài trên bán đảo Triều Tiên và bình thường hóa quan hệ giữa hai nước.
Trước thềm cuộc gặp song phương mở rộng, Tổng thống Mỹ phát biểu với báo giới rằng, ông sẽ không vội vàng phi hạt nhân hóa nhưng rất biết ơn việc Triều Tiên không tiến hành các vụ thử hạt nhân và tên lửa trong thời gian qua. Ông rất coi trọng Chủ tịch Kim và đất nước Triều Tiên. Ông cũng đánh giá cao tiềm năng để cạnh tranh kinh tế với các quốc gia khác của đất nước này. Ông Kim cũng nói với ông Trump rằng: “Cả thế giới đang nhìn vào chúng ta”, đồng thời bày tỏ mong mỏi hướng đến kết quả thực chất của đối thoại.
Tuy nhiên, cuộc gặp song phương mở rộng kéo dài hơn dự khiến khiến bữa trưa bị hủy. Nhà Trắng cũng dời lịch họp báo lên sớm hai tiếng, diễn ra vào lúc 14 giờ cùng ngày. Khi nhận được tin báo này, không khí tại Trung tâm Báo chí quốc tế náo nhiệt hơn lên. Phóng viên các hãng thông tấn tỏ ra bất ngờ, bị động. Ngay lập tức họ phải xoay sang phương án tác nghiệp khác. Lễ ký kết tuyên bố chung được mong đợi giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un đã không diễn ra. Cả hai nhà lãnh đạo gần như cùng một lúc lên xe riêng rời khách sạn Marriott.
Không ai ra về trong giận dữ
Tại cuộc họp báo diễn ra đầu giờ chiều cùng ngày với sự tham dự của 200 phóng viên quốc tế, Tổng thống Trump cho biết, nguyên nhân kết thúc sớm của Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều lần thứ 2 là do bất đồng về lệnh trừng phạt, khiến hai bên không đạt thỏa thuận. Theo ông Trump, Triều Tiên muốn được dỡ bỏ lệnh trừng phạt trước khi tháo dỡ cơ sở hạt nhân, nhưng phía Mỹ không đồng ý. Tại cuộc gặp song phương, ông Kim Jong-un cho biết sẵn sàng dỡ bỏ cơ sở hạt nhân Yongbyon, nhưng muốn mọi lệnh cấm vận phải được gỡ bỏ trước. Đây là điều Tổng thống Mỹ không muốn làm.
Về vấn đề này, Ngoại trưởng Pompeo cho biết ngay cả khi cơ sở Yongbyon bị tháo dỡ, Triều Tiên vẫn còn nhiều cơ sở hạt nhân và kho vũ khí khác. “Chúng tôi không đạt được những điều có ý nghĩa cho Mỹ. Tôi nghĩ Chủ tịch Kim đã hy vọng hai bên có thể thống nhất. Chúng tôi yêu cầu ông ấy làm nhiều hơn, nhưng Chủ tịch Kim chưa sẵn sàng để làm điều đó. Tuy nhiên, tôi vẫn rất lạc quan”, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo phát biểu trong cuộc họp báo. Theo ông Pompeo, đội ngũ của Mỹ và Triều Tiên có thể tiếp tục gặp nhau trong vài tuần tới.
Trả lời câu hỏi của phóng viên về tầm nhìn phi hạt nhân hóa, ông Trump cho rằng, về vấn đề này Mỹ và Triều Tiên đang xích lại gần nhau, dẫu không thực sự giống nhau. Tổng thống Trump cho biết thêm, Chủ tịch Kim đã hứa rằng sẽ không tiếp tục có các vụ thử vũ khí hạt nhân, đặc biệt là thử tên lửa hay bất cứ thứ gì liên quan đến hạt nhân. Tổng thống Trump cũng nhấn mạnh các cuộc thảo luận giữa ông với Chủ tịch Kim vẫn “thân thiện” và “không ai ra về trong giận dữ”. “Chúng tôi vẫn yêu quý nhau và có một mối quan hệ tốt”, ông nói. Khi được hỏi về việc bao giờ ông sẽ gặp lại Chủ tịch Triều Tiên Kim Jong-un, Tổng thống Trump cho hay, ông và Kim chưa có kế hoạch về hội nghị thượng đỉnh tiếp theo.
Như vậy, cuộc họp báo gấp gáp xoay quanh nguyên nhân của nhiều sự kiện bất ngờ bị hủy trong ngày làm việc thứ hai của Hội nghị Thượng đỉnh Mỹ - Triều đã kết thúc trong chưa đầy một giờ đồng hồ. Chủ tịch Kim Jong-un sẽ ở lại thăm chính thức Việt Nam lần đầu tiên, còn Tổng thống Trump đã lên máy bay về nước lúc 15 giờ 35 phút cùng ngày.
