Đó là chủ đề được thảo luận tại sự kiện Chào mừng An toàn Internet quốc tế 2018: Sử dụng Internet thông minh và an toàn để bảo vệ trẻ em. Sự kiện do Viện Nghiên cứu Quản lý Phát triển bền vững (MSD) phối hợp với Công ty Công nghệ Thông tin Truyền thông Vietnet ICT tổ chức.
Theo thống kê, hiện nay, Việt Nam có hơn 50 triệu người dùng Internet, chiếm 53% dân số. Số người dùng Internet được xem là ở mức cao trên thế giới, tuy nhiên tỉ lệ người dùng vẫn ở mức trung bình. Việt Nam có đến 46 triệu người dùng mạng xã hội, chiếm 48% dân số.
Đại diện công ty Vietnet ICT cho biết: Nhận thức An toàn thông tin của công dân Việt Nam không cao. Kỹ năng ATTT chưa được chú trọng từ khâu đào tạo trong nhà trường và trong môi trường công việc, khả năng tự bảo vệ của công dân trước hiểm họa mạng (dù là mức đơn giản) không cao, dễ dàng bị tấn công hoặc chiếm quyền điều khiển.
Điều đó thể hiện qua thói quen sử dụng phần mềm không bản quyền, không sử dụng phần mềm phòng chống virus hoặc có sử dụng nhưng không cập nhật, thích dùng bản miễn phí, cắm USB bừa bãi làm tăng khả năng lây nhiễm mã độc và thất thoát thông tin.
Đa phần trẻ em tự học cách dùng internet (68%) hoặc học từ bạn bè (17%), rất ít học từ cha mẹ mình (2%) hoặc nhà trường (11%). Cũng có ý kiến cho rằng, hầu hết các trường học chỉ dạy học sinh kỹ năng CNTT, không dạy về sử dụng mạng an toàn.
Khảo sát về các sáng kiến thúc đẩy an toàn mạng của Vietnet ICT cũng chỉ rõ, hầu hết các sáng kiến mới chỉ tập trung vào các kỹ thuật an ninh mạng chứ chưa nhiều sáng kiến liên quan đến điều chỉnh hành vi của trẻ em khi sử dụng mạng.
Bên cạnh những lợi ích thiết thực, việc sử dụng Internet không an toàn đã gây ra những tác động tiêu cực. Internet làm tăng tính dễ tổn thương của trẻ em trước những rủi ro và nguy hại, bao gồm sử dụng sai, xâm phạm thông tin cá nhân, truy cập vào nội dung độc hại và bắt nạt trực tuyến...
Do vậy, cần phải có các “liều thuốc” để giúp các bạn trẻ sử dụng Internet thông minh hơn và an toàn hơn. Nếu các bạn trẻ có kiến thức để phân tích được đâu là nguồn thông tin tốt là một điều quan trọng.
Việc trang bị kiến thức, kỹ năng cho cả trẻ em và người lớn về an toàn mạng vô cùng quan trọng, không chỉ là những kỹ thuật sử dụng công nghệ, mà còn là những hành vi ứng xử an toàn và thông minh trong cách mối "quan hệ ảo”.
Các bên liên quan như nhà nước, gia đình, nhà trường, các doanh nghiệp, truyền thông, các tổ chức xã hội cần luôn đồng hành và hướng dẫn trẻ em biết cách sử dụng internet thông minh và an toàn.