Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự
Với việc Đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM đã trực tiếp xuống khu đất rộng 8.000 m2 (ngày 22/1) tại xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TPHCM đào khai quật kiểm tra và xác định công ty TNHH Kỹ thuật môi trường Bắc Nam đã hành vi chôn lấp rác thải trái quy định, NCS-Luật sư Lê Bá Thường cho biết:
Hành vi đem các chất thải rắn từ Nhà máy giấy Lee&Man (Hậu Giang) ra môi trường chôn lấp thay vì phải chở đến cơ sở xử lý rác thải nếu được Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM xác nhận là sự thật thì công ty TNHH Kỹ thuật môi trường Bắc Nam đã vi phạm nghiêm trọng về gây ô nhiễm cho môi trường dân cư xung quanh - sẽ bị pháp luật truy cứu trách nhiệm hình sự đối với các chủ thể liên quan.
Với lượng rác thải khoảng 4.000 tấn đem san lấp trái phép trên diện tích khoảng 8.000 m2 theo báo chí phản ánh là đúng, đồng thời các mẫu kiểm nghiệm rác thải trên từ các cơ quan chức năng cho thấy có sự nguy hại đến môi trường hành vi trên sẽ cấu thành “tội gây ô nhiễm môi trường “ theo Điều 235 Bộ luật Hình sự 2015.
NCS.Luật sư Lê Bá Thường |
Nếu hành vi vi phạm là của cá nhân thì tùy vào số lượng chôn rác và mức độ gây ô nhiễm môi trường sẽ bị xử phạt tiền từ 1 tỉ đến 3 tỉ đồng hoặc phạt tù từ 03 năm đến 07 năm (khoản 3 Điều 235 BLHS 2015). Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 30 triệu đồng đến 200 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm (khoản 4 Điều 235 BLHS 2015).
Nếu hành vi vi phạm là của pháp nhân thương mại thì tùy vào số lượng chôn rác và mức độ gây ô nhiễm môi trường có thể sẽ bị xử phạt tiền từ 12 tỉ đồng đến 20 tỉ đồng. Ngoài ra, pháp nhân thương mại còn có thể bị phạt tiền từ 1 tỉ đồng đến 5 tỉ đồng hoặc cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định từ 01 năm đến 03 năm (điểm c, đ khoản 5 Điều 235 BLHS 2015).
Hậu quả về lâu về dài sẽ rất kinh khủng
Đó là ý kiến của nhiều chuyên gia về đất và môi trường cũng như của người dân trước vụ việc lén chôn rác thải trái phép của Công ty TNHH Kỹ thuật môi trường Bắc Nam. Đặc biệt, nếu lượng rác trên được xác định có nguy hại đến môi trường và sức khỏe con người.
Ông N.T.H- người dân sống ngay bên cạnh khu đất được công ty TNHH Kỹ thuật môi trường Bắc Nam dùng hàng ngàn tấn rác để san lấp mặt bằng tỏ ra bàng hoàng khi chứng kiến Đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM đào thực địa sáng 22/11.
“Quá kinh khủng, tôi không thể tin là họ lại có thể làm những việc này. Tôi nghe mọi người nói chủ khu đất này xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất, san lấp để sau này phân lô tách thửa bán. Nếu đúng như vậy thì đây thật sự là một tội ác. Vì không biết những người dân sau này sống trên khu đất này sẽ phải đối diện với bệnh tật gì khi nguồn đất và nước bị ô nhiễm”- ông H nói.
Thạc sĩ Bùi Văn Hải- Phó trưởng Khoa Quản lý đất đai và bất động sản, Trường ĐH Nông Lâm TPHCM cho rằng hậu quả về lâu về dài là rất kinh khủng |
Nhìn nhận vụ việc ở góc độ dân sinh, môi trường sống, ông Bùi Văn Hải- Phó trưởng Khoa Quản lý đất đai và bất động sản, Trường ĐH Nông Lâm TPHCM cho rằng; Mức độ nguy hại, đối mặt nguy cơ bệnh tật quanh khu vực trên về lâu về dài là rất lớn.
Bởi theo ông, sau thời gian rác thải nguy hại sẽ dần phân hủy và thấm vào lòng đất, thấm vào các mực nước ngầm và dẫn đến ô nhiễm môi trường đất và môi trường nước rất kinh khủng…Hậu quả, tất nhiên sẽ là người dân sống trên khu đất ấy, quanh khu vực ấy phải gánh chịu.
“ Về mặt quản lý vĩ mô và tầm của một TP trên 11 triệu dân, đặc biệt lại đang hướng đên xây dựng một TP thông minh thì không ở đâu lại đi chôn rác thải như vậy.
Ở đây tôi chưa nói đến việc trong một vài thập niên nữa quỹ đất xây dựng, đất ở sẽ hết và lúc đó lại phải lấy chính diện tích khu chôn lấp rác này để xây dựng các công trình dân sinh…khi ấy sự tốn kém sẽ thế nào khi phải moi rác lên để xử lý?.
Vì vậy, các nhà quản lý, các nhà Khoa học cần có tiếng nói để hạn chế cái gọi là xong việc vì lợi ích trước mắt mà làm tổn hại cho nhiều đời sau”- ông Hải nhấn mạnh.
Liên quan đến vụ việc mà báo chí phản ánh rằng Công ty TNHH Kỹ thuật và Môi trường Bắc Nam lén chôn hàng ngàn tấn rác thải nguy hại ngay giữa lòng khu dân cư thuộc tổ 8, ấp 2, xã Phong Phú, huyện Bình Chánh, TPHCM.
Sáng 22/11, Đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM đã phối hợp với các ban ngành chức năng của huyện Bình Chánh tiến hành đào khai quật nhiều vị trí tại khu đất nói trên.
Tại hiện trường khai quật, Đoàn kiểm tra của Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM đã ghi nhận và lập biên bản những phản ánh của người dân, báo chí là đúng.
Tất cả bốn vị trí Đoàn kiểm tra chọn đào khai quật ngẫu nhiên đều thấy rất nhiều rác thải với đủ loại thành phần như vải, bịch ni lông, chai nhựa và nhiều loại rác khác chưa xác định được thành phần.
Theo đại diện Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM, việc kiểm tra này chỉ là kiểm tra sơ bộ ban đầu, quá trình kiểm tra được lập biên bản cụ thể có xác nhận của chính quyền ấp, xã.
Sau đó, Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM sẽ mời Công ty TNHH Kỹ thuật môi trường Bắc Nam lên làm việc, xác định nguồn chất thải trên là gì rồi cùng họ lấy mẫu chính thức để phân tích, làm cơ sở xử lý các bước tiếp theo