Thu hút nhà đầu tư bằng hình thức BT
Là địa phương đứng thứ 3 cả nước về số lượng nhà chung cư cũ với 205 tòa nhà được xây từ những năm 1960 đến 1990, đang là nơi ở của gần 7.400 hộ dân sinh sống, đa phần là những hộ gia đình có thu nhập thấp, hoàn cảnh khó khăn, thuộc đối tượng người có công và bảo trợ xã hội.
Sau nhiều năm sử dụng, kiến trúc và chất lượng của nhiều nhà chung cư cũ đã bị biến dạng và xuống cấp nghiêm trọng, có nguy cơ đổ sập cao. Để đảm bảo an toàn cho cuộc sống của người dân, năm 2017, chính quyền TP Hải Phòng đã quyết định cải tạo, sữa chữa và nâng cấp 27 chung cư, phá dỡ 178 chung cư để xây lại 18 tòa chung cư mới cao từ 5 đến 29 tầng.
Tuy nhiên, để thực hiện kế hoạch nêu trên cần phải có nguồn lực đầu tư rất lớn (khoảng hơn 10.000 tỷ đồng). Trước tình hình cấp bách vừa phải cải tạo, sửa chữa và nâng cấp các khu chung cư xập xệ, cũ nát để nhân dân có cuộc sống ổn định, an toàn, văn minh hiện đại, chỉnh trang thay đổi diện mạo đô thị và vừa phải cân đối với nguồn lực có hạn của địa phương - Thành ủy, HĐND, UBND TP Hải Phòng đã thống nhất đưa ra quyết sách triển khai các dự án đầu tư xây dựng lại các chung cư cũ theo hình thức BT và xác định là dự án trọng điểm của địa phương.
Việc lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức BT là chủ trương đúng đắn để thực hiện cải tạo các chung cư cũ. Trong đó, ngân sách TP Hải Phòng sẽ chi trả bồi thường, hỗ trợ di chuyển, bố trí tạm cư, tái định cư; vốn của nhà đầu tư sẽ thực hiện đầu tư xây dựng công trình theo hình thức BT. Việc đầu tư này đã giảm được gánh nặng về nguồn vốn đầu tư cho ngân sách TP. Việc làm này của Hải Phòng đã nhận được sự đồng tình, ủng hộ của người dân TP nói chung và các hộ dân sống trong những chung cư cũ nói riêng.
Sau khi chủ trương nêu trên được phê duyệt, các dự án được công bố công khai, Hải Phòng đã đưa ra những chính sách ưu đãi, tạo điều kiện tốt nhất để thu hút nhà đầu tư. Cụ thể, TP Hải Phòng sẽ thanh toán một số quỹ đất của địa phương cho các nhà đầu tư theo đúng quy định của pháp luật.
Chung cư mới đã mọc lên
Theo tìm hiểu của Báo GD&TĐ, tại thời điểm TP Hải Phòng kí hợp đồng BT cho các dự án xây dựng chung cư mới để thay thế các chung cư cũ, việc thanh toán quỹ đất cho Nhà đầu tư được thực hiện theo quy định tại Quyết định số 23/2015/QĐ-TTg ngày 26/5/2015 của Thủ tướng Chính phủ.
Ngày 15/8/2019, Chính phủ ban hành Nghị định số 69/2019/NĐ-CP quy định việc sử dụng tài sản công để thanh toán cho Nhà đầu tư khi thực hiện dự án đầu tư theo hình thức BT, trong đó tại khoản 1 điều 5 của Nghị định tiếp tục quy định: “Quỹ đất thanh toán cho nhà đầu tư được áp dụng hình thức Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê đất theo quy định của pháp luật về đất đai”.
Được biết, các quỹ đất thanh toán cho dự án đã được TP Hải Phòng xác định ngay từ bước Báo cáo nghiên cứu khả thi, và đưa vào hồ sơ để đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư. Hơn nữa, các quỹ đất để thanh toán cho nhà đầu tư thực hiện các dự án chỉ là dự kiến và tạm tính tương đương với giá trị BT của Dự án tại thời điểm phê duyệt.
Trước sự quyết liệt từ phía chính quyền TP Hải Phòng, đến nay hình thức đầu tư BT đã phát huy hiệu quả rõ rệt, TP đã hoàn thành đầu tư xây dựng chung cư U19 Lam Sơn với quy mô 5 tầng (56 căn hộ); Chung cư N1, N2 Lê Lợi với quy mô 6 tầng (126 căn hộ).
Mới đây nhất, vào ngày 15/5/2020, nhân dịp kỷ niệm 65 năm ngày Giải phóng Hải Phòng, TP đã tổ chức khánh thành chung cư HH4 Đồng Quốc Bình với quy mô 29 tầng (728 căn hộ). Hiện còn một số tòa chung cư nằm trong dự án xây dựng chung cư mới thay thế chung cư cũ xuống cấp, đang được các nhà đầu tư gấp rút thực hiện để người dân sớm được đến ở tại căn hộ mới, khang trang, sạch đẹp.
Cũng theo tìm hiểu của chúng tôi, đến nay TP Hải Phòng đã trả cho một Nhà đầu tư Khu đất 5,1ha Nhà máy đóng tàu Sông Cấm với giá trị thanh toán là 194,4 tỷ đồng (tương đương 12% giá trị BT của Dự án), theo giá mà Hội đồng thẩm định giá đất TP đã thẩm định.
Khu đất 5,1ha này là khuôn viên Nhà máy đóng tàu Sông Cấm trước đây, được biết đến là nơi có nhiều âu đà sâu từ 8m đến 10m, nền bê tông nhiều, hạ tầng không đồng bộ, thường xuyên bị ngập lụt, xuống cấp nghiêm trọng.
Sau khi tiếp nhận khu đất này, nhà đầu tư đã cải tạo, xây dựng hạ tầng, xây kè dọc tuyến giáp bờ sông, san lấp, xây dựng đồng bộ đường giao thông, cây xanh, cấp thoát nước, xây dựng các căn hộ hiện đại. Điều này đã làm thay đổi diện mạo thành phố cũng như cải thiện mĩ quan đô thị ở khu vực này.
TP Hải Phòng cũng dự kiến sử dụng 2 khu đất tại địa chỉ 44 Lê Đại Hành, quận Hồng Bàng và 199 Tô Hiệu, quận Lê Chân là trụ sở làm việc cũ của cơ quan nhà nước để thanh toán cho dự án xây dựng chung cư HH3-HH4 phường Đồng Quốc Bình theo hình thức BT. Tuy nhiên, đến nay TP Hải Phòng vẫn chưa giao 2 khu đất trên cho nhà đầu tư do các Sở, ngành của TP đang nghiên cứu, tiếp thu, làm rõ ý kiến của Bộ Tài chính.
Dự kiến dùng 99ha đất để đổi lấy chung cư mới cho người dân
Được biết, ngày 7/6/2017, UBND TP Hải Phòng đã phê duyệt Báo cáo nghiên cứu khả thi Dự án xây dựng Công trình Goldenland 5 – Chung cư HH3-HH4 phường Đồng Quốc Bình với quy mô đầu tư xây dựng 2 tòa chung cư 29 tầng và 1 tầng bán hầm với tổng số 1.456 căn hộ, tổng giá trị BT là hơn 1.668 tỷ đồng. TP Hải Phòng cũng dự kiến quỹ đất để thanh toán cho dự án là 7 khu đất nằm trong danh sách 15 khu đất dự kiến đã được lãnh đạo TP Hải Phòng đồng ý.
Cụ thể, 7 khu đất dự kiến với tổng diện tích khoảng 99ha, gồm: Khu đất Nhà máy đóng tàu Sông Cấm diện tích 5,9ha; Lô CH12, CH13, N78 Khu đô thị Hồ Sen – Cầu Rào 2 diện tích 2,6ha; Khu 2A Sở Dầu, cạnh Trung tâm hành chính mới quận Hồng Bàng diện tích 1,1ha; Trụ sở quận Hồng Bàng cũ số 44 Lê Đại Hành diện tích 0,8ha; Trụ sở cũ Đài PT-TH Hải Phòng số 199 Tô Hiệu, quân Lê Chân diện tích 0,3ha; Khu đô thị mới Bắc Sông Cấm nằm ở xã Tân Dương và xã Dương Qua, huyện Thủy Nguyên diện tích 88ha; Trụ sở cũ VKSND TP Hải Phòng tại số 22 Phan Bội Châu, quận Hồng Bàng diện tích 0,1ha.
Được biết, trong 99ha đất nêu trên chỉ có 3 trụ sở làm việc cũ của cơ quan Nhà nước với tổng diện tích là 1,2ha. Còn lại 97,8ha quỹ đất chưa được giải phóng mặt bằng (các khu vực nhà máy cũ, đất nông nghiệp), trong đó 88ha đất nằm trên địa bàn huyện Thủy Nguyên hiện trạng đang là đất nông nghiệp.
Phương án này đang được lãnh đạo TP Hải Phòng trình Thủ tướng Chính phủ quyết định chủ trương theo quy định. Nếu được phê duyệt, đây sẽ là “điểm nhấn” mang tính đột phá giúp TP Hải Phòng xóa được hình ảnh “xập xệ”, cũ nát của những khu tập thể năm xưa, đưa được người dân đến sinh sống trong những chung cư cao tầng hiện đại, an toàn…; đưa diện mạo TP Hải Phòng xứng tầm đô thị loại I.
