Lỗi tại con… Cô-vít
Huyện miền núi Hương Khê là vùng đất trồng bưởi Phúc Trạch đặc sản nổi tiếng, lớn nhất của tỉnh Hà Tĩnh. Đây là cây trồng chủ lực của địa phương, trong đó các xã có diện tích lớn như: Hương Trạch, Phúc Trạch, Hương Đô, Lộc Yên, Gia Phố, Hương Thủy, Hương Giang…
Vụ bưởi Phúc Trạch năm nay, toàn huyện có khoảng 2.700 ha với với 160 hợp tác xã, tổ hợp tác và gần 2.800 hộ sản xuất. Nay đã đi vào thu hoạch, sản lượng dự kiến đạt 21.000 tấn, ước tính khoảng hơn 500 tỷ đồng.
Do nhiều tỉnh, thành giãn cách xã hội khiến việc vận chuyển, tiêu thụ bưởi Phúc Trạch gặp nhiều khó khăn. Giá bưởi năm nay còn giảm sâu so với mọi năm, nhưng khách vẫn vắng bóng.
Với hơn 3 sào bưởi, gia đình chị Trần Thị Lường (thôn Phú Lễ, xã Hương Trạch) dự tính thu hoạch hơn 3.500 quả. Nhờ tuân thủ nghiêm ngặt quy trình sản xuất VietGAP, nên bưởi năm nay bội thu, chất lượng quả to đều hơn mọi năm.
“Tầm này mọi năm thương lái đã có mặt để thu mua nhộn nhịp. Năm nay, họ không thu mua cả vườn mà chỉ mua lẻ với số lượng vài chục quả/lần. Gia đình phải nhờ người thân rao bán qua các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo... để tránh ế hàng” – chị Lường nói.
Cứ đến vào mùa bưởi, ga Hương Phố (huyện Hương Khê) lại tấp nập người mua bán. Hàng trăm tấn bưởi được đưa lên tàu, ô tô đưa đi các tỉnh, thành. Nhưng năm nay trầm lắng hẳn, có chăng lác đác vài chuyến xe thồ chở về xuôi.
Anh Phan Xuân Huy (41 tuổi, ngụ tại thôn Bình Thành, xã Hương Bình, huyện Hương Khê) than thở: “Gia đình tôi có 300 gốc bưởi đặc sản Phúc Trạch với khoảng hơn 7.000 quả đã chín rộ nhưng hiện vẫn chưa thấy thương lái tìm đến đặt mua. Mặc dù giá bưởi bán ra tại vườn thời điểm này chỉ từ 15.000 - 25.000/quả, thấp hơn khoảng gần 1 nửa so với năm ngoái nhưng vẫn không tiêu thụ được”.
Theo anh Huy, nguyên nhân khiến quả bưởi gặp khó khăn về đầu ra là do ảnh hưởng của dịch. Chính vì nguyên nhân này mà tiểu thương không dám nhập bưởi về vì sợ không tiêu thụ được.
Cùng tình cảnh tương tự, vườn bưởi Phúc Trạch với khoảng 2.000 quả của gia đình chị Phạm Thị Nga (37 tuổi, ngụ tại thôn Tân Trung, xã Hương Trạch, huyện Hương Khê) đã chín vàng nhưng cũng đang gặp khó về đầu ra. Thương lái không đến thu mua, bán lẻ khó, đã thế bưởi còn rớt giá.
“Nếu như thời điểm này năm ngoái thương lái đã mua hết cả vườn, thì năm nay gia đình tôi mới bán được 400 quả. Số bưởi đã tiêu thụ được gia đình tôi cũng phải nhờ người quen tìm khách hàng đặt mua. Số bưởi còn lại giờ không biết đến lúc nào mới bán được”, chị Nga lo lắng.
Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Tĩnh Võ Tá Nghĩa cho biết, mặc dù đã bước vào vụ thu hoạch bưởi Phúc Trạch, nhưng do ảnh hưởng của dịch bệnh, các thương lái (tiêu thụ 70 - 75% sản lượng bưởi) vẫn chưa đến thu mua, đặt hàng số lượng lớn như những năm trước. Một số thị trường tiêu thụ chính như Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, TP Vinh… đang thực hiện giãn cách xã hội, nên việc vận chuyển hàng hóa gặp nhiều khó khăn.
Cùng với đó, việc tiêu thụ các đơn hàng nhỏ lẻ, nhất là các đơn hàng có số lượng dưới 1.000 quả cũng gặp nhiều khó khăn bởi chi phí vận tải lớn, các phương tiện vận tải vừa và nhỏ đã phải dừng hoạt động, hoặc cắt tuyến để phòng, chống dịch.
Đưa bưởi lên sàn thương mại điện tử
Chiều 31/8, UBND tỉnh Hà Tĩnh phối hợp Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Bộ Công Thương, Bộ NN&PTNT tổ chức Hội nghị xúc tiến, kết nối tiêu thụ bưởi Phúc Trạch. Hội nghị được tổ chức theo hình thức điểm cầu là huyện Hương Khê, kết nối trực tuyến với các Bộ, ngành, địa phương trên toàn quốc.
Theo đó, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã thành lập tổ công tác “giải cứu” bưởi Phúc Trạch, gồm 11 thành viên do ông Võ Tá Nghĩa - Phó Giám đốc Sở Công Thương làm tổ trưởng. Nhiệm vụ chính của tổ công tác là đẩy mạnh kết nối cung cầu, đưa bưởi Phúc Trạch qua các kênh phân phối lớn. Huy động các cơ quan, ban ngành cùng chung tay quảng bá, xúc tiến thương mại, tiêu thụ sản phẩm đặc sản của huyện Hương Khê.
Theo đó, thời gian qua UBND tỉnh Hà Tĩnh đã chỉ đạo, xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc cây bưởi Phúc Trạch. Kết nối khoảng 2.800 doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ sản xuất kinh doanh bưởi Phúc Trạch, đơn vị cung cấp phân bón, vật tư và cây giống. Đưa bưởi Phúc Trạch lên sàn thương mại điện tử mở rộng thị trường tiêu thụ. Hiện sàn thương mại điện tử Postmart đã tiêu thụ trên 50 tấn bưởi đặc sản này.
Đồng thời, phối hợp với Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số xây dựng gian hàng Bưởi Phúc Trạch Hà Tĩnh trên các sàn thương mại điện tử lớn nhất Việt Nam như Voso, Postmart, Sendo, Shopee và sàn thương mại điện tử của tỉnh.
Sở Công Thương Hà Tĩnh đang phối hợp các địa phương, đơn vị tập trung hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp trong vận tải, đóng gói và kho bãi. Cụ thể là ưu tiên tiêm vắc-xin, xét nghiệm cho đội ngũ bán hàng, vận tải. Cấp luồng xanh cho các phương tiện vận tải hàng hóa nông sản, bưởi vận chuyển đi tiêu thụ các tỉnh.
UBND huyện Hương Khê cũng phối hợp với Ban quản lý chợ huyện bố trí một khu vực dành riêng cho kinh doanh, mua bán bưởi Phúc Trạch không thu phí. Huyện kêu gọi và tạo điều kiện thuê đất, đấu giá và hỗ trợ kinh phí để các doanh nghiệp, người dân đầu tư xây dựng kho bảo quản bưởi.
Chủ tịch Hội Nông dân Hà Tĩnh Nguyễn Thị Mai Thủy cũng đã ký thư ngỏ gửi tới T.Ư Hội Nông dân, Hội Nông dân các tỉnh, thành phố trong cả nước và các văn bản đến các đơn vị, tổ chức trên địa bàn tỉnh, Hội Nông dân các địa phương trong tỉnh để kêu gọi xúc tiến kết nối, tiêu thụ bưởi Phúc Trạch.
Hà Tĩnh cũng đề nghị UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo Sở Công Thương hỗ trợ, giới thiệu sản phẩm bưởi Phúc Trạch tới các doanh nghiệp phân phối, siêu thị, chuỗi cửa hàng bán lẻ, trung tâm giới thiệu sản phẩm OCOP của tỉnh và người tiêu dùng. Chỉ đạo Sở GTVT và các đơn vị liên quan hỗ trợ tháo gỡ khó khăn trong lưu thông tiêu thụ bưởi trên địa bàn.
Ông Đặng Ngọc Sơn, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh cho biết: “Hội nghị xúc tiến, kết nối tiêu thụ bưởi Phúc Trạch được kỳ vọng sẽ góp phần tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh tiêu thụ nông sản trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp.
Đồng thời sẽ mở ra nhiều cơ hội mới, nâng tầm thương hiệu bưởi Phúc Trạch Hà Tĩnh kết nối đưa sản phẩm nông sản sạch, đặc sản của tỉnh đến với người tiêu dùng trong cả nước”.
