Tại văn bản hướng dẫn tuyển sinh lớp 10 THPT của Hà Nội, đối tượng được hưởng chế độ ưu tiên tập trung chủ yếu vào các diện chính sách (con liệt sỹ, con thương binh, bệnh binh mất sức), học sinh có cha hoặc mẹ là người dân tộc thiểu số; người dân tộc thiểu số; người đang sinh sống, học tập ở các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn…
Đối tượng tuyển thẳng là học sinh trường Phổ thông dân tộc nội trú, người dân tộc rất ít người, học sinh khuyết tật (theo quy định). Với đối tượng học sinh đạt thành tích xuất sắc được tuyển thẳng chỉ tính giải cấp quốc gia, quốc tế về văn hóa; văn nghệ; thể dục thể thao, khoa học kĩ thuật và chỉ được tuyển thẳng vào lớp 10 một trường THPT công lập thuộc khu vực tuyển sinh.
Như vậy, học sinh đạt giải tại kỳ thi học sinh giỏi cấp thành phố của Hà Nội ngoài được cộng điểm ở vòng sơ tuyển (với học sinh thi chuyên), còn lại không được hưởng chế độ ưu tiên, khuyến khích nào tại kỳ thi vào lớp 10 THPT công lập của Hà Nội.
Đại diện Phòng Quản lý thi và Kiểm định chất lượng, Sở GD&ĐT Hà Nội cho hay, đối tượng được cộng điểm ưu tiên và tuyển thẳng tại kỳ thi vào lớp 10 là quy định chung trong Quy chế tuyển sinh của Bộ GD&ĐT được áp dụng với các kỳ tuyển sinh THCS và THPT trên cả nước chứ không riêng của Hà Nội.
Trong khi đó, đóng trên địa bàn Hà Nội, Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên (thuộc Trường Đại học Khoa học tự nhiên - ĐHQGHN) và Trường THPT chuyên Đại học Sư phạm (thuộc Trường Đại học Sư phạm Hà Nội) lại áp dụng cơ chế tuyển thẳng với học sinh đạt giải Nhất tại kỳ thi học sinh giỏi cấp tỉnh/ thành phố trong tuyển sinh vào lớp 10.
Những năm vừa qua, nhiều học sinh giỏi cấp thành phố đã được tuyển thẳng vào lớp 10 của các trường THPT chuyên thuộc Đại học, trong khi đó các trường THPT của Sở lại không có cơ chế này. Trong khi đó, kỳ thi do Sở tổ chức hàng năm, đảm bảo chất lượng, uy tín, tìm ra được những học sinh giỏi thực sự.
Bà Trần Thùy Dương Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Hà Nội - Amsterdam cho biết: Một số năm qua, nhà trường bị hao hụt khá nhiều học sinh giỏi do học sinh lớp 9 của trường đoạt giải Nhất tại Kỳ thi học sinh giỏi cấp thành phố đã chọn Trường THPT chuyên Khoa học Tự nhiên để học sau khi được tuyển thẳng.
Việc ưu tiên, khuyến khích, cộng điểm, tuyển thẳng cho học sinh đạt giải trong kỳ thi học sinh giỏi cấp thành phố là cần thiết. Giới chuyên môn nên sớm phân tích, đánh giá để có hình thức phù hợp nhằm khuyến khích, động viên với đối tượng là học sinh giỏi cấp thành phố trên cơ sở đảm bảo công bằng cho tất cả các em.
Về cơ chế ưu tiên với học sinh lớp 9 đoạt giải tại kỳ thi học sinh giỏi các môn văn hóa cấp tỉnh/ thành phố trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 công lập, Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Trần Thế Cương khẳng định, đây là mong muốn của không riêng Hà Nội mà là nguyện vọng chung của các địa phương trên cả nước.
Sở GD&ĐT Hà Nội đã và sẽ tiếp tục đề xuất về cơ chế ưu tiên, khuyến khích với đối tượng học sinh này để vừa đảm bảo quyền lợi cho các em, vừa đảm bảo công bằng trong hệ thống các trường THPT.
