Phù hợp và không gây sốc
Theo Sở GD&ĐT Hà Nội, việc công bố đề thi minh họa nhằm tạo điều kiện để giáo viên và học sinh tham khảo, làm quen với định dạng của đề thi trong quá trình dạy học và ôn tập phục vụ cho kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2019 - 2020.
Nhìn nhận sơ bộ về đề thi, có thể thấy kiến thức bao phủ toàn bộ chương trình lớp 9 nhưng xuất hiện khoảng 20% câu hỏi thuộc lớp 8. Các câu hỏi đáp ứng theo yêu cầu chuẩn kiến thức, kỹ năng và không đánh đố HS. Các em chỉ cần nắm vững kiến thức trong sách giáo khoa là có thể làm bài tốt. Đặc biệt, các câu hỏi không sắp xếp theo thứ tự các cấp độ và xuất hiện một số câu hỏi mang tính ứng dụng thực tiễn.
Cụ thể, với đề thi minh họa môn Lịch sử, cô Lê Thị Thu Hương – giảng viên đến từ Trường Đại học Thủ đô Hà Nội - cho biết: Theo tôi, cấu trúc của đề hoàn toàn phù hợp. Các câu hỏi được sắp xếp theo cấp độ từ dễ đến khó theo tỉ lệ 19 - 17 - 4. Cấu trúc đề từ nhận biết, thông hiểu, vận dụng, không có câu hỏi vận dụng cao, trong đó chủ yếu là nhận biết, thông hiểu. Đề thi có nét tương đồng với đề thi THPT quốc gia về số lượng câu và phạm vi kiến thức.
Còn thầy Nguyễn Quyết Thắng - giáo viên Trường THPT chuyên KHTN nhận xét về đề thi môn Vật lý: Đề thi tham khảo phần lớn là kiến thức cơ bản, bám sát chương trình sách giáo khoa và bao gồm tất cả các chương trong SGK Vật lý 9 như Điện học, Điện từ học, Quang học, Sự bảo toàn và chuyển hóa năng lượng. Tuy nhiên, trong đề vẫn có một số câu thuộc kiến thức rất cơ bản của vật lý THCS nói chung và đã được học ở lớp dưới như Trọng lực, Tính dẫn nhiệt, Cấu tạo chất, Máy cơ đơn giản. Tỉ lệ câu hỏi thuộc chương trình Vật lý 8 chiếm 20% tổng số câu hỏi của đề thi.
Mặc dù thi theo hình thức trắc nghiệm trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT không hẳn là việc gì quá xa lạ, nhưng với học sinh Thủ đô đây cũng là một sự thay đổi lớn, khiến phụ huynh và học sinh đặc biệt quan tâm.
Mục tiêu của việc điều chỉnh về cơ bản là giúp cải thiện tình trạng môn chính, môn phụ, tránh tình trạng học lệch, học tủ cũng như việc cắt xén nội dung trong các nhà trường nhằm giúp học sinh trang bị hệ thống kiến thức nền tảng toàn diện trước khi bước vào cấp THPT. Do đó, hình thức thi như vậy là phù hợp và không gây sốc.
Không chỉ học Văn, Toán mà bỏ qua các môn còn lại
Việc áp dụng hình thức thi trắc nghiệm đặt ra yêu cầu với cả giáo viên và học sinh phải có sự thay đổi trong phương pháp dạy và học để thích nghi. Với học sinh, đầu tiên là cần thay đổi tư duy trong việc chỉ học Văn, Toán mà bỏ qua các môn còn lại, đồng thời phải thay đổi phương pháp học tập cho phù hợp với hình thức thi trắc nghiệm, chú trọng rèn kĩ năng, phương pháp, đặc biệt là rèn phản xạ làm bài. Còn đối với giáo viên, việc áp dụng thi trắc nghiệm đặt ra yêu cầu đổi mới toàn bộ phương pháp dạy và ra đề thi khi mà họ đã quen với công việc dạy học theo hình thức tự luận. Bên cạnh việc thay đổi giáo án giảng dạy là việc thay đổi phương pháp truyền thụ và biên soạn câu hỏi.
Có thể coi đây là một sự chuẩn bị sớm cho Kỳ thi THPT quốc gia, từ đó học sinh có định hướng điều chỉnh phương pháp học tập đúng đắn. Rất có thể đây sẽ là một điểm khởi đầu mới trong việc đổi mới hình thức tuyển chọn học sinh, giúp giải quyết vấn đề là cần phải giáo dục học sinh một cách toàn diện.
Theo ông Phạm Quốc Toản - Trưởng phòng Khảo thí và Kiểm định Chất lượng Giáo dục (Sở GD&ĐT Hà Nội), các Phòng GD&ĐT, các trường THCS cần nghiên cứu kĩ ma trận đề, minh họa để phục vụ cho đổi mới phương pháp tuyển sinh lớp 10 từ năm học 2019 - 2020. Đối với việc tổ chức ôn tập phục vụ đổi mới thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT, các trường và tổ nhóm bộ môn xây dựng kế hoạch ôn tập cho học sinh, quan tâm đến học sinh có học lực yếu kém.
Theo lãnh đạo Sở GD&ĐT Hà Nội, sau khi công bố đề thi minh họa, Sở mong muốn tiếp tục nhận được những ý kiến góp ý của học sinh, cha mẹ học sinh, các thầy cô giáo và nhân dân Thủ đô để Sở GD&ĐT tiếp tục hoàn thiện các khâu trong kỳ thi tuyển sinh vào lớp 10 THPT năm học 2019 - 2020.
