Những ngày cuối tháng 12/2023, hàng chục nghìn học sinh đến từ các trường THCS, THPT trên địa bàn Hà Nội hào hứng tham dự cuộc thi Khoa học kỹ thuật cấp thành phố dành cho học sinh trung học năm học 2023 - 2024. Đây là cuộc thi được tổ chức hằng năm với quy mô lớn nhất nước.
Trải qua vòng thi cấp trường, cụm trường, cấp quận, 97 dự án xuất sắc nhất được chọn vào vòng thi cấp thành phố. Trong cuộc thi, các tác giả đã đi sâu tìm hiểu, nghiên cứu ứng dụng, sáng tạo ở các lĩnh vực Vật lý - Phần mềm hệ thống, Khoa học xã hội - Hành vi, Hóa học, Sinh học - Y học - Môi trường. Điểm chú ý ở cuộc thi năm nay là nhiều đề tài mang hơi thở cuộc sống, kiến thức đã học được các em tổng hợp để ứng dụng giải quyết các vấn đề cuộc sống.
Chia sẻ về ý tưởng nhuộm vải tơ sen từ cao cây tô mộc, em Nguyễn Hà Trang - học sinh Trường Tiểu học & THCS Mỹ Đức (huyện Mỹ Đức), đại diện nhóm cho hay: Xuất phát từ niềm tự hào về quê hương Mỹ Đức - nơi có nghề truyền thống dệt lụa sen, chúng em đã nghĩ đến công đoạn nhuộm vải tơ sen bằng cây thảo mộc mới đảm bảo lành tính, bền màu, tiết kiệm thời gian.
“Giải pháp đưa ra giúp người dân rút ngắn thời gian nhuộm vải, tăng độ bền, đẹp cho vải lụa sen; ít tốn kém, dễ dàng sử dụng, nước thải do quá trình nhuộm vải không gây ô nhiễm môi trường. Không những vậy còn rút ngắn thời gian nhuộm vải từ 4 - 6 tiếng, chất lượng vải tơ sen bền đẹp hơn…”, Hà Trang cho hay.
Để tạo nên thành công ý tưởng, nhóm tác giả không chỉ nhận được sự chỉ bảo tận tình của giáo viên hướng dẫn, tập thể Ban Giám hiệu Trường Tiểu học & THCS Mỹ Đức còn được gia đình, các nghệ nhân địa phương chia sẻ kinh nghiệm. Điều đó giúp các em vững vàng, tự tin, có nhiều năng lượng tích cực hơn trong quá trình nghiên cứu, thử nghiệm ý tưởng.
Mang đến cuộc thi dự án “Cặp sách tích hợp phao cứu sinh”, nhóm học sinh Trường THPT Vinschool Harmony mong muốn đóng góp thêm giải pháp giảm thiểu tình trạng học sinh bị đuối nước. Em Nguyễn Ngọc Minh Khuê, đại diện nhóm tác giả mong ý tưởng sẽ được đầu tư, sản xuất để tặng học sinh vùng sông nước, giúp các bạn đến trường an toàn hơn.
Luôn tạo điều kiện tối đa cho học sinh có niềm đam mê nghiên cứu khoa học, cô Ngô Thị Thành - Phó Hiệu trưởng Trường THPT Phan Huy Chú (quận Đống Đa) cho biết, nhà trường kết nối với các trường đại học để học sinh được tiếp cận phương tiện, thiết bị hiện đại, tạo cầu nối với chuyên gia hỗ trợ về phương pháp nghiên cứu. Cùng đó, khuyến khích giáo viên gợi ý học sinh hình thành ý tưởng, đồng hành cùng các em trong quá trình xây dựng, hoàn thiện dự án nhằm giải quyết những vấn đề đặt ra trong cuộc sống.
Ông Trần Thế Cương - Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội nhận định: Thông qua các hoạt động giáo dục gắn kết lý thuyết với thực hành, bên cạnh phát triển kỹ năng nghiên cứu khoa học cho học sinh, năng lực hướng dẫn và nghiên cứu khoa học của giáo viên cũng được nâng cao. Việc dạy và học ở các trường trên địa bàn Thủ đô có nhiều chuyển biến theo hướng phát triển năng lực học sinh.
“Sau cuộc thi cấp thành phố, sở sẽ chọn ra những dự án có tính sáng tạo, ứng dụng cao nhất để tham dự cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia. Đồng thời, kêu gọi nhà tài trợ và đề nghị các nhà trường tăng cường quan tâm, hỗ trợ tối đa học sinh để hiện thực hóa ý tưởng có tính ứng dụng cao”, ông Trần Thế Cương khẳng định.