Triệu tập 80 cá nhân, tổ chức liên quan
Tòa án nhân dân (TAND) thành phố Hà Nội sẽ mở phiên tòa xét xử 12 bị cáo khác trong vụ đại án xảy ra tại Ngân hàng BIDV về tội "Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng" và tội "Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản".
Dự kiến, phiên tòa sẽ được diễn ra trong khoảng 10 ngày. Hội đồng xét xử (HĐXX) gồm 2 Thẩm phán và 3 Hội thẩm nhân dân. Có 3 kiểm sát viên đại diện cho Viện Kiểm sát nhân dân (VKSND) TP Hà Nội tham gia thực hiện quyền công tố.
Tòa dự kiến mời những người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan như đại diện UBND tỉnh Hà Tĩnh, Công ty Bình Hà, Công ty Trung Dũng... Các thành viên HĐQT, Hội đồng quản lý tín dụng, tổ thẩm định rủi ro BIDV, các cá nhân tại BIDV hội sở và chi nhánh Hà Tĩnh, chi nhánh Hà Thành... cũng được mời.
HĐXX cũng triệu tập 80 cá nhân, tổ chức có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan, 34 người làm chứng đến tham dự phiên tòa. Có 21 luật sư đăng ký tham gia bào chữa cho các bị cáo. 8 luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho các bị hại, đương sự trong vụ án.
Đây là vụ án xảy ra tại Ngân hàng Thương mại CP đầu tư và phát triển Việt Nam (BIDV), Công ty CP chăn nuôi Bình Hà (Công ty Hà Bình) và Công ty TNHH thương mại và du lịch Trung Dũng (Công ty Trung Dũng). Trong vụ án này, VKSND tối cao đã truy tố 8 bị cáo về tội "Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng".
8 bị cáo gồm Trần Lục Lang (nguyên Phó Tổng Giám đốc BIDV), Đoàn Ánh Sáng (nguyên Phó Tổng Giám đốc BIDV), Kiều Đình Hòa (nguyên Phó Tổng Giám đốc BIDV - chi nhánh Hà Tĩnh), Lê Thị Vân Anh (nguyên Trưởng phòng Khách hàng doanh nghiệp - BIDV chi nhánh Hà Tĩnh), Ngô Duy Chính (nguyên Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành), Nguyễn Xuân Giáp (nguyên Phó Giám đốc BIDV chi nhánh Hà Thành), Phạm Hồng Quang (nguyên Trưởng phòng Quan hệ khách hàng 1, BIDV chi nhánh Hà Thành), Đặng Thanh Nam (nguyên cán bộ quản lý khách hàng BIDV - chi nhánh Hà Thành).
Các bị cáo còn lại gồm: Đoàn Hồng Dũng (nguyên Giám đốc Công ty Trung Dũng), Trần Anh Quang (nguyên Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà), Đinh Văn Dũng (nguyên Tổng Giám đốc Công ty Bình Hà), Nguyễn Thị Thanh Sơn (nguyên Giám đốc Công ty Hà Nam) bị truy tố về tội "Lạm dụng tín nhiệm, chiếm đoạt tài sản".
Ông Trần Bắc Hà là chủ mưu
Theo cáo trạng, trong khoảng thời gian từ năm 2011 đến 2016, lợi dụng chức trách được giao, ông Trần Bắc Hà đã chỉ đạo cấp dưới cho Công ty Bình Hà và Công ty Trung Dũng vay trái quy định, gây thất thoát cho BIDV số tiền 1.672 tỷ đồng.
Trong đó, Công ty Bình Hà mới thành lập, chưa có bất cứ hoạt động kinh tế phát sinh, thuộc doanh nghiệp chưa đủ điều kiện xếp hạng tín dụng theo tiêu chuẩn của BIDV. Vốn tự có và tài sản bảo đảm của Công ty Bình Hà không đủ điều kiện để cấp tín dụng theo chính sách tín dụng của BIDV.
Cùng với đó hồ sơ pháp lý của dự án chưa đầy đủ, chưa đánh giá hết phương án kinh doanh và phương án trả nợ khi dự án không hiệu quả. Mặc dù đánh giá và thẩm định dự án có 8 yếu tố rủi ro ảnh hưởng đến hiệu quả, nhưng theo chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, BIDV đã thẩm định, đề xuất và phê duyệt cho Công ty Bình Hà vay vốn.
Trong quá trình giải ngân, BIDV đã không kiểm soát dòng tiền có được sau kinh doanh, để các cổ đông Công ty Bình Hà sử dụng vốn vay không đúng mục đích, thông qua các nhà thầu chiếm đoạt và chiếm dụng tiền giải ngân của BIDV và tiền bán bò... Tổng dư nợ của Công ty Bình Hà tại BIDV không có khả năng thu hồi là 799 tỷ đồng.
Công ty Trung Dũng được thẩm định, đánh giá tài chính là gặp khó khăn, khả năng thanh toán chưa bảo đảm, tỷ lệ tài sản đảm bảo trên giá trị hạn mức tín dụng đề nghị được cấp chưa đáp ứng chính sách tín dụng của BIDV..., tuy nhiên tháng 8/2011, các bị cáo Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp, Trần Hồng Quang, Đặng Thanh Nam vẫn thực hiện việc cấp hạn mức tín dụng ngắn hạn 700 tỷ đồng.
Quá trình cho vay theo hạn mức, do áp lực từ sự chỉ đạo của ông Trần Bắc Hà, các bị cáo Ngô Duy Chính, Nguyễn Xuân Giáp, Trần Hồng Quang, Đặng Thanh Nam đã quyết định giải ngân cho Công ty Trung Dũng vay 26 khoản còn dư nợ. Trong đó có 20 khoản giải ngân không đáp ứng đúng tỷ lệ tài sản đảm bảo khoản giải ngân cho vay để đảo nợ.
Đối với 26 khoản vay trên, các bị cáo đã không kiểm soát được tiền bán hàng của doanh nghiệp để thu nợ. Không kiểm tra mục đích sử dụng vốn vay của Công ty Trung Dũng đối với các khoản giải ngân để mua phôi thép. Việc này dẫn đến dư nợ trên 600 tỷ đồng, Trung Dũng không có khả năng thanh toán.
Hành vi vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng trong việc cho Công ty Trung Dũng vay gây thiệt hại cho BIDV 865 tỷ đồng. BIDV đã xử lý tài sản đảm bảo, thu nợ. Tuy nhiên, đến nay còn 263,5 tỷ đồng, Công ty Trung Dũng không có khả năng thanh toán.
Trong vụ đại án tại BIDV, cá nhân ông Trần Bắc Hà, nguyên Chủ tịch HĐQT Ngân hàng BIDV được VKSND tối cao xác định là chủ mưu, cầm đầu. Tuy nhiên, tháng 7/2019, ông Trần Bắc Hà đã tử vong trong trại giam vì bệnh hiểm nghèo. Theo quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự, cơ quan Công an tiến hành đình chỉ bị can đối với ông Trần Bắc Hà, còn việc điều tra, truy tố, xét xử sẽ tiếp tục đối với các đồng phạm của ông Trần Bắc Hà.