“Một bé gái trước tuổi vị thành niên đang ở thời điểm đặc biệt nhất trong đời. Tiềm năng của trẻ ngày càng mãnh liệt hơn. Tuy nhiên, các em sẽ phải đấu tranh chống lại những chuẩn mực giới tính có nguy cơ làm giảm đi tiềm năng đó. Có vô số cách sẽ khiến trẻ cảm thấy áp lực phải che giấu hoặc thay đổi con người thật của mình”, bà Rachel Simmons - Chuyên gia về sự phát triển của các bé gái và là tác giả cuốn sách nuôi dạy con “Enough As She Is”, nhận định. Theo bà Simmons, các bé gái đang ở giai đoạn quyết liệt và chân thực nhất trước tuổi dậy thì. Trong khi đó, nhiều nghiên cứu đã xác nhận rằng, sự tự tin của các bé gái thường giảm sau tuổi dậy thì.

Song, theo chuyên gia này, có nhiều cách cha mẹ có thể làm để giúp các bé gái giữ được sự tự tin mạnh mẽ trong những năm tuổi thiếu niên. Để đạt được mục tiêu đó, bà Simmons đề xuất “7 kỹ năng nên cân nhắc dạy con gái khi trẻ bước sang tuổi 13”. Nhờ đó, giúp trẻ luôn mạnh mẽ và cảm thấy sẵn sàng cho những thử thách phía trước.

Tôn trọng và thể hiện cảm xúc của mình

Việc dạy trẻ tôn trọng và biết thể hiện cảm xúc ngay từ khi còn nhỏ là một kỹ năng quan trọng. Bởi, trẻ em gái và phụ nữ thường có xu hướng từ chối cảm xúc của chính mình để làm hài lòng người khác hoặc tránh xung đột. Nữ chuyên gia này chỉ ra rằng: “Chúng ta thường cho rằng, con gái và cảm xúc là một cặp đôi tự nhiên, dù tốt hay xấu, đến nỗi chúng ta bỏ qua việc dạy cho trẻ về trí tuệ cảm xúc”.

Cha mẹ cần dạy con gái coi trọng việc được hạnh phúc và quý mến. Bởi, trẻ em gái thường kìm nén hoặc không thể thừa nhận những trải nghiệm khó khăn hơn của mình. Do đó, cha mẹ có thể giúp đỡ bằng cách đảm bảo rằng, con gái mình có thể bộc lộ đầy đủ các loại cảm xúc một cách an toàn, bao gồm cả sự tức giận, mà không cảm thấy bị phán xét hoặc hạ thấp. Cha mẹ hãy chắc chắn rằng, khi trẻ bày tỏ những cảm xúc chân thực, ngay cả khi điều đó không dễ, phụ huynh cũng sẽ nghiêm túc nhìn nhận. Cha mẹ không nên phủ nhận hoặc thách thức cảm xúc của trẻ.

Yêu bản thân

Bà Simmons cũng nhấn mạnh sự cần thiết trong việc dạy con gái yêu bản thân. Theo chuyên gia này, các cô gái nhận được rất nhiều thông điệp rằng, điều quan trọng là phải làm hài lòng người khác. Điều đó có nghĩa là các trẻ gái thường cảm thấy rằng, thất bại hoặc sai lầm của mình đang khiến người khác thất vọng. Cha mẹ cần dạy con gái rằng, trong trường hợp thất bại, trẻ cần nhận ra và rút kinh nghiệm cho lần sau. Cha mẹ đồng thời cần đảm bảo rằng, trẻ hiểu là mọi người đều từng trải qua điều đó. “Điều chúng tôi muốn các cô gái có được là khả năng vượt qua thất bại mà không tự dằn vặt bản thân”, nữ chuyên gia nhấn mạnh.

Tình bạn là cơ hội để con gái thấy mối quan hệ lành mạnh là như thế nào. Ảnh minh họa

Tự tin về cơ thể

Các vấn đề xung quanh hình ảnh cơ thể và giới tính có thể đặc biệt khó giải quyết đối với cha mẹ. Nữ chuyên gia Simmons khuyến khích các cha mẹ giúp con gái họ tìm một môn thể thao mà trẻ yêu thích. Từ đó, để các bé gái nhận ra cơ thể của mình có khả năng về sức mạnh hơn là chỉ được xác định bởi vẻ bề ngoài.

“Khi các cô gái cảm thấy không thoải mái với cơ thể, họ cũng có thể ngắt kết nối với cảm giác thực sự của mình. Thay vào đó, trẻ sẽ lo lắng nhiều hơn về cảm giác của người khác hoặc những gì họ muốn”, bà Simmons chia sẻ. Do đó, cha mẹ có thể giúp con gái xây dựng mối quan hệ tích cực với cơ thể của mình ngay từ khi mới chập chững biết đi bằng cách sử dụng các thuật ngữ chính xác về mặt giải phẫu cho cơ quan sinh dục. Đồng thời, dạy trẻ rằng, con có quyền kiểm soát cơ thể của chính mình. Ngoài ra, các cuộc thảo luận về tình dục và giới tính còn tạo cơ hội để cho các em gái biết rằng, không có cách nào “đúng” để trở thành một em gái. Cha mẹ nên giữ thái độ hòa hợp để tránh ngôn ngữ phân biệt giới tính. Ví dụ, điều quan trọng là phải mô tả các đặc điểm và cảm xúc của con người không chỉ bằng các thuật ngữ dựa trên giới tính.

Học từ tình bạn

Nhiều người nghĩ rằng, giao tiếp và các mối quan hệ đến với các cô gái một cách tự nhiên. Song, bà Simmons nói rằng, đó vẫn là những lĩnh vực quan trọng mà các cô gái được hưởng lợi từ sự hướng dẫn. Nữ chuyên gia giải thích rằng, các cha mẹ phải sớm xác định điều gì là ổn trong các mối quan hệ và điều gì là không. Đồng thời, nhắc nhở trẻ rằng, những cô gái “không có công cụ để đối phó với cảm xúc của mình” có nhiều khả năng tham gia vào hành vi bắt nạt hơn.

Vì vậy, trẻ em gái cần học cách “khéo léo thể hiện cảm xúc mạnh mẽ nhất của mình” trong tất cả các mối quan hệ. Nữ chuyên gia cũng khuyên các phụ huynh coi tình bạn là cơ hội để cho con gái thấy mối quan hệ lành mạnh là như thế nào. Đồng thời, hiểu về cách có thể liên hệ với người khác và chính mình. Kỹ năng này sẽ cung cấp công cụ cho trẻ trong tương lai, từ cuộc sống lãng mạn đến đàm phán tăng lương trong công việc.

Có nhiều cách cha mẹ có thể làm để giúp các bé gái giữ được sự tự tin. Ảnh minh họa

Kỹ năng lãnh đạo

Cha mẹ cũng có thể giúp trau dồi kỹ năng lãnh đạo ở con gái, đặc biệt là khi nhiều trẻ em gái phải vật lộn để cân bằng giữa tính quyết đoán với những lo lắng về việc bị coi là hung hăng hoặc hách dịch. Đây là những điều thường gây ra sự kỳ thị xã hội đối với trẻ em gái và phụ nữ. Do đó, cha mẹ có thể chia sẻ với con về các nữ lãnh đạo, cả những nhân vật nổi tiếng và người trong cộng đồng hoặc gia đình. Điều đó có thể cung cấp cho trẻ em gái những hình mẫu lý tưởng. Ngoài ra, bà Simmons khẳng định rằng, thể thao cũng cung cấp một phương tiện quan trọng để các cô gái phát triển kỹ năng lãnh đạo của họ. “Có một quy tắc giao tiếp bất thành văn rất mạnh mẽ và đau đớn giữa các cô gái rằng, bạn không được phép nói những gì bạn thực sự nghĩ trước mặt người khác và không quảng bá bản thân. Thể thao phá vỡ tất cả những điều đó. Trẻ có thể làm điều đó và được khen thưởng vì hành động này”, nữ chuyên gia cho biết.

Đối phó với bắt nạt

Không cha mẹ nào muốn con mình bị bắt nạt, hoặc trở thành kẻ bắt nạt. Đối phó với một trong hai tình huống này là một thách thức. Bởi, nó liên quan đến rất nhiều yếu tố: Giao tiếp, tình bạn và trí tuệ cảm xúc của chính cha mẹ.

“Các cô gái sẽ bắt nạt vì họ không có công cụ để đối phó với cảm xúc của mình. Khi các cô gái bị bắt nạt, họ thường cảm thấy bất lực trong việc đứng lên bảo vệ mình”, nữ chuyên gia giải thích. Trong cả hai trường hợp, bà Simmons khuyên cha mẹ nên đảm bảo rằng, trẻ yêu cầu sự giúp đỡ từ người lớn khi cần và thực hành giao tiếp quyết đoán nhưng tôn trọng. Tuy nhiên, chuyên gia này thừa nhận rằng, cách tiếp cận đó không phải lúc nào cũng hiệu quả. Vì vậy, các cô gái phải biết khi nào nên tránh xa một tình huống “không tử tế” và “phi đạo đức”.

Đây là những kỹ năng quan trọng để dạy con gái. Tuy nhiên, nhiều cha mẹ thậm chí không sở hữu các kỹ năng đó. Một số phụ huynh vô tình khuyến khích hành vi bắt nạt ở trẻ, hoặc can thiệp mỗi khi con gái họ phàn nàn về việc khó tương tác. Do đó, các cha mẹ phải nhận trách nhiệm về vai trò của mình. “Họ phải sớm xác định điều gì là ổn trong các mối quan hệ và điều gì là không”, bà Simmons nhấn mạnh.

Thể hiện bản dạng giới

Julie Menche - nhà giáo dục và tâm lý trị liệu có trụ sở tại Massachusetts (Mỹ), chuyên về đa dạng giới và LGBT - cho biết, các cô gái đang tìm hiểu về bản dạng giới ngày càng sớm. Thông điệp mà họ đang nghe là giới tính không chỉ đơn giản là nam hay nữ nữa. Bà Menche nói, điều này cho cha mẹ cơ hội để dạy trẻ em rằng, không chỉ có sự phân chia nam tính với nữ tính ngoài kia trên thế giới, mà còn ở bên trong mỗi chúng ta.

Chuyên gia này cho rằng, các phụ huynh nên sử dụng ngôn ngữ mở rộng giới tính ngoài nam và nữ để bao gồm các danh tính như người chuyển giới, giới tính, giới tính linh hoạt... Điều quan trọng nữa là mô tả các đặc điểm và cảm xúc của con người không chỉ bằng các thuật ngữ dựa trên giới tính. Tạo ra sự cởi mở trong ngôn ngữ và mối quan hệ sẽ giúp một cô gái phát triển sự tự tin về bản dạng giới của chính mình, bất kể điều đó có thể là gì.

Theo chuyên gia Simmons, việc dạy những kỹ năng này không phải là ngồi xuống và giảng bài cho trẻ. Thực tế, trong quá trình này, cha mẹ có thể tìm hiểu về sở thích của con gái mình và người truyền cảm hứng của trẻ. Mọi thứ, từ bài hát đến video trên YouTube, đều có thể giúp thúc đẩy cuộc trò chuyện về những chủ đề này. Đồng thời, tạo cơ hội để trẻ chia sẻ nhiều hơn về những gì con yêu thích. Đó là cách tốt nhất để cha mẹ nhận được tình yêu cũng như sự tôn trọng từ con trong quá trình đó. “Những kỹ năng quan trọng này không dễ để thành thạo. Tuy nhiên, một cô gái càng có nhiều cơ hội để thực hành chúng dưới sự hướng dẫn của người lớn thì cô ấy càng cảm thấy tự tin khi ở tuổi thiếu niên”, nữ chuyên gia chia sẻ.