Giữa bao phức tạp, bon chen, nhà giáo vẫn giữ được cốt cách

Chúng tôi đã rất dày công để lấy được niềm tin từ phụ huynh, học sinh!

Với mỗi người thầy, nhân cách, đạo đức, danh dự luôn là tài sản quý giá nhất, luôn là động lực, là niềm tự hào để họ sống, làm nghề, cống hiến, hy sinh giữa bộn bề những lo toan đời thường. Nói điều này, cô Lâm Tuyết Trinh đồng thời khẳng định: Giữa bao phức tạp, bon chen và chịu tác động không nhỏ của mắt trái cơ chế thị trường, đội ngũ của chúng ta vẫn giữ được cốt cách của mình.

Hình ảnh các thầy giáo của trường Du Lễ mang trên mình vết thương của những lần tai nạn do đường trơn, trượt trên đường đến trường, nhưng vẫn ngày ngày lên lớp giảng bài, chăm lo cho học sinh đã đem đến rất nhiều những cảm phục, trân trọng;

10 cô giáo ở trong một gian nhà công vụ khoảng 10 m2 tại trường Phổ thông dân tộc bán trú THCS Panang huyện Đăkrông tỉnh Quảng Trị chật tới mức như một cô giáo nói đùa “không dám thở mạnh”, có cô giáo còn có con nhỏ mà không cô giáo nào bỏ lớp, bỏ trường;

Các thầy cô và học sinh ở một trường tiểu học của huyện Mèo Vạc tỉnh Hà Giang, mùa khô phải chắt chiu từng ca nước rửa mặt mà ngày ngày vẫn lên lớp. Y tý, Ngải Thầu huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai những ngày mùa đông quanh năm mây mù bao phủ, nhiệt độ nhiều ngày dưới không nhưng các thầy cô vẫn tận tụy với học sinh.

“Hải Phòng chúng tôi có thầy giáo dạy mầm non đã phải rất dầy công để tạo niềm tin từ phía phụ huynh học sinh và bây giờ thầy đã trở thanh hiệu trưởng Trường mầm non Trường Thành huyện An Lão.

Chỉ tính ở cấp thành phố của Hải Phòng trong 5 năm qua đã có 70 tập thể và 731 cá nhân được biểu dương, tôn vinh về thành tích xuất sắc trong “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”, thực hiện phong trào thi đua “Giỏi việc trường – Đảm việc nhà”, cuộc vận động “Mỗi thầy, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” và những đóng góp đặc biệt xuất sắc cho sự nghiệp GD&ĐT.

Nhưng Hải Phòng cũng có một cô giáo trẻ phạt học sinh uống nước giặt giẻ lau bảng… Dư luận “dậy sóng”, báo chí tốn rất nhiều giấy mực, các cựu giáo chức, các nhà giáo đang đứng trên bục giảng đều đặt câu hỏi “Sao cô giáo có thể nghĩ ra một hình phạt như vậy” để phạt học sinh???” – cô Trinh trăn trở.

Đau lòng, xót xa…, đó là tâm trạng của rất nhiều cán bộ quản lý, nhà giáo của Hải Phòng… Và một lần nữa tiếng chuông về vấn đề đạo đức nhà giáo, vấn đề văn hóa ứng xử của nhà giáo, vấn đề dạy người lại gióng lên.

Tuy đó chỉ là hiện tượng cá biệt “Con sâu bỏ rầu nồi canh” nhưng có xu hướng tăng lên. Vậy nguyên nhân nào dẫn tới thực trạng đau lòng đó? Chủ tịch Công đoàn ngành Giáo dục Hải Phòng dẫn phân tích của người đứng đầu ngành Giáo dục: Thời gian qua, hệ thống văn bản hướng dẫn của ngành Giáo dục chỉ đạo thực hiện văn hóa ứng xử trong trường học đã được ban hành kịp thời, góp phần tạo hành lang pháp lý cho quá trình triển khai tại cơ sở.

Nhưng một số ít quy định trong đó còn chung chung, thiếu điều kiện thực hiện, thiếu chế tài, thiếu kiểm tra giám sát, dẫn tới quá trình thực hiện trong thực tế có nơi, có lúc chưa hiệu quả.

Ngoài ra, tổng hợp các ý kiến còn một số nguyên nhân khác như: thời lượng dành cho các môn Đạo đức, Giáo dục công dân, các hoạt động giáo dục khác đóng vai trò dạy người còn khiêm tốn, một số nơi còn bị coi nhẹ; một bộ phận giáo viên chưa toàn tâm, toàn ý với công việc dạy và giáo dục đạo đức, lối sống văn hóa cho người học; mối quan hệ nhà trường – gia đình còn lỏng lẻo, hay cách ứng xử thiếu chuẩn mực trong một số gia đình gây ảnh hưởng tới quá trình hình thành nhân cách học sinh;

Trong chương trình, quá trình đào tạo giáo viên hiện nay còn để trống mảng đào tạo về chuẩn mực đạo đức, nghề nghiệp, kỹ năng sống cho sinh viên, giáo viên không được bồi dưỡng thường xuyên về phương pháp sư phạm, năng lực chuyên môn; cá biệt còn có biểu hiện thiếu trách nhiệm, cứng nhắc chưa chia sẻ với học sinh; rồi sự tác động của mặt trái cơ chế thị trường tới một bộ phận giáo viên dẫn tới lối sống thực dụng làm ảnh hưởng tới phẩm chất đạo đức, tư cách nhà giáo…

Qua thực tế trực tiếp từ cơ sở và công tác chỉ đạo trong toàn ngành, co Lâm Thị Trinh cho rằng những nguyên nhân nêu trên rất xác thực. Ngành GD&ĐT Hải Phòng, Công đoàn ngành Giáo dục Hải Phòng cũng đã rất chú trọng quan tâm tới vấn đề đạo đức nhà giáo, văn hóa ứng xử của nhà giáo, đã có nhiều giải pháp hiệu quả.

Nhà giáo Lâm Tuyết Trinh

Khơi dậy niềm tự hào, tự trọng người thầy

Với “vai” người đứng đầu Công đoàn Giáo dục thành phố Hải Phòng, bài học đầu tiên được cô Lâm Tuyết Trinh chia sẻ là đội ngũ cán bộ quản lý, cán bộ công đoàn phải thực sự coi trọng vấn đề văn hóa ứng xử, năng lực chuyên môn để thường xuyên chỉ đạo, uốn nắn, chấn chỉnh kịp thời; nhất là ở cơ sở vì đây là nơi trực tiếp đòi hỏi người thầy phải có văn hóa ứng xử, thể hiện trong những mối quan hệ đa chiều: với phụ huynh, học sinh, đồng nghiệp, cán bộ quản lý…

Đồng thời, phải cùng phối hợp để thường xuyên nắm bắt “hiện tượng” phát sinh trong ứng xử của nhà giáo, chú ý tiêu chí văn hóa ứng xử trong phân công làm công tác chủ nhiệm, đưa vào nguồn quy hoạch, phân công làm tổ trưởng, tổ phó chuyên môn... Phát huy vài trò nêu gương của đội ngũ CBQL giáo dục, nhà giáo trong xây dựng môi trường văn hóa của nhà trường.

Tổ chức công đoàn phải là nòng cốt trong triển khai các phong trào thi đua, cuộc vận động lớn trong ngành. Việc triển khai phải thành nề nếp, có quy trình bài bản: có kế hoạch, tiêu chí, có kiểm tra, đánh giá, sơ kết, tổng kết.

Trong chỉ đạo, tổ chức các hoạt động công đoàn cần quan tâm phối hợp với chuyên môn tổ chức các hoạt động nâng cao kỹ năng giao tiếp, ứng xử của cán bộ, nhà giáo, người lao động (hội thi, hội thảo, chuyên đề...). Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến về việc xây dựng văn hóa ứng xử trong trường học, đa dạng hóa hình thức tuyên truyền và mở rộng phạm vi tuyên truyền.

“Tổ chức công đoàn trong mỗi đơn vị giáo dục cần phát huy tích cực “lợi thế” trong việc xây dựng khối đoàn kết, động viên đội ngũ, khơi dậy niềm tự hào, lòng tự trọng của người thầy. Chú trọng xây dựng nhân rộng các mô hình điểm, các điển hình tiên tiến trong thực hiện các phong trào thi đua, các cuộc vận động, chú trọng tổ chức các hội nghị biểu dương, tôn vinh. Cùng với đó là tăng cường phối hợp giưa nhà trường, gia đình và xã hội trong việc xây dựng và thực hiện văn hóa ứng xử trong trường học” – cô Lâm Tuyết Trinh chia sẻ.