Quyết tâm xây dựng “trường học không khói thuốc”
Từ các văn bản chỉ đạo cấp Bộ GD&ĐT đến các sở, phòng GD&ĐT địa phương đều có quy định rất chi tiết nội dung về giáo dục phòng chống tác hại thuốc lá cho học sinh sinh viên.
Để tăng cường thực hiện các quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các đơn vị trong toàn ngành triển khai thực hiện tốt các nội dung sau:
Tổ chức tuyên truyền, phổ biến về tác hại của thuốc lá, các quy định của Luật phòng, chống tác hại của thuốc lá cho toàn thể cán bộ, công chức, viên chức và người lao động, người học tại cơ quan, đơn vị, trường học; Thực hiện nghiêm quy định cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà tại các đại học, học viện, trường đại học, cao đẳng, cơ quan quản lý giáo dục.
Cấm hút thuốc lá hoàn toàn trong nhà và trong phạm vi khuôn viên các cơ sở giáo dục mầm non, phổ thông, các trường trung cấp chuyên nghiệp, trung tâm tin học, ngoại ngữ, trung tâm giáo dục thường xuyên, học tập cộng đồng.
Đưa nội dung phòng, chống tác hại của thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hằng năm, đưa quy định cấm hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ, tiêu chuẩn xét danh hiệu thi đua, khen thưởng của cán bộ, công chức, viên chức và người lao động của cơ quan, đơn vị, trường học;
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra; nghiêm cấm việc mua, bán, quảng cáo, tiếp thị các sản phẩm, hình ảnh liên quan đến thuốc lá tại các cơ quan, đơn vị, trường học, trong các hoạt động giáo dục trong và ngoài nhà trường. Phối hợp với chính quyền địa phương thực hiện nghiêm quy định cấm bán thuốc lá phía ngoài cổng cơ quan, đơn vị và trường học. Phối hợp với cơ sở y tế tại địa phương để hỗ trợ, tư vấn và cai nghiện thuốc lá cho người hút thuốc.
Sở GD&ĐT các địa phương cũng đã đưa nội dung phòng, chống tác hại của thuốc lá vào kế hoạch hoạt động hàng năm; đưa quy định cám hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế cơ quan, đơn vị trường học tại địa phương.
Cùng đó, các trường tổ chức dạy tích hợp giáo dục các quy định của Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá cho học sinh qua các tiết học. Trong đó, khối tiểu học lồng ghép trong các hoạt động ngoài giờ lên lớp, môn học Đạo đức, Tự nhiên xã hội; khối THCS lồng ghép vào các tiết dạy Giáo dục công dân, Sinh học, Hóa học…
Cụ thể hoá bằng các hoạt động tại nhà trường
Từ những hướng dẫn, chỉ đạo chung, mỗi đơn vị trường học, cấp học lại có cách làm cụ thể để tăng cường công tác phòng chống tác hại của thuốc lá tại đơn vị mình.
TS. Phạm Hoàng Hưng – Phó trưởng Phòng phụ trách Phòng Chính trị và Công tác học sinh – sinh viên (Trường Đại học Khoa học xã hội và nhân văn – ĐHQG Hà Nội) cho biết: Dưới sự chỉ đạo của Đảng uỷ nhà trường, Công đoàn nhà trường đã ban hành quy tắc ứng xử nơi công sở trong đó có vấn đề về hút thuốc lá trong khuôn viên trường.
Với sinh viên, nội dung này đã có trong quy chế sinh viên, được Phòng Chính trị và Công tác học sinh – sinh viên đề cập và nhắc nhở trong Tuần lễ sinh hoạt công dân đầu năm học cho sinh viên năm thứ nhất. Đồng thời, phối hợp với các khoa để thường xuyên tuyên truyền và kiểm soát thực tế tại giảng đường.
“Công tác này của nhà trường có thuận lợi là, đa phần sinh viên trường ĐH KHXH&NV là nữ sinh nên hầu như rất hiếm hiện tượng sinh viên hút thuốc trong khuôn viên trường” – TS. Hưng cho hay.
Tuy nhiên, để nâng cao ý thức chung cho sinh viên về phòng chống tác hại của hút thuốc lá cũng như khói thuốc lá, nhà trường lồng ghép nội dung này trong các giờ học phổ biến Quy chế đầu năm học và nhắc lại (nếu có hiện tượng) trong giờ sinh hoạt lớp. Trong thời gian sinh viên phải tạm dừng đến trường do dịch Covid-19, công tác này vẫn được thực hiện đúng kế hoạch bằng hình thức online.
Cũng theo TS Hưng: Cơ sở giáo dục là nơi đào tạo con người, cung cấp tri thức, định hình những khuôn mẫu hành vi quan trọng cho người học trong tương lai. Sự hiện diện của khói thuốc dù nhiều hay ít, dù có bảo đảm không tổn hại sức khỏe theo một tiêu chuẩn nào đó đối với con người, thì chắc chắn vẫn là một nhân tố tiêu cực trong quá trình định hướng các giá trị sống cho học sinh, sinh viên.
Với đối tượng học sinh phổ thông, bà Trần Thị Bích Hợp – Hiệu trưởng Trường THPT Đống Đa (Hà Nội) cho rằng: Thuốc lá rất có hại cho sức khỏe nhưng vẫn có rất nhiều người sử dụng thuốc lá mỗi ngày, gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khoẻ bản thân, những người xung quanh và kinh tế xã hội. Đối với học sinh, đang có những biến động về tâm sinh lý nên dễ rơi vào khủng hoảng. Khi đó, các em sẽ tìm đến những thứ “giải khuây” độc hại, trog đó có thuốc lá.
“Trong các buổi sinh hoạt chi bộ, họp tổ chuyên môn, chúng tôi thường xuyên quán triệt, nhắc nhở cán bộ, giáo viên không hút thuốc lá. Nếu cán bộ, giáo viên nào hút thuốc trong trường học thì nhà trường sẽ có hình thức xử lý, xử phạt theo quy định. Đối với học sinh, trong buổi họp phụ huynh đầu năm, nhà trường đã tuyên truyền đến phụ huynh để có biện pháp phối hợp giáo dục các em về việc thực hiện quy định không hút thuốc lá. Nếu học sinh vi phạm sẽ bị trừ điểm thi đua của lớp, đồng thời áp dụng hình thức kỉ luật khác phù hợp.
Cùng đó, trong thời gian học trực tiếp Đoàn trường THPT Đống Đa đã mời các chuyên gia của trung tâm y tế huyện, Sở y tế tổ chức tuyên truyền cho học sinh thấy tác hại của thuốc lá. Mặt khác, tổ chức các buổi ngoại khóa, sinh hoạt dưới cờ tuyên truyền bằng hình thức sân khấu hóa, giúp đoàn viên, thanh niên nhận thức đúng đắn về việc không hút thuốc lá, góp phần vào xây dựng một môi trường, cộng đồng không khói thuốc lá” ” – bà Hợp cho biết.