Bảo đảm an toàn cháy nổ
Sở Khoa học và Công nghệ phối hợp cùng Sở Công Thương TPHCM vừa tổ chức sự kiện kết nối sáng tạo tháng 9/2024 với chủ đề “Nghiên cứu, xây dựng giải pháp nâng cao năng lực quản lý LPG chai lưu thông trên thị trường”.
Theo bà Đặng Thị Luận - Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Ứng dụng Tiến bộ Khoa học và Công nghệ, Sở Khoa học và Công nghệ TPHCM, tình trạng vi phạm trong kinh doanh khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG - Liquefied Petroleum Gas - thường được gọi là gas) gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý.
Phổ biến là việc chiếm dụng trái phép chai LPG, sang chiết và vận chuyển không đúng quy chuẩn; nhiều chai không được kiểm định và đưa ra thị trường gây nguy cơ cháy nổ, thiệt hại cho doanh nghiệp, đe dọa trực tiếp tới tài sản, tính mạng người sử dụng và ảnh hưởng đến an toàn môi trường.
Ông Nguyễn Lê Tân - Phó Trưởng phòng Kỹ thuật an toàn - Môi trường, Sở Công Thương TPHCM cho biết, hiện nay, các doanh nghiệp, thương nhân phải tự thực hiện việc lập sổ theo dõi LPG chai theo quy định.
Đa số các đơn vị đã chuyển đổi việc theo dõi LPG chai theo hình thức số hóa, tuy nhiên, vẫn còn một số cơ sở kinh doanh LPG thực hiện ghi chép thủ công mất nhiều thời gian và công sức. Sở Công Thương và các cơ quan quản lý Nhà nước còn gặp nhiều khó khăn trong việc kiểm tra, xác định thông tin về LPG chai lưu thông trên thị trường.
Ngoài ra, việc người dân thường xuyên thay đổi chủng loại và nhãn hiệu chai LPG dẫn đến các cửa hàng, trạm chiết nạp lưu trữ chai của thương nhân khác; cơ chế đổi trả chai LPG giữa các doanh nghiệp chưa rõ ràng, hợp đồng trao đổi không được tuân thủ nghiêm túc, gây ra tình trạng chiếm dụng chai và khó kiểm soát hạn sử dụng trên thị trường.
Vậy nên, ông Nguyễn Lê Tân đặt hàng nghiên cứu xây dựng hệ thống số hóa dữ liệu về hoạt động sản xuất kinh doanh và quản lý nguồn gốc, vòng đời chai LPG phục vụ cho công tác quản lý Nhà nước và các cơ quan có liên quan.
Hệ thống quản lý số hóa dữ liệu có khả năng kết nối đồng bộ giữa hệ thống của Sở Công Thương đến Ủy ban nhân dân các quận, huyện và thương nhân sản xuất, kinh doanh khí; có tính mở, dễ dàng kết nối với hệ thống quản lý dữ liệu chung của Quốc gia.
Đồng thời, hệ thống sẽ giúp nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác quản lý trong hoạt động chiết nạp, lưu trữ, vận chuyển, kinh doanh LPG chai; tạo điều kiện thuận lợi cho các cơ quan chức năng trong việc kiểm tra, giám sát hoạt động kinh doanh LPG chai, cũng như tạo môi trường kinh doanh minh bạch, cạnh tranh bình đẳng giữa các thương nhân sản xuất, kinh doanh LPG chai.
Số hóa quản lý
Ông Trịnh Quốc Dân - Công ty CP Kinh doanh khí miền Nam – Gas South cho biết, Gas South có hơn 3,8 triệu vỏ chai, thực tế chỉ số hóa được hơn 3,2 triệu vỏ, đồng nghĩa Gas South đã bị chiếm dụng 15% tổng số lượng vỏ chai LPG, gây thiệt hại lớn về tài sản. Không chỉ thế, vấn nạn chiếm dụng vỏ chai LPG, chiết nạp lậu còn gây nguy cơ mất an toàn cháy nổ, ảnh hưởng đến tính mạng của người tiêu dùng.
Gas South cũng như nhiều doanh nghiệp đã áp dụng các giải pháp như bán hàng qua App, dán QR Code, gắn chip, sử dụng chân để bình gas thông minh,… Tuy nhiên, có một số hạn chế như không thể quản lý và kiểm soát vỏ chai LPG trên toàn hệ thống từ sản xuất, nhà phân phối, đại lý, cửa hàng bán lẻ đến người tiêu dùng; không đáp ứng được yêu cầu của cơ quan quản lý Nhà nước về theo dõi điện tử trên toàn hệ thống; chi phí nhân sự để lập sổ ghi chép từng chai LPG lớn, mất thời gian, dễ sai sót, không khắc phục được vấn nạn chiết nạp lậu,…
Các đơn vị kinh doanh gas nên áp dụng giải pháp số hoá, quản lý và truy xuất nguồn gốc vỏ chai LPG trên nền tảng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI). Giải pháp này quản lý số liệu LPG, vỏ chai LPG và khắc phục được các vấn nạn chiếm giữ vỏ chai, thu mua vỏ chai để chiết nạp trái phép.
Công nghệ cũng mang lại nhiều lợi ích cho doanh nghiệp như đáp ứng yêu cầu báo cáo (phù hợp với yêu cầu của Nghị định 87/2018/NĐ-CP về việc lập sổ theo dõi điện tử trên toàn hệ thống);…
Công nghệ phân loại AI giúp phát hiện chai LPG hết hạn kiểm định, nhờ đó đảm bảo chai LPG được kiểm định chặt chẽ trước khi đưa ra thị trường; giúp quản lý chai LPG, quản lý thông tin đơn hàng và quản lý được nhân viên giao hàng; tiết kiệm được chi phí thuê nhân sự viết sổ theo dõi hàng ngày; không vi phạm pháp luật khi nhập hàng rõ nguồn gốc, được kiểm định chặt chẽ,… Người tiêu dùng yên tâm khi mua được hàng chính hãng, truy xuất rõ được xuất xứ nguồn gốc sản phẩm, đảm bảo an toàn cháy nổ khi sử dụng chai LPG được kiểm định,…
Về mặt công nghệ, xu thế hiện nay là dùng RFID, mỗi chai LPG sẽ được gắn một thẻ RFID, chứa một mã định danh duy nhất. Thẻ này có thể được gắn bên ngoài hoặc trong lòng chai và chịu được các điều kiện môi trường khắc nghiệt.
Giải pháp số hóa là một chu trình khép kín giúp minh bạch thông tin về sản phẩm hàng hóa, thuận lợi cho công tác quản lý, đồng thời chống gian lận thương mại, truy cập thông tin nhanh chóng và chính xác trong lĩnh vực kinh doanh LPG. Công nghệ tem QR Code phù hợp cho doanh nghiệp nhỏ, có chi phí thấp,…
Ngoài ra, các chuyên gia đề xuất nghiên cứu, xem xét tăng thời hạn sử dụng đối với chai LPG; xây dựng và ban hành tiêu chuẩn Việt Nam về truy xuất nguồn gốc theo số seri và các thông tin của chai LPG; có cơ chế xử phạt kèm theo; triển khai hệ thống Cổng truy xuất nguồn gốc chai LPG riêng cho ngành LPG, hoặc liên thông kết nối với Cổng truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa của Quốc gia;…
