Tỷ lệ tham gia BHYT chưa đồng đều
Năm học 2024 – 2025, tỷ lệ học sinh tham gia Bảo hiểm y tế (BHYT) trên địa bàn tỉnh chưa cao, không đồng đều. Tại Bình Định (cũ), số học sinh sinh viên (HSSV) tham gia BHYT là 296.087/297.536, đạt 99,51%. Tuy nhiên, ở bậc đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp, tỷ lệ chỉ đạt 94,10%. Riêng Gia Lai (cũ), tỷ lệ HSSV tham gia BHYT đạt 97,58%, trong đó đại học, cao đẳng và trung học chuyên nghiệp chỉ đạt 78,66%.

Ông Đặng Văn Lý - Phó Giám đốc BHXH tỉnh Gia Lai cho biết, mặc dù được sự quan tâm của các cấp, ngành nhưng vẫn còn nhiều nguyên nhân khiến tỷ lệ học sinh, sinh viên tham gia BHYT chưa đạt 100%. Một bộ phận phụ huynh có hoàn cảnh khó khăn, nhất là hộ đông con, thu nhập thấp… gặp áp lực tài chính nên chưa thể tham gia đầy đủ. Ngoài ra, không ít gia đình còn trông chờ vào chính sách hỗ trợ từ Nhà nước.
Không những vậy, công tác tuyên truyền chưa thật sự đi vào chiều sâu, thiếu lan tỏa, nhất là đối với sinh viên một số trường đại học, cao đẳng, dạy nghề trên địa bàn. Từ đó, dẫn đến việc, một bộ phận sinh viên còn có tư tưởng chủ quan, chưa chủ động, tự giác tham gia BHYT.
Gắn kết quả thực hiện BHYT với chỉ tiêu thi đua của nhà trường
Xác định những hạn chế trên, BHXH tỉnh Gia Lai đã phối hợp với Sở GD&ĐT ban hành Hướng dẫn triển khai BHYT học sinh, sinh viên năm học 2025 - 2026. Theo đó, tất cả HSSV thuộc hệ thống giáo dục quốc dân trên địa bàn tỉnh bắt buộc phải tham gia BHYT, trừ các trường hợp được ngân sách Nhà nước hỗ trợ 100% theo Luật BHYT (hộ nghèo, cận nghèo, thân nhân lực lượng vũ trang, người sinh sống tại xã đảo…).
Mức đóng BHYT của HSSV bằng 4,5% mức lương cơ sở (hiện nay là 2.340.000 đồng). Trong đó, ngân sách Nhà nước hỗ trợ 50%, HSSV đóng 50%. Riêng đối với HSSV là người dân tộc thiểu số, chính sách được điều chỉnh linh hoạt. Nhóm thuộc các xã, thôn đặc biệt khó khăn giai đoạn 2016 - 2020 nhưng không còn trong danh sách giai đoạn 2021 - 2025 sẽ được ngân sách trung ương hỗ trợ 70%, ngân sách tỉnh hỗ trợ 30%, HSSV không phải đóng, áp dụng đến hết tháng 10/2026. Nhóm còn lại, ngân sách trung ương hỗ trợ 50%, ngân sách tỉnh hỗ trợ 30%, HSSV chỉ đóng 20%.
HSSV có thể lựa chọn phương thức đóng 3 tháng, 6 tháng hoặc 12 tháng. Ngành BHXH khuyến khích các em tham gia theo phương thức 12 tháng để đảm bảo thẻ BHYT liên tục. Với học sinh lớp 1 và sinh viên năm nhất, có thể nộp một lần 13 - 15 tháng ngay từ đầu năm học.
Song song đó, ngành BHXH đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho HSSV trong việc tham gia và sử dụng thẻ BHYT. Công tác truyền thông được tăng cường ngay từ đầu năm học, giúp phụ huynh, học sinh hiểu rõ quyền lợi, trách nhiệm và tính nhân văn của chính sách.

Ông Đặng Văn Lý nhấn mạnh: “Mục tiêu năm học 2025 - 2026 là 100% học sinh, sinh viên trên địa bàn tỉnh đều có thẻ BHYT, được chăm sóc sức khỏe và thụ hưởng đầy đủ chính sách của Nhà nước”.
Để hiện thực hóa mục tiêu, ngành BHXH tỉnh xác định cần có sự chỉ đạo đồng bộ từ chính quyền địa phương, vào cuộc quyết liệt của hiệu trưởng các trường, cùng sự phối hợp chặt chẽ giữa Y tế - Giáo dục - BHXH. Người đứng đầu địa phương và các cơ sở giáo dục phải gắn trách nhiệm trong việc triển khai, vận động HSSV tham gia BHYT.
Bên cạnh nguồn ngân sách Nhà nước, BHXH tỉnh còn kêu gọi sự chung tay từ doanh nghiệp, hội phụ huynh, nhà hảo tâm nhằm hỗ trợ thẻ BHYT cho HSSV có hoàn cảnh khó khăn. Đây vừa là giải pháp chia sẻ gánh nặng tài chính, vừa đảm bảo không để học sinh, sinh viên nào bị bỏ lại phía sau.
Về vấn đề này, ông Phạm Văn Nam - Giám đốc Sở GD&ĐT Gia Lai cho biết, nhằm đảm bảo 100% HSSV tham gia BHYT trong năm học 2025 - 2026, Sở tăng cường phối hợp với BHXH tỉnh đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, huy động các nguồn kinh phí hợp pháp hỗ trợ HSSV có hoàn cảnh khó khăn. Đồng thời, chỉ đạo các cơ sở giáo dục xây dựng kế hoạch thực hiện BHYT và hướng dẫn cài đặt ứng dụng VNeID để quản lý và sử dụng thẻ BHYT hiệu quả.
“Sở giao nhiệm vụ, chỉ tiêu cụ thể cho hiệu trưởng nhà trường, gắn kết quả thực hiện BHYT với chỉ tiêu thi đua của đơn vị, nhằm đảm bảo 100% học sinh tham gia BHYT”, ông Nam nói.
Với mục tiêu 100% học sinh, sinh viên tham gia BHYT năm học 2025 - 2026, UBND tỉnh Gia Lai đã ban hành công văn yêu cầu các sở, ngành, địa phương, đơn vị giáo dục phối hợp chặt chẽ với BHXH tỉnh đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao nhận thức của phụ huynh và học sinh về ý nghĩa, lợi ích của BHYT. Các cơ sở giáo dục cần gắn chỉ tiêu tham gia BHYT với đánh giá thi đua nhà trường, đồng thời huy động nguồn lực xã hội để hỗ trợ học sinh có hoàn cảnh khó khăn.