Cần thiết xây dựng và ban hành Luật Cảnh sát cơ động
Theo đó, Dự thảo Luật gồm 5 chương, 31 điều, quy định cụ thể 7 nhóm nhiệm vụ cơ bản của Cảnh sát Cơ động. Trong đó kế thừa những nhiệm vụ còn phù hợp của Pháp lệnh Cảnh sát Cơ động, đồng thời bổ sung hai nhiệm vụ cho Cảnh sát Cơ động.
Tờ trình nêu rõ, Pháp lệnh Cảnh sát cơ động được Uỷ ban Thường vụ Quốc hội khóa XIII thông năm 2013, có hiệu lực thi hành năm 2014.
Đây là cơ sở pháp lý quan trọng để Cảnh sát cơ động phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt thực hiện biện pháp vũ trang xử lý kịp thời, có hiệu quả các hoạt động gây phương hại đến an ninh, trật tự, biểu tình, bạo loạn.
Đồng thời trấn áp các đối tượng phạm tội nguy hiểm, đấu tranh triệt phá các chuyên án, các băng, ổ nhóm tội phạm có tổ chức; bảo vệ tuyệt đối an toàn các mục tiêu, hội nghị, sự kiện chính trị quan trọng…
Từ đó, góp phần bảo vệ an ninh quốc gia, đảm bảo trật tự an toàn xã hội phục vụ đắc lực cho sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội của đất nước.
Vì vậy, việc xây dựng và ban hành Luật Cảnh sát cơ động trong thời điểm hiện nay là rất cần thiết. Theo đó, tờ trình nêu rõ bốn lý do.
Một là, xây dựng Luật Cảnh sát cơ động nhằm đảm bảo tuân thủ quy định của Hiến pháp năm 2013 về việc luật hóa các quy định hạn chế quyền con người, quyền công dân; thống nhất với quy định của các luật có liên quan đến chức năng, nhiệm vụ và xây dựng lực lượng Cảnh sát cơ động.
Hai là,thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước về xây dựng lực lượng Cảnh sát cơ động cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đạiđược xác định tại các văn kiện như Nghị quyết Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI, XII, XIII của Đảng và Nghị quyết của Bộ Chính trị về Chiến lược bảo vệ an ninh quốc gia, Đề án hiện đại hóa lực lượng Cảnh sát cơ động đến năm 2025, tầm nhìn năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Ba là, Cảnh sát cơ động là lực lượng có tính chất đặc thù trong Công an nhân dân. Với chức năng nòng cốt thực hiện biện pháp vũ trang; tổ chức theo mô hình đơn vị vũ trang chiến đấu tập trung, được trang bị nhiều loại vũ khí, công cụ hỗ trợ, phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ đặc chủng, hiện đại. Đối tượng đấu tranh đa dạng, phức tạp, lĩnh vực, địa bàn hoạt động rộng. Cảnh sát cơ động tác chiến theo phương thức cơ động nhanh, đấu tranh vũ trang trực diện nhằm giải quyết kịp thời các vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự, biểu tình, bạo loạn, khủng bố, bắt cóc con tin, trấn áp các đối tượng có hành vi phạm tội nguy hiểm... Điều này nhằm bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự an toàn xã hội trên phạm vi toàn quốc.
Công tác huấn luyện của Cảnh sát cơ động được tiến hành thường xuyên, chuyên sâu trong điều kiện, hoàn cảnh khó khăn, khắc nghiệt, nguy hiểm, đòi hỏi cán bộ, chiến sĩ phải có bản lĩnh vững vàng, kỹ năng chiến đấu cao.
Với tính chất đặc thù và yêu cầu nhiệm vụ ngày càng phức tạp trong tình hình mới đặt ra yêu cầu phải xây dựng các quy định ở tầm luật để điều chỉnh về hoạt động, tổ chức, trang bị, chế độ, chính sách đối với Cảnh sát cơ động.
Bốn là, khắc phục những hạn chế, bất cập của Pháp lệnh Cảnh sát cơ động về nguyên tắc hoạt động, nhiệm vụ, quyền hạn, thẩm quyền điều động và công tác phối hợp của Cảnh sát cơ động với các cơ quan, tổ chức, lực lượng chức năng có liên quan trong thực hiện nhiệm vụ.
Thể hiện tính đặc thù của Cảnh sát cơ động
Báo cáo tóm tắt Dự thảo Luật nêu rõ, mục đích, quan điểm chỉ đạo xây dựng Luật Cảnh sát Cơ động. Đó là hoàn thiện cơ sở pháp lý để Cảnh sát cơ động thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, phù hợp với yêu cầu xây dựng, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa.
Thể chế hóa đường lối, chủ trương của Đảng, Nhà nước về xây dựng lực lượng Cảnh sát cơ động cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại đáp ứng yêu cầu bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trong tình hình mới.
Tuân thủ Hiến pháp, bảo đảm sự thống nhất, đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan và phù hợp với điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên. Đồng thời kế thừa các quy định còn phù hợp của Pháp lệnh Cảnh sát cơ động năm 2013, bổ sung các quy định mới nhằm thể hiện tính đặc thù của Cảnh sát cơ động. Bên cạnh đó bảo đảm tính khả thi, hiệu quả của Luật khi được ban hành.