Tuy nhiên, chủ đầu tư lại “bỏ quên” nhiều hồ sơ pháp lý liên quan khi thi công triển khai dự án.

Thi công khi chưa được giao đất

Trường THCS Tiên Du (xã Liên Bão, huyện Tiên Du, Bắc Ninh) được xây dựng và đưa vào sử dụng từ năm học 2022 - 2023. Nhưng quá trình xây dựng, chủ đầu tư dự án (huyện Tiên Du) lại chưa hoàn thiện hồ sơ chuyển đổi mục đích sử dụng đất, phát lộ nhiều bất cập tại dự án này.

Được biết, dự án Đầu tư xây dựng Trường THCS Tiên Du do Ban QLDA xây dựng huyện Tiên Du làm chủ đầu tư, tổng vốn đầu tư hơn 146 tỷ đồng. Trường THCS Tiên Du được xây dựng trên khu đất khoảng 18.330 m2.

Dự án hoàn thành bao gồm nhà lớp học, phòng học bộ môn kết hợp khu hiệu bộ, nhà đa năng kết hợp bể bơi, nhà ăn kết hợp bán trú, các hạng mục phụ trợ và hệ thống hạ tầng kỹ thuật ngoài nhà...

Trao đổi với Báo GD&TĐ, ông Nguyễn Công Mạnh, Giám đốc Ban QLDA xây dựng huyện Tiên Du (tỉnh Bắc Ninh) cho biết, đây là dự án trọng điểm của huyện Tiên Du. Ông Mạnh thừa nhận, công trình dự án thi công khi chưa được giao đất.

Sai phạm này được lý giải là do một số hộ dân có đất nông nghiệp chưa đồng ý phương án bồi thường, đơn giá bồi thường đất và vì áp lực giải ngân nguồn vốn…

Để “lấp” lỗ hổng, Ban QLDA xây dựng huyện Tiên Du đã phải tập hợp các hồ sơ liên quan công tác GPMB, trình Sở Tài chính và Sở TN&MT tỉnh Bắc Ninh xác định tiền bảo vệ, phát triển đất trồng lúa. Từ đó mới có cơ sở để được UBND tỉnh Bắc Ninh giao đất. Tuy nhiên, do còn thiếu sót về hồ sơ nên việc này chưa thực hiện được.

Theo luật sư Lương Thành Đạt, Giám đốc Công ty Luật TNHH Vì Chân Lý Themis, đơn vị chủ đầu tư phải căn cứ Luật Đất đai 2013 quy định về nguyên tắc sử dụng đất. Trong đó, Điều 58 quy định rõ về điều kiện giao đất, cho thuê đất, cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư.

“Do đó, nếu chủ đầu tư nhận quyền sử dụng đất do Nhà nước giao/cho thuê quyền sử dụng đất (diện tích này do Nhà nước thu hồi hoặc đang quản lý) thì trong quyết định giao đất/cho thuê quyền sử dụng đất sẽ ghi rõ mục đích sử dụng đất là đất xây dựng trường học.

Việc chuyển mục đích sử dụng đất là thủ tục bắt buộc trước khi đưa vào đấu thầu, đấu giá. Nếu không có quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất thì các cơ quan chức năng không có căn cứ để đưa mức giá vào hồ sơ đấu thầu, theo quy trình thủ tục sẽ không cấp được giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho dự án và không cấp được giấy phép xây dựng…”, luật sư Đạt lưu ý.

Luật sư Đạt cũng nhấn mạnh, việc quản lý hoạt động xây dựng là theo từng cấp, mỗi đơn vị quản lý hành chính Nhà nước đều có thẩm quyền chức năng riêng. Điều này cho thấy các cơ quan chính quyền địa phương chưa phát huy vai trò trách nhiệm của mình, chưa có sự phối hợp chặt chẽ trong việc giám sát, kiểm tra.

Xem xét trách nhiệm Chủ tịch UBND huyện Tiên Du?

Với dấu hiệu sai phạm như đã nêu, ông Nguyễn Đại Đồng, Chủ tịch UBND huyện Tiên Du cho biết, đã có văn bản chỉ đạo và yêu cầu Ban QLDA xây dựng huyện Tiên Du kiểm điểm trách nhiệm của các cá nhân có liên quan để xảy ra tồn tại, sai sót trong thực hiện dự án khi chưa được cơ quan có thẩm quyền giao đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.

Nhưng những cá nhân bị xử lý chỉ dừng ở mức… kiểm điểm rút kinh nghiệm. Cụ thể, ông Nguyễn Công Mạnh (Giám đốc), Nguyễn Hữu Đông (Phó Giám đốc), Đoàn Văn Thắng (cán bộ phòng Kế hoạch - Quản lý chất lượng)… nhận hình thức kiểm điểm rút kinh nghiệm sâu sắc, đồng thời phải khắc phục các nội dung tồn tại, sai sót.

Việc một dự án có quy mô đầu tư lên đến 146 tỷ đồng, diện tích chiếm đất tới gần 2ha được xây dựng khi mà thủ tục pháp lý về đất vẫn còn sơ khai, chưa được cơ quan có thẩm quyền là UBND tỉnh Bắc Ninh giao đất… (nhưng đã đấu thầu, xây dựng công trình) không thể chỉ có trách nhiệm của Ban QLDA xây dựng huyện Tiên Du.

Trong vụ việc này, không thể không có trách nhiệm của lãnh đạo UBND huyện Tiên Du, cụ thể ở đây là trách nhiệm của Chủ tịch UBND huyện Tiên Du với vai trò người đứng đầu.

Trước đó, (tháng 12/2022) Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh đã họp xem xét, thi hành kỷ luật một số tổ chức Đảng và cá nhân vi phạm. Trong đó, có hàng loạt sai phạm tại một số dự án dân cư dịch vụ (DCDV) trên địa bàn phường Đồng Nguyên, TP Từ Sơn.

Trách nhiệm cá nhân của ông Nguyễn Xuân Thanh, Giám đốc Sở TN&MT đã được chỉ rõ từ khi đảm nhiệm từng chức vụ cụ thể. Ông Nguyễn Xuân Thanh đã bị Cơ quan ANĐT, Công an tỉnh Bắc Ninh khởi tố bị can, bắt tạm giam về tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”.

Từ những vụ việc trên, nên chăng các cơ quan có trách nhiệm nên xem xét lại quy trình triển khai dự án Trường THCS Tiên Du và những cán bộ liên quan đến dự án trọng điểm này?!