Đồng bằng Sông Cửu Long sẵn sàng hành trang bước vào kỷ nguyên số

Bắt kịp xu thế phát triển

Năm học 2023 - 2024 và đầu năm học 2024 - 2025, Trường Tiểu học Tân Hưng 1 (Cái Nước, Cà Mau) được trang bị 39 máy vi tính; 22 tivi loại 50 inch; 10 camera an ninh và lắp 4 modem đường truyền mạng Internet ở tất cả các dãy phòng nhằm đáp ứng việc chuyển đổi số trong dạy và học theo Chương trình GDPT 2018.

Hiện nay 100% hồ sơ sổ sách nhà trường đã được số hoá. Với phần mềm VnEdu.vn, giáo viên có thể cập nhật các thông tin cần thiết như: Lịch báo giảng, kế hoạch nhà trường, thông tin học sinh... mọi lúc, mọi nơi.

Giáo viên giao nhiệm vụ trên phần mềm VnEdu Teacher, phụ huynh đọc và kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở học sinh hoàn thành, sau đó báo cáo lại cho giáo viên qua phần mềm VnEdu Connect. Từ đó, mối liên hệ giữa giáo viên và cha mẹ học sinh càng trở nên khăng khít, giúp kết quả học tập của học sinh được cải thiện đáng kể.

Trường Tiểu học Tân Hưng 1 cũng được chọn thí điểm triển khai học bạ số. Nhà trường đã trang bị 30 chữ ký điện tử và có 600/600 học bạ được ký và gửi thành công lên Cơ sở dữ liệu ngành Giáo dục, tỷ lệ 100%. “Quan điểm về việc lãnh đạo, chỉ đạo ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), chuyển đổi số trong nhà trường là tiếp cận đi từ thấp lên cao, từ đơn giản đến phức tạp, từ tổng thể đến chi tiết, từ môi trường thông tin đến môi trường làm việc chuyên nghiệp.

Vì thế phải cho giáo viên thấy được tầm quan trọng của CNTT, chuyển đổi số được ứng dụng trong giảng dạy và học tập. Kinh nghiệm cho thấy ở đâu cán bộ lãnh đạo và quản lý nhận thức được vai trò, hiểu biết và thật sự quan tâm thì ở đó công nghệ thông tin phát huy được tác dụng”, thầy Lê Thanh Nghị - Hiệu trưởng Trường Tiểu học Tân Hưng 1 chia sẻ.

Những tiết học tại Trường THCS Giá Rai A (thị xã Giá Rai, Bạc Liêu) cũng thu hút học sinh hơn nhờ việc giáo viên ứng dụng CNTT trong giảng dạy. Thầy Hồ Trần Quốc Huân - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, hiện cơ sở vật chất của trường được đầu tư cơ bản đáp ứng việc ứng dụng CNTT, chuyển đổi số trong quản lý, dạy và học.

“Thời gian qua, nhà trường luôn khuyến khích giáo viên tăng cường soạn bài giảng điện tử trong dạy học. Đồng thời đẩy mạnh sử dụng các phần mềm quản lý kết quả giáo dục và học tập của học sinh để giảm áp lực về hồ sơ, sổ sách. Hiện hầu hết cán bộ, giáo viên đã sử dụng thành thạo máy tính trong phạm vi công việc như soạn giảng giáo án Word, PowerPoint; sử dụng các phần mềm dạy học và kiểm tra đánh giá học sinh trực tuyến thông qua các phần mềm VnEdu.vn; Cơ sở dữ liệu ngành Giáo dục và nhà trường cũng đã triển khai sử dụng học bạ số”, thầy Huân thông tin.

“Việc ứng dụng CNTT, chuyển đổi số vào công tác dạy học là rất cần thiết, có tác động mạnh mẽ, làm thay đổi phương pháp, phương thức dạy học theo Chương trình GDPT hiện nay. Do đó việc soạn giáo án ứng dụng CNTT là không thể thiếu. Để có được một giáo án ứng dụng CNTT đạt chất lượng bản thân giáo viên phải tự tìm tòi, học hỏi, nghiên cứu. Nó đòi hỏi phải có sự đầu tư không chỉ kiến thức mà còn là thời gian”, cô Nguyễn Hồng Thắm - Trường THCS Giá Rai A chia sẻ.

Không riêng trong dạy và học, nhiều trường học ở miền Tây còn ứng dụng nền tảng công nghệ số trong quản lý thu chi tài chính. Tại Trường THPT Đầm Dơi (Đầm Dơi, Cà Mau) việc triển khai thực hiện các nền tảng ứng dụng không dùng tiền mặt để thu học phí và các khoản thu khác bắt đầu được triển khai từ năm 2020 thông qua các nền tảng ứng dụng như: MISA; Viettel và hiện tại là phần mềm ASC.

“Để triển khai hiệu quả việc thu học phí và các khoản thu khác không dùng tiền mặt, trường đã ký kết với các ngân hàng địa phương và các ví điện tử phổ biến (Momo, ZaloPay, VNPay,…).

Cung cấp số tài khoản hoặc mã QR thanh toán chính thức để phụ huynh chuyển tiền dễ dàng. Sử dụng phần mềm như SMAS để quản lý thông tin học sinh, theo dõi các khoản thu và gửi thông báo nhắc nhở đến phụ huynh…

Đến nay, 100% phụ huynh và học sinh của trường đã sử dụng phương thức thanh toán không dùng tiền mặt, giúp nhà trường quản lý dòng tiền một cách chặt chẽ, chính xác hơn, hạn chế tối đa các rủi ro thất thoát tài chính và sai sót trong quá trình thu chi. Thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực giáo dục và nâng cao năng lực ứng dụng CNTT của nhà trường”, thầy Phạm Việt Hưng - Hiệu trưởng Trường THPT Đầm Dơi chia sẻ.

Còn nhiều thách thức

Mặc dù việc ứng dụng CNTT, chuyển đổi số trong quản lý, dạy và học tại trường học ở các tỉnh miền Tây thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả tích cực, tuy nhiên so với mặt bằng chung trong khu vực và cả nước thì vẫn còn chậm, chưa có sự đầu tư, đồng bộ về hạ tầng công nghệ giữa các trường.

Một bộ phận cán bộ quản lý, giáo viên chưa bắt kịp xu hướng phát triển công nghệ, chưa thật sự quan tâm, chịu khó tìm hiểu, ứng dụng CNTT, chuyển đổi số trong công tác quản lý, dạy và học.

Thầy Trần Thanh Duy - Tổ trưởng Tổ Tin, Trường THPT Cà Mau (TP Cà Mau) cho biết, nhà trường đã triển khai đồng bộ các phần mềm như: Smas dùng để quản lý điểm số, Edoc để quản lý việc soạn giảng và hồ sơ của các tổ chuyên môn và giáo viên, Mysign để lãnh đạo và giáo viên thực hiện ký chữ ký số đối với học bạ của học sinh, K12online để dạy và học trực tuyến trong mùa dịch bệnh hoặc sử dụng cho học sinh ôn tập trong điều kiện bình thường…

“Lợi ích các phần mềm đem lại là rất lớn trong công tác quản lý, cũng như nâng cao chất lượng dạy và học. Song cũng có nhiều thách thức trong quá trình triển khai, bởi một số giáo viên và học sinh còn hạn chế về kỹ năng sử dụng các phần mềm này, dẫn đến việc tận dụng chưa tối đa các tính năng.

Đầu tư vào các phần mềm chất lượng cao và cơ sở hạ tầng kỹ thuật số có thể là gánh nặng tài chính cho một số trường. Mặt khác, việc bảo vệ dữ liệu cá nhân của học sinh và giáo viên, nhân viên cũng là một vấn đề quan trọng, đòi hỏi các biện pháp bảo mật mạnh mẽ.”, thầy Duy chia sẻ.

Từ thực tiễn việc ứng dụng CNTT, chuyển đổi số của ngành GD&ĐT địa phương, ông Trần Minh Hiệu - Phó Trưởng phòng GD&ĐT huyện Năm Căn (Cà Mau) nhìn nhận: Mặc dù các công cụ công nghệ số đã được ứng dụng trong nhiều năm gần đây, nhưng việc sử dụng các phần mềm hay ứng dụng hỗ trợ vẫn còn nhiều hạn chế từ việc tìm kiếm phần mềm đến việc sử dụng phần mềm.

Không ít đơn vị vẫn chưa làm quen với việc sử dụng hoặc chưa được hướng dẫn cụ thể cách sử dụng các phần mềm đó. “Theo tôi để việc thực hiện chuyển đổi số đạt hiệu quả, các trường cần chủ động lựa chọn các ứng dụng, nền tảng phù hợp với điều kiện thực tiễn của đơn vị và khả năng của đội ngũ. Chuyển đổi số cần được thực hiện nhanh chóng nhưng cũng không nóng vội, phải đồng bộ, toàn diện và đặt hiệu quả lên hàng đầu.”, ông Hiệu nói.

Nỗ lực hoàn thiện hạ tầng chuyển đổi số

Trước thực trạng chuyển đổi số ở các trường còn gặp nhiều khó khăn, ông Lê Hoàng Dự - Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Cà Mau cho biết, thời gian tới sẽ tiếp tục đầu tư nâng cấp hạ tầng CNTT, đặc biệt là các cơ sở giáo dục ở vùng khó khăn. Song song đó là xây dựng các hệ thống phần mềm quản lý giáo dục đồng bộ và kết nối để tối ưu hoá việc quản lý thông tin và dữ liệu.

“Ngành cũng sẽ phối hợp tổ chức các khoá đào tạo, tập huấn cho giáo viên về kỹ năng CNTT. Ðưa các môn học và hoạt động về CNTT vào chương trình giáo dục để trang bị cho học sinh kỹ năng cần thiết trong thời đại số. Phát triển và triển khai các chính sách bảo mật thông tin và bảo vệ dữ liệu cá nhân của học sinh, giáo viên trong môi trường số.

Ðồng thời, huy động nguồn lực xã hội, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp công nghệ tham gia vào quá trình chuyển đổi số trong giáo dục thông qua các dự án hợp tác công tư. Phát triển nội dung giáo dục số nhằm xây dựng và cung cấp các tài liệu học tập, khóa học trực tuyến phong phú và chất lượng cao.

Thúc đẩy nghiên cứu và ứng dụng công nghệ mới, áp dụng trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn để cải thiện hiệu quả quản lý giáo dục và cá nhân hoá việc học cho học sinh”, ông Lê Hoàng Dự cho biết.

Đối với Bạc Liêu, ông Dương Hồng Tân - Phó Giám đốc phụ trách Sở GD&ĐT tỉnh Bạc Liêu nêu giải pháp tiếp tục triển khai thực hiện hiệu quả Đề án “Tăng cường ứng dụng CNTT và chuyển đổi số trong giáo dục và đào tạo giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030”. Trong đó, tăng cường các điều kiện đảm bảo về hạ tầng kỹ thuật và kỹ năng ứng dụng CNTT trong dạy và học, kiểm tra, đánh giá chất lượng giáo dục và đào tạo.

Đồng thời, tiếp tục xây dựng hạ tầng học tập quốc gia, kho học liệu số chia sẻ dùng chung toàn ngành, gồm: Bài giảng điện tử, học liệu số đa phương tiện, sách giáo khoa điện tử, phần mềm mô phỏng và các học liệu khác; phát triển hệ thống ngân hàng câu hỏi trực tuyến cho các môn học; triển khai nền tảng cung cấp các khóa học trực tuyến dùng chung; triển khai thực hiện học bạ số nhằm thúc đẩy chuyển đổi số trong toàn ngành một cách mạnh mẽ, cải thiện chất lượng giáo dục và chuẩn bị cho học sinh bước vào kỷ nguyên số.