Đội tuyển Việt Nam cần 'thay máu'!?

Đây có lẽ là thời điểm thích hợp nhất để đội tuyển “thay máu” lực lượng.

Một thất bại, nhiều vấn đề

Tính tới nay, huấn luyện viên Kim Sang Sik đã trải qua hơn 1 năm dẫn dắt đội tuyển Việt Nam với nhiều thăng trầm. Thành công lớn nhất của nhà cầm quân người Hàn Quốc chính là chức vô địch ASEAN Cup 2024. Đó là chiến thắng rất cần thiết trong bối cảnh bóng đá Việt Nam vừa trải qua một năm lao dốc dưới thời huấn luyện viên Philippe Troussier.

Nhưng điều đáng lo ngại là nhà vô địch của bóng đá Đông Nam Á lại đang đứng trước nguy cơ bỏ lỡ Vòng chung kết ASIAN Cup 2027. Đó là viễn cảnh mà người hâm mộ đã thấy rõ sau khi đội tuyển Việt Nam nếm thất bại ê chề 0-4 trên sân của Malaysia ở lượt trận thứ 2 vòng loại. Nhìn lại lịch sử, “Những chiến binh sao vàng” chưa bao giờ để thua Malaysia đậm như vậy!

Chiến lược gia người Hàn cho rằng, Malaysia đã thay đổi rất lớn với nhiều cầu thủ nhập tịch mới toanh. Nhưng dù lý giải thế nào, đây vẫn là thất bại khó nuốt trôi, phản ánh nhiều vấn đề của đội tuyển Việt Nam mà có cảm giác rằng nó đã bị ánh hào quang của chức vô địch ASEAN Cup 2024 che lấp.

Người hâm mộ đã thấy đội tuyển ra sao khi thiếu Xuân Son trong đội hình. Có lẽ không phải nói thêm về dấu ấn và tầm ảnh hưởng của tiền đạo gốc Brazil này trong chiến công hồi đầu năm của huấn luyện viên Kim Sang Sik.

Thực ra, không chỉ ở trận gặp Malaysia vừa qua, đội tuyển Việt Nam đã bộc lộ khá nhiều vấn đề trong lối chơi ở 2 trận gặp Campuchia và Lào hồi tháng 3. Điểm khác là chúng ta đã giành chiến thắng. Còn trước đối thủ đáng gờm như Malaysia, thầy trò huấn luyện viên Kim Sang Sik hoàn toàn bất lực. Trận đấu tại sân Bukit Jalil cứ trôi đi như thể “điều gì đến phải đến”.

Mục tiêu quan trọng nhất của đội tuyển Việt Nam từ nay tới tháng 3 năm sau là đoạt vé tham dự Vòng chung kết ASIAN Cup 2027. Nhưng chỉ sau 2 lượt trận, tấm vé tới Ả-rập Xê-út đã trở thành mục tiêu rất khó với đoàn quân áo đỏ. Đội tuyển Việt Nam đã tham dự 2 giải đấu châu lục gần nhất. Chuyện gì sẽ xảy ra với huấn luyện viên Kim Sang Sik nếu đội tuyển bỏ lỡ giải đấu sắp tới ở Ả-rập Xê-út? Không ai dám chắc!

Hãy biết cách chấp nhận thực tế

Đội hình mà ông Kim sử dụng ở trận thua Malaysia 0-4 vừa qua ngoại trừ Minh Khoa và Quang Vinh, tất cả đều đã cùng đội tuyển Việt Nam giành chức vô địch ASEAN Cup 2024. Đó là những quân bài mà chiến lược gia người Hàn Quốc đánh giá gần như tốt nhất hiện có của bóng đá Việt Nam. Nhưng tất cả đều gây thất vọng. Nguyễn Filip là cầu thủ chơi tốt nhất nhưng anh không thể cứu đội tuyển khỏi thất bại nặng nề.

Vẫn biết Malaysia đã thay đổi với nhiều cầu thủ nhập tịch chất lượng, cũng như đội tuyển Việt Nam bước vào trận đấu này với sự chuẩn bị không tốt khi nhiều cầu thủ xuống sức trong giai đoạn căng thẳng nhất ở V-League. Tuy nhiên, lối chơi bất ổn của đội tuyển đã tồn tại từ khá lâu, không chỉ riêng màn trình diễn yếu kém ở Bukit Jalil vừa qua.

Dù không muốn nhưng phải chấp nhận thực tế là nhiều cầu thủ từng bùng nổ dưới thời huấn luyện viên Park Hang Seo như Duy Mạnh, Tiến Dũng, Hoàng Đức, Quang Hải, Thành Chung, Xuân Mạnh, Tuấn Hải hay Tiến Linh đã suy giảm phong độ nghiêm trọng. Họ không còn đủ thể lực, tốc độ và sự nhanh nhạy về đấu pháp để đáp ứng yêu cầu của bóng đá Đông Nam Á hiện tại khi nhiều đội tuyển liên tục nhập tịch cầu thủ.

Thực tế, hầu hết những cầu thủ này đã đánh mất mình ở giai đoạn cuối dưới thời ông Park. Không phải ngẫu nhiên mà sau khi nắm quyền, huấn luyện viên Philippe Troussier quyết định cải tổ đội tuyển theo hướng trẻ hóa. Tất nhiên, đây là công việc đòi hỏi lộ trình dài nhiều vấn đề mang tính nền tảng.

Nhà cầm quân người Pháp không thể vượt qua sóng gió vì thất bại ở vòng loại thứ 2 World Cup 2026. Gần như cả nền bóng đá đòi hỏi kết quả tốt hơn thế mà không nhận ra nhiều điểm bất cập về nhân sự.

Tiếp quản ghế nóng của đội tuyển, huấn luyện viên Kim Sang Sik rất “an toàn” khi lựa chọn nhiều cầu thủ từng thành danh dưới thời người anh đồng hương Park Hang Seo. Ông khéo léo lồng ghép một số nhân tố mới để tạo nên sức bật. Nhưng sau 1 năm, đội tuyển Việt Nam có quá ít điểm sáng. Xuân Son đã nghỉ gần nửa năm vì chấn thương vẫn là hy vọng lớn nhất.

Vấn đề của đội tuyển thể hiện rõ ở trận thua Malaysia khi Duy Mạnh, Tiến Dũng, Hoàng Đức thường xuyên bị qua mặt trong các cuộc tranh chấp tay đôi. Họ không còn bảo đảm thể lực tốt để đeo bám đối thủ như thời điểm cách đây 3 - 4 năm. Các vị trí khác cũng xuống sức rõ rệt khi bước vào hiệp 2. Đội hình thiên về phòng ngự mà huấn luyện viên Kim Sang Sik sử dụng trở nên xộc xệch, dễ vỡ trước sức ép liên hồi của Malaysia.

Ở mặt trận tấn công, đội tuyển Việt Nam không thể cầm bóng vì các vị trí đều đuối sức, không thể di chuyển và phối hợp trước lối chơi pressing của Malaysia. Sự bế tắc của đội tuyển thể hiện rõ ở những đường chuyền dài vượt tuyến. Nó giống những cú phá bóng giải tỏa áp lực hơn là giải pháp có chủ ý khi đối mặt hàng thủ có thể hình tốt của Malaysia.

Có thể nhận rõ sự bất lực của chiến lược gia người Hàn khi đội hình của ông không thể vận hành tốt vì quá nhiều vấn đề liên quan tới nhân sự. Rất khó để huấn luyện viên sinh năm 1976 này tìm ra những lựa chọn tốt hơn ở thời điểm này. Dù không muốn nhưng phải chấp nhận, đây là điểm kết của một thế hệ tài năng…

Đã tới lúc phải cải tổ

Đội hình đá chính của đội tuyển Việt Nam ở trận thua Malaysia 0-4 vừa qua không có cầu thủ nào nằm trong lứa U23. Phải tới khi trung vệ Tiến Dũng dính chấn thương, phải rời sân nhường chỗ cho Lý Đức ở đầu hiệp 2, “Những chiến binh sao vàng” mới có 1 cầu thủ trẻ trong đội hình. Nhưng cũng cần nhấn mạnh rằng trung vệ trẻ của HAGL chỉ được triệu tập bổ sung sau khi Thanh Bình và Việt Anh đều dính chấn thương.

Đội hình mà ông Kim mang tới Kuala Lumpur ngoài Lý Đức chỉ còn 3 cầu thủ khác nằm trong lứa U23 là thủ môn Trung Kiên, tiền vệ Văn Khang và tiền đạo Quốc Việt. Tất cả đều không được trao cơ hội.

Nó phản ánh một thực tế là đội tuyển đang rất thiếu lựa chọn tốt ở lứa kế cận. Nhưng dù thế nào, sử dụng cầu thủ trẻ vẫn là việc phải làm của đội tuyển Việt Nam. Vấn đề chỉ là trước hay sau mà thôi. Nếu không, rất khó để tạo nên một bộ khung tốt khi cần chuyển giao thế hệ.

Đội tuyển Việt Nam đã bỏ qua nhiệm vụ lồng ghép độ tuổi trong đội hình dưới thời huấn luyện viên Park Hang Seo, sau đó ồ ạt trẻ hóa dưới thời ông Troussier. Cả 2 đều gặp những vấn đề riêng, đẩy huấn luyện viên Kim Sang Sik vào thế khó khi tiếp quản. Ông muốn trao cơ hội cho những cầu thủ trẻ nhưng họ lại có quá ít kinh nghiệm thi đấu quốc tế.

Tiền đạo Quốc Việt từng chơi tốt ở các giải trẻ nhưng vẫn chưa một lần khoác áo đội tuyển Việt Nam. Và khi Tiến Linh và Tuấn Hải xuống phong độ, đội tuyển lại rơi vào bài toán “không có người thay”. Những cầu thủ trẻ không được trao cơ hội thì thử hỏi lấy đâu kinh nghiệm thi đấu quốc tế?

Vì vậy, nhiệm vụ cấp thiết của huấn luyện viên Kim Sang Sik ở thời điểm này là cải tổ đội tuyển theo hướng trẻ hóa. Ít nhất, ông cần mạnh dạn lồng ghép một số cầu thủ trẻ vào các vị trí để họ tạo nên sức bật mới. Đây là chuyện trước sau nếu đội tuyển Việt Nam không muốn nhập tịch ồ ạt như Malaysia hay Indonesia.

Thực tế, trong lứa U23, bóng đá Việt Nam có khá nhiều cầu thủ giàu kinh nghiệm khoác áo đội tuyển Việt Nam như Văn Khang (21 trận), Thái Sơn (13 trận), Văn Trường (6 trận), Vĩ Hào (12 trận) hay Đình Bắc (11 trận)… Đây đều là những lựa chọn tốt trong bối cảnh ông Kim cần tạo nên sức trẻ cho đội tuyển.

Trong thời gian tới, huấn luyện viên Kim Sang Sik sẽ tiếp quản đội U23 Việt Nam, chuẩn bị cho giải vô địch U23 Đông Nam Á 2025 và vòng loại U23 châu Á 2026. Đây sẽ là lần đầu tiên nhà cầm quân người Hàn Quốc làm việc trực tiếp với đội trẻ kể từ khi được Liên đoàn Bóng đá Việt Nam bổ nhiệm. Từ trải nghiệm thực tế, ông có thể đưa ra những quyết định táo bạo hơn để bồi đắp lực lượng cho đội tuyển Việt Nam.

Đã tới lúc đội tuyển cần “thay máu” nếu không muốn bị tụt lại quá xa!