Nhà làm phim bậc thầy của Hollywood
Với phong cách làm phim trí tuệ và rất nhiều tác phẩm xuất sắc, Woody Allen (1/12/1935) được coi là một trong những nhà làm phim lớn nhất của điện ảnh hiện đại. Tính từ năm 1966 đến nay, ông đã làm đạo diễn kiêm tác giả kịch bản hơn 40 phim, hầu hết là phim hài.
Ông sinh ra và lớn lên tại thành phố New York trong một gia đình gốc Do Thái, bố ông là Martin Königsberg (1900 - 2001) còn mẹ là bà Nettea Cherrie (1908 - 2002).
Woody Allen học phổ thông tại trường Midwood High School. Ông được đặt biệt hiệu là "Red" (Đỏ) vì mái tóc hung đỏ của mình và gây ấn tượng với bạn bè vì tài làm ảo thuật với những quân bài.
Woody Allen thời trẻ.
Tốt nghiệp phổ thông năm 17 tuổi, Woody Allen vào học khoa điện ảnh và truyền thông tại Đại học New York (New York University) nhưng nhanh chóng bị đuổi vì thường đi học muộn và thiếu chuyên cần.
Sau thất bại ban đầu ở cổng trường Đại học, ông bắt đầu kiếm việc làm thêm và trở thành trợ lý viết kịch bản cho Herb Shriner.
Ở tuổi 19, ông đã có cơ hội sáng tác nội dung cho các chương trình truyền hình như The Ed Sullivan Show, The Tonight Show và Caesar"s Hour. Trong thời gian này, Woody còn tham gia viết truyện ngắn cho các tạp chí như tờ The New Yorker cũng như viết kịch bản cho sân khấu Broadway.
Những phim giai đoạn đầu của Allen thường thuần túy là phim hài chịu ảnh hưởng từ Bob Hope và Groucho Marx.
Năm 1977, Woody Allen thực hiện bộ phim “Annie Hall”, tác phẩm đánh dấu bước chuyển của đạo diễn từ phim hài thuần túy sang hài hước sâu cay và mang nhiều suy ngẫm hơn.
Woody cũng có một vai trong phim "Annie Hall".
Đây là bộ phim tình cảm hài lãng mạn đạo diễn bởi Woody Allen và đồng kịch bản với Marshall Brickman. Trong phim, Woody vào vai Alvy "Max" Singer – một chàng trai kể lại những lý do mà cuộc tình của mình thất bại với nhân vật nữ chính do Diane Keaton thủ vai.
Bộ phim thành công lớn về mặt nghệ thuật khi giành 4 giải Oscar, gồm Giải Oscar Phim hay nhất, Giải Oscar Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất (cho Diane Keaton) và hai giải cho riêng Woody Allen là Giải Oscar Đạo diễn xuất sắc nhất và Giải Oscar Kịch bản gốc hay nhất.
10 năm sau ngày “Annie Hal” ra đời là thời kỳ sáng tạo nghệ thuật sung sức nhất và thú vị nhất của ông. Trong thời kỳ đó, ông đã tung ra gần 10 tác phẩm - số lượng phim tương đương thành tựu cả sự nghiệp đối với hầu hết các đạo diễn điện ảnh. Các bộ phim nổi tiếng như “Manhattan”, “Stardust Memories” và “Zelig” đều được Allen sáng tạo trong thời kỳ ấy.
Phim của Woody Allen thường chứa các đoạn hội thoại nhiều hơn hành động, đề cập tới nhiều vấn đề ông yêu thích như cuộc đời và cái chết, tình yêu và sự ghen tuông, bệnh tật và điểm yếu của con người.
Woody khẳng định rằng những cảnh quay đặc trưng trong phim của ông – những cảnh quay dài toàn bộ một scene chỉ từ một góc máy quay – là do lười biếng chứ không phải là kỹ thuật được lựa chọn có chủ ý.
“Trên lý thuyết, tôi không bị chứng kém tập trung, nhưng tôi có bằng danh dự về chứng bệnh đó. Tôi không có đủ kiên nhẫn hoặc sự tập trung cần thiết để quay hàng giờ cảnh chúng ta nói chuyện trong 2 lần quay, lấy từ góc hình của tôi, rồi từ góc hình của anh, rồi từ sau vai anh và sau vai tôi. Tôi muốn quay được càng nhiều trang kịch bản càng tốt trong một lần quay”.
Đến nay, trong sự nghiệp, Woody Allen đã nhận được tổng cộng 21 lần đề cử giải Oscar. Ngoài Oscar, Woody Allen còn là “vua săn giải” tại các giải thưởng uy tín như Cesar, Quả cầu vàng, Sư tử vàng hay Cảnh cọ vàng... Năm 2007, Woody được trao học vị Tiến sĩ danh dự của Đại học Pompeu Fabra.
Mặc dù vậy, với khán giả trẻ tuổi, Woody Allen chưa bao giờ có được sự sùng bái mà ông có trong thập niên 60 và 70. Cho tới nay, các bộ phim của ông không hề có các cảnh hành động hoặc kỹ xảo đặc biệt.
Người ta ví von chúng giống các tác phẩm phim nghệ thuật châu Âu của các bậc thầy Bergman, Fellini và Luis Bunuel hơn là các sản phẩm bom tấn của Hollywood.
Đời tư gắn liền với bê bối
Nổi tiếng và thành công nhưng đời tư của vị đạo diễn già chưa bao giờ được khen ngợi. Vị đạo diễn “quái kiệt” Woody Allen có những scandal "khét tiếng" Hollywood khi lén lút giao cấu với... con gái nuôi của mình và cả con gái nuôi của người tình. Thậm chí người ta còn nghi ngờ ông trốn sang châu Âu làm phim để thoát khỏi những bê bối đời tư.
Năm 1980, ông hẹn hò với người đẹp Mia Farrow. Lúc đó Mia có một người con nuôi với chồng cũ, Andre Previn là Soon Yi, 7 tuổi. Sống chung với nhau, Mia và Woody còn nhận thêm hai người con nuôi là Dylan, Moses và có một cậu con trai ruột tên Ronan.
"Tổ ấm" của Woody Allen và người tình Mia Farrow năm 1986.
Woody Allen, Mia Farrow và người con nuôi của Mia - Soon Yi - trước khi xảy ra vụ bê bối.
Năm 1992, Mia Farrow bàng hoàng và đau đớn phát hiện ra cô con gái yêu quý Soon Yi ngủ với người bạn đời của mình. Lúc đó Soon Yi 19 tuổi trong khi Woody 57 tuổi. Không những vậy, bà còn tìm thấy những bức ảnh nude mà chồng chụp cho con gái nuôi.
Cũng trong năm 1992, Woody Allen tiếp tục bị phát hiện hành vi lạm dụng tình dục một cô con gái nuôi khác là Dylan, lúc đó mới 7 tuổi. Sự việc được đưa ra tòa khi Woody Allen và Mia Farrow chia tay và tranh giành quyền nuôi con.
Tuy nhiên lúc đó, vì quá sợ hãi, Dylan đã không xuất hiện tại tòa án và vị đạo diễn được xử trắng án. Đến năm 2014, Dylan Farrow chính thức lên tiếng tố cáo người cha nuôi đã từng lạm dụng tình dục cô nhiều lần năm lên 7.
Woody bị cáo buộc đã lạm dụng tình dục chính con gái nuôi của mình.
Trong lá thư gửi cho tờ New York Times, Dylan Farrow đã chia sẻ khoảng thời gian khủng khiếp nhất của cuộc đời cô khi phải chịu đựng việc cha nuôi lạm dụng tình dục nhiều lần.
Cô căm hận nói rằng, đạo diễn Woody Allen nên cảm thấy xấu hổ về bản thân mình khi ông được mọi người ca tụng tại lễ trao giải Oscar. Cô kể: "Năm lên 7 tuổi, Woody Allen đã nắm tay và dẫn tôi lên gác mái tầng 2 ngôi nhà chúng tôi đang ở. Ông bảo tôi nằm trên bụng ông, chơi với đoàn tàu điện tử của anh tôi. Sau đó, ông ấy tấn công tình dục tôi".
Về mối quan hệ với con gái nuôi Soon Yi, năm 1997, Woody Allen lập tức làm đám cưới với cô. Sự việc đã gây chấn động trong làng giải trí thế giới bởi khoảng cách tuổi tác chênh lệch tuổi tác và những ồn ào về việc đạo diễn từng lén lút ngoại tình với chính con gái nuôi của người tình.
Tuy nhiên bất chấp mọi sự nghi kị của dư luận, họ đã tổ chức đám cưới ở Venice, Italy và chung sống hạnh phúc đến tận bây giờ.
Trong cuộc phỏng vấn với đài phát thanh National Public Radio, đạo diễn giải thích: "Tôi đã may mắn trong mối quan hệ này. Cuộc hôn nhân 20 năm rất bền chặt. Có lẽ vì một yếu tố kỳ dị là tôi lớn tuổi hơn người vợ của mình. 35 năm cách biệt và thế nào đó, không vì lỗi lầm của bên nào, đời sống hôn nhân lại mỹ mãn. Tôi có bản năng của một người cha. Cô ấy đón nhận điều đó".
Đến nay đạo diễn Woody Allen và Soon Yi vẫn hạnh phúc bên nhau.
Woody Allen còn cho biết thêm: "Một trong những trải nghiệm tuyệt vời nhất trong đời tôi là cô ấy. Soon Yi đã phải trải qua quãng thời gian khắc nghiệt ở Hàn Quốc: mồ côi không nhà cửa, đói ăn khi còn là một đứa bé 6 tuổi.
Người ta đưa cô ấy vào trại trẻ mồ côi và từ đó tôi đã khiến cuộc đời cô ấy trở nên tốt đẹp hơn. Tôi cho cô ấy những cơ hội lớn và cô ấy nhanh chóng nắm bắt nó.
Cô ấy tốt nghiệp, có bằng cấp, có rất nhiều bạn bè, cùng tôi đi du lịch khắp nơi. Soon Yi trở thành một con người khác. Những nỗ lực mà tôi đã đem đến cuộc sống của cô ấy khiến tôi cảm thấy hài lòng hơn bất cứ một tác phẩm nghệ thuật nào của mình".
Mặc dù vậy, Allen cũng thừa nhận ban đầu ông coi mối quan hệ này chỉ thoảng qua nhưng sớm nhận ra đó là tình yêu đích thực.
"Tình yêu này có cuộc đời của riêng nó. Tôi chưa bao giờ nghĩ mối quan hệ này có thể là gì khác. Rồi chúng tôi đến bên nhau, bắt đầu sống cùng nhau và thưởng thức những tháng ngày. Cách biệt tuổi tác dần vô nghĩa".
Vị đạo diễn gạo cội của Hollywood năm 2016.
Trên thực tế, rất nhiều fan hâm mộ đã rời bỏ Woody khi ông dính tới những bê bối ấu dâm từ 1992.
Tháng 1 năm 2014, khi Woody Allen nhận giải Quả cầu vàng về thành tựu trọn đời, vợ cũ Mia Farrow và con trai Ronan Farrow đã mỉa mai trên Twitter: "Woody Allen là minh chứng sống về việc có những người hành vi vi phạm đạo đức nhưng vẫn được tôn vinh".
Ngay mới đây tại Liên hoan phim Cannes diễn ra ngày 12/5, đạo diễn nổi tiếng người Mỹ một lần nữa lại bị khui lại tin đồn lạm dụng tình dục con gái nuôi Dylan Farrow.
Những tranh luận trái chiều xung quanh bản án (dù ông chưa bao giờ bị pháp luật kết tội) vẫn đã và đang diễn ra. Nhiều người cho rằng ông đã già và có thể được tha thứ nhưng cũng có những ý kiến ngược lại.
Thế nhưng tất cả những điều đó không làm Woody Allen bận tâm. Cho tới nay, sự hối tiếc chính của vị đạo diễn 80 tuổi là ông đã quá già để đóng vai nam chính.
“Đó là thảm họa không tránh khỏi của tuổi già, và tôi bất lực không thể làm được gì về điều đó. Tôi không còn đóng được cảnh ngồi đối diện vói Diane Keaton hoặc Mia hoặc Dianne Wiest hay Judy Davis.
Nếu tôi có thể viết kịch bản cho các vai mình có thể đóng thì đó chỉ có thể là vai Giáo Hoàng, hoặc người trông cửa phía sau sân khấu, hoặc vai bác sĩ tâm lý, hoặc một ông bố đáng yêu tại đám cưới. Mà tôi lại muốn đóng vai một người tình”.
Có thể nói, việc tôn vinh một tác phẩm nghệ thuật, và phê phán lối sống cá nhân đầy tai tiếng của người nghệ sĩ dường như không liên quan đến nhau.
Cho đến nay, khán giả vẫn không thể phủ nhận giá trị của "Chinatown", "Manhattan", hay "The Pianist"... những tác phẩm xuất sắc của vị đạo diễn tài ba Woody Allen.
