Đổi mới sáng tạo Quốc gia, phát triển khoa học công nghệ là chìa khóa để Việt Nam phát triển nhanh, bền vững. Đây là yếu tố đặc biệt quan trọng thúc đẩy chuyển đổi xanh, chuyển đối số…
Những con số ấn tượng
Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia diễn ra vừa qua (1 - 2/10) đánh dấu tiến trình chuyển đổi mạnh mẽ của NIC (Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia) trong 5 năm qua. Thể hiện “Khát vọng - Tiên phong - Bứt phá” và khẳng định vai trò quan trọng trong việc nâng tầm hệ sinh thái đổi mới sáng tạo quốc gia.
“Đổi mới sáng tạo chính là động lực để cách mạng hóa mô hình tăng trưởng kinh tế của Việt Nam. Lễ kỷ niệm 5 năm của chúng tôi không chỉ là dịp để nhìn lại những thành tựu đã đạt được mà còn là bước đệm để tạo ra những đột phá trong tương lai, định hình nên bức tranh công nghệ của Việt Nam”, ông Vũ Quốc Huy - Giám đốc NIC khẳng định.
Tại sự kiện này Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết, Việt Nam hiện có 4.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, 208 quỹ đầu tư, 84 vườn ươm, 35 tổ chức thúc đẩy kinh doanh, 20 trung tâm khởi nghiệp sáng tạo. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam hiện đứng thứ 56/100 quốc gia; Hà Nội và TPHCM lọt vào top 200 thành phố khởi nghiệp sáng tạo trên toàn cầu.
Theo Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới, chỉ số đổi mới sáng tạo toàn cầu năm 2024 của Việt Nam xếp hạng 44/133 quốc gia (tăng 2 bậc so với năm 2023, tăng 4 bậc so với năm 2022) và chỉ số phát triển Chính phủ điện tử năm 2024 của Liên hợp quốc tăng 15 bậc, từ vị trí 86/193 quốc gia lên vị trí 71/193.
Thủ tướng khẳng định, về cơ sở chính trị pháp lý, Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn đặc biệt quan tâm tới đổi mới sáng tạo và khoa học, công nghệ. Đổi mới sáng tạo đang trở thành động lực quan trọng, chìa khóa cho phát triển nhanh và bền vững của mỗi nước. Với Việt Nam, đây là yếu tố đặc biệt quan trọng thúc đẩy chuyển đổi xanh, chuyển đổi số. Việt Nam có nhiều cơ hội lớn nhưng cũng đứng trước nhiều thách thức lớn.
Bên cạnh đó, Nghị quyết XIII của Đảng đã khẳng định chủ trương phát triển mạnh về lĩnh vực khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo nhằm nâng cao sức cạnh tranh của nền kinh tế, tạo ra giải pháp kỹ thuật, giải pháp quản lý, nâng cao chất lượng sản phẩm, hàng hóa.
Xác định đây là xu thế khách quan, Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định, đổi mới sáng tạo là lựa chọn chiến lược thúc đẩy phát triển nhanh bền vững; lấy người dân, doanh nghiệp là chủ thể, là trung tâm, là mục tiêu, nguồn lực, nhất là thế hệ trẻ…
“Với tinh thần tạo mọi thuận lợi, đảm bảo quyền lợi ích chính đáng cho các nhà đầu tư trong nước và quốc tế, yêu cầu các bộ, ngành theo chức năng thẩm quyền thực hiện đầy đủ các giải pháp đề ra, ứng phó phù hợp với các vấn đề mới phát sinh, giải pháp tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc, chủ động triển khai đổi mới sáng tạo trong từng ngành có hiệu quả, trọng tâm, trọng điểm”, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh.
Đẩy mạnh đào tạo nhân lực chất lượng cao
Tại Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia, Thủ tướng giao Bộ Giáo dục và Đào tạo đẩy mạnh đào tạo đội ngũ nhân lực chất lượng cao về các ngành công nghệ trí tuệ nhân tạo, bán dẫn và kỹ năng số. Đây cũng là nhiệm vụ quan trọng, đặt nền móng trong tiến trình thực hiện mục tiêu của Chính phủ.
Bên, cạnh đó Thủ tướng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng các bộ, ngành tập trung triển khai Đề án Đào tạo nhân lực bán dẫn; Bộ Khoa học và Công nghệ nghiên cứu, rà soát, có cơ chế, chính sách đột phá tạo động lực thúc đẩy đổi mới sáng tạo, khởi nghiệp; khẩn trương xây dựng dự án luật và trình Chính phủ ban hành nghị định về khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo hoàn thành trong tháng 10/2024.
Đối với các địa phương, yêu cầu tăng cường tinh thần tự quyết, tự làm, tự chịu trách nhiệm, trong đó lưu ý lợi thế cạnh tranh khác biệt, không rập khuôn máy móc hay chạy theo chủ nghĩa thành tích.
Tại sự kiện này, Chính phủ đã đề nghị các doanh nghiệp thực hiện “4 cùng”: Cùng lắng nghe, thấu hiểu; cùng sẻ chia tầm nhìn và hành động; cùng làm, cùng thắng và cùng phát triển; cùng hưởng niềm vui, hạnh phúc và tự hào, với chủ trương lợi ích hài hòa và rủi ro chia sẻ.
Đặc biệt, Thủ tướng đặt niềm tin vào thế hệ trẻ, các nhà khoa học, những nhân tố này phải là người tiên phong trong đổi mới sáng tạo, vận dụng linh hoạt hiệu quả, luôn luôn liên kết hợp tác với các chủ thể khác. Đề nghị các trường đại học, viện nghiên cứu tạo điều kiện thuận lợi và đãi ngộ cao nhất cho các bạn trẻ, nhà khoa học.
Chính phủ mong muốn và đề nghị các đối tác, các nước phát triển tạo điều kiện hỗ trợ Việt Nam trong xây dựng và hoàn thiện thể chế, ưu đãi tài chính, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực, nâng cao năng lực quản trị, tổ chức thực hiện trong quá trình đổi mới sáng tạo.
Nhân sự kiện này, Thủ tướng Phạm Minh Chính tuyên bố lấy ngày 1/10 là Ngày hội Đổi mới sáng tạo Quốc gia hàng năm. NIC sẽ là nơi tổ chức sự kiện hàng năm. Chính phủ đang quyết tâm xây dựng hệ thống giao thông thuận lợi nhất cho khu vực Láng - Hòa Lạc nói chung và NIC nói riêng.
Đáng chú ý, sự kiện này còn có sự hiện diện những tên tuổi hàng đầu trong làng công nghệ gồm: Ông Nick Clegg - Chủ tịch Tập đoàn Meta phụ trách các vấn đề toàn cầu; ông Raymond Teh - Phó Chủ tịch cấp cao toàn cầu Tập đoàn Nvidia, bà Becky Fraser - Phó Chủ tịch phụ trách quan hệ chính phủ toàn cầu, Tập đoàn Qualcomm và lãnh đạo cấp cao điều hành từ AMD, Intel, Qorvo, Samsung. Tại buổi lễ, NIC đã công bố một số hợp tác với các đối tác lớn là những gã khổng lồ công nghệ như: Nvidia, Qualcomm, Dassault Systems, Intel, SemiSEA, ViSemi… Đây là kết quả bước đầu đáng mừng và kỳ vọng tương lai phát triển.
“Đổi mới để bứt phá vượt qua chính mình, sáng tạo để vươn xa, bay cao trong bầu trời kỷ nguyên số và phát triển xanh của nhân loại. Ngày hội Đổi mới sáng tạo của Việt Nam sẽ là ngày hội tụ của trí tuệ nhân loại và lan tỏa lợi ích mạnh mẽ. NIC sẽ là trái tim của đổi mới sáng tạo quốc gia, lan tỏa tư duy sáng tạo, có khả năng làm chủ công nghệ, tham gia vào quá trình định hình tương lai nhân loại”, Thủ tướng Phạm Minh Chính tuyên bố thông điệp.
