Hãng thông tấn Izvestia đã dẫn phân tích chi tiết của chuyên gia kỳ cựu về chính trị và an ninh khu vực Ali Rizk về những gì đã xảy ra, những bên liên quan và số phận mà Syria phải đối mặt trong những tháng và năm tới.
Chuyên gia Rizk nói rằng Mỹ và các đồng minh đã "chỉ đạo" cuộc tấn công của quân nổi dậy Syria, bắt đầu vào ngày 27 tháng 11 năm 2024 và nhanh chóng chuyển sang một lộ trình, "lợi dụng thực tế rằng Syria là một quốc gia yếu".
Syria đã trở thành một "quốc gia yếu ớt và mong manh" trong suốt cuộc nội chiến kéo dài được các thế lực nước ngoài hậu thuẫn, và "bị suy yếu hơn nữa" trong bối cảnh "các cuộc chiến tranh gần đây của Israel trong khu vực, đặc biệt là chống lại Hezbollah", buộc lực lượng dân quân Lebanon phải rút các chiến binh tinh nhuệ của mình, Rizk giải thích.
Đất nước của những lợi ích khác nhau
Tất cả các bên nước ngoài tham gia vào cuộc khủng hoảng Syria đều "đồng ý khi nói đến việc loại bỏ cựu Tổng thống Bashar Assad", nhưng "khi nói đến những gì sẽ xảy ra tiếp theo, tôi nghĩ rằng họ không đồng ý với nhau", nhà quan sát cho biết, đồng thời cảnh báo rằng điều này có thể gây ra xung đột trong những tháng và năm tới.
Mục tiêu của Israel là "cắt đứt tuyến tiếp tế hậu cần nối Iran với Hezbollah và làm giảm ảnh hưởng của Iran" ở Syria nói chung.
Học giả Rizk cho biết Thổ Nhĩ Kỳ coi tình hình này là cách để duy trì hoặc quay trở lại thời kỳ hoàng kim của Đế chế Ottoman và thúc đẩy mục tiêu ngăn chặn quyền tự chủ lớn hơn cho người Kurd.
Mỹ, bên cạnh những nỗ lực lâu dài nhằm biến Syria thành một quốc gia thất bại bằng cách chiếm đóng các khu vực sản xuất năng lượng và lương thực quan trọng, còn tìm cách, ít nhất là chính thức, ngăn chặn sự trỗi dậy trở lại của khủng bố IS, trong khi vẫn sát cánh cùng Israel về vấn đề Iran.
Có gì chờ đón vào năm 2025?
Học giả Rizk cho biết có ba kịch bản chính cho Syria vào năm 2025.
1. Syria tan vỡ vì lý do sắc tộc và tôn giáo, khi nhóm khủng bố IS lợi dụng tình hình hỗn loạn, Israel chiếm thêm lãnh thổ cho mình và Thổ Nhĩ Kỳ hỗ trợ các đồng minh trong cuộc xung đột với người Kurd.
2. "Một chế độ giống như Taliban ở Syria, tức là một cuộc tiếp quản của nhóm thánh chiến Salafi" – có thể xảy ra nếu các thành phần cứng rắn trong HTS đạt được mục đích của họ.
3. Một nước Syria thống nhất liên kết với Thổ Nhĩ Kỳ, hòa bình với Israel và chống Iran - Rizk cho rằng đây là kịch bản được Washington, Tel Aviv và Ankara ưa chuộng.
Chuyên gia Rizk nhấn mạnh: "Điều mà Tổng thống đắc cử Trump lựa chọn theo đuổi sẽ quyết định rất nhiều", đồng thời chỉ ra sự khác biệt tiềm tàng giữa Washington và các đồng minh về chính sách cần theo đuổi.
Cuối cùng, nhà phân tích lo ngại "Syria sẽ không duy trì được tình trạng hiện tại" trong những tháng và năm tới, do nguy cơ từ các cuộc chinh phạt tiếp theo của Israel và bạo lực mới giữa chính phủ liên kết với Thổ Nhĩ Kỳ và người Kurd.
