Điện Biên: Hạt Kiểm Lâm Tủa Chùa có “nhầm lẫn” trong xử lý vụ “phá rừng” ở Trung Thu?

Tháng 3/2019, gia đình ông Vừ A Páo trú tại thôn Trung Thu, xã Trung Thu, huyện Tủa Chùa (Điện Biên) tiến hành phát nương để trồng cây.

Ba tháng sau, khi gia đình nhận được biên bản vi phạm hành chính từ Hạt Kiểm lâm huyện với diện tích “rừng” bị “chặt phá trái phép” là 2.380m2, ông Páo mới “ngã ngửa” khi biết đất nương do gia đình sở hữu bấy lâu nay đã được “hô biến” thành đất rừng. Từ đây, nhiều uẩn khúc đã dần hé lộ...

Vô tình hay hữu ý?

Theo phản ánh của ông Vừ A Páo thì gia đình ông có một vạt nương, được sử dụng đã lâu. Tháng 3/2019, gia đình ông tổ chức phát dọn để trồng cây lương thực. Đến đầu tháng 6, gia đình bất ngờ nhận được thông báo về hành vi “chặt phá rừng” trái phép (?) của gia đình mình.

Diện tích rừng mà Hạt Kiểm lâm huyện Tủa Chùa kết luận là gia đình ông đã vi phạm tại Biên bản vi phạm hành chính số 001043/BB-VPHC, ngày 12/6/2019 thuộc thửa số 10, tờ bản đồ số 31. Đây là tờ bản đồ địa chính xã có chữ ký của Chủ tịch UBND xã Trung Thu và Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường ngày 26/01/2015.

Theo đó, thửa số 10 có ký hiệu NHK được xác định là đất trồng cây hằng năm và trên thực tế gia đình ông đã làm nương ở đây từ nhiều đời nay.

Thế nhưng, ông Trần Quốc Khánh, Quyền Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Tủa Chùa lại lấy Bản đồ quy hoạch 3 loại rừng theo Quyết định 1208 (bản đồ 1208) để làm căn cứ xử lý vi phạm. Theo bản đồ này thì 2.380m² của gia đình ông Páo lại là đất rừng.

Về giá trị pháp lý và thời điểm mà bản đồ 1208 chính thức được áp dụng, ông Khánh cho biết, bản đồ 1208 mới được công bố hồi đầu tháng 7/2019.

Ông Trần Quốc Khánh, Quyền Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Tủa Chùa làm việc với phóng viên

Chính ông Khánh cũng thừa nhận tờ bản đồ địa chính mà xã Trung Thu đang quản lý vẫn còn nguyên giá trị. Nghĩa là khu vực đất của nhà ông Páo đang sử dụng được ký hiệu NHK là đất trồng cây hằng năm.

Mặt khác ông Khánh cho biết, Bản đồ quy hoạch 3 loại rừng theo Quyết định 1208 mới được công bố đến các Chủ tịch xã cách đây 2 tuần, tức là sau thời điểm người dân vi phạm khoảng 3 tháng và sau Bản đồ địa chính xã Trung Thu (có xác nhận nguồn gốc đất của ông Páo) đến hơn 4 năm.

Ông Lê Thanh Bình, Chủ tịch UBND huyện Tủa Chùa cho rằng, tờ bản đồ địa chính mà xã Trung Thu đang sử dụng vẫn còn nguyên giá trị. Tờ bản đồ 1208 mới được công bố sau thời điểm người dân “vi phạm” nên sẽ khó có thể lấy làm căn cứ để áp dụng.

Ông Bình cũng cho biết thêm, hiện nay các cơ quan chuyên môn của huyện vẫn đang không xác định rõ diện tích 2.380m² của gia đình ông Páo thuộc đất rừng hay đất nương. Để đảm bảo khách quan, UBND huyện đã mời cán bộ Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp kiểm tra thực địa để phân định.

Ông Trần Quốc Khánh (thứ 2 bên phải) lý giải vị trí nương nhà ông Páo gây tranh cãi

Về tính khách quan và trách nhiệm của Kiểm lâm Tủa Chùa trong sự việc trên, khi tiến hành kiểm tra, đo đạc diện tích nương đối với gia đình ông Vừ A Páo thì gia đình ông Páo không được thông báo. Đến khi gia đình phát hiện và đến hiện trường thì mới được yêu cầu ký vào biên bản.

Hạt Kiểm lâm huyện tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính số 001043/BB-VPHC đối với gia đình ông Páo vào ngày 12/6/2019 nhưng mãi đến 7 ngày sau biên bản mới được chuyển đến cho gia đình ông Páo. Lý giải về vấn đề này, ông Khánh cho biết do còn phải đợi “con dấu” của chủ tịch xã vì vị này đã lên huyện họp(?).

Ngoài ra, theo phản ảnh ánh của ông Páo, lực lượng kiểm lâm còn có dấu hiệu dọa nạt với ý cưỡng ép ông ký biên bản nếu không sẽ chuyển lên tỉnh xử lý(?)

“Bỏ quên” đối tượng vi phạm?        

Theo đơn kiến nghị của ông Vừ A Páo, tại xã Trung Thu còn có nhiều gia đình khác phát rừng làm nương vào đầu năm 2019, như: Thào A Dình (thôn Trung Thu); Thào A Sùng, Thào A Hồng, Thào A Tinh, Thào A Dờ (thôn Nhè Sua Háng); gia đình các ông: Thào A Phình (cán bộ Văn phòng HĐND- UBND xã), Thào A Chùa (cán bộ Văn phòng Đảng ủy xã). Sau khi có đơn kiến nghị của ông Páo, Hạt Kiểm lâm Tủa Chùa mới tiến hành rà soát, kiểm tra các hộ nói trên và tiến hành lập biên bản vi phạm trong khi ở hầu hết các xã đều có cán bộ kiểm lâm phụ trách địa bàn(?).

Một điểm mà người dân vi phạm quy tắc bảo vệ rừng đã bị lập biên bản

Mãi đến ngày 24/7, cơ quan này mới chỉ lập biên bản vi phạm thêm 3 trường hợp. Cụ thể, ngày 18/6/2019 Hạt Kiểm lâm huyện đã lập Biên bản vi phạm hành chính đối với gia đình ông Thào A Sùng (là bố của ông Thào A Phình cán bộ Văn phòng Hội đồng Nhân dân - Ủy ban Nhân dân xã Trung Thu và ông Thào A Chùa cán bộ Văn phòng Đảng ủy xã) với diện tích thiệt hại là 1.428m²; ngày 6/7/2019 lập biên bản vi phạm hành chính đối với gia đình ông Thào A Hồng, diện tích thiệt hại được xác định là 1.260m².

Cũng trong ngày 6/7/2019, cán bộ Kiểm lâm đã lập biên bản đối với ông gia đình ông Sùng A Chô với diện tích thiệt hại là 1.300m². Ông Trần Quốc Khánh lý giải các trường hợp khác chưa lập biên bản với lý do chủ hộ vắng mặt tại địa bàn, đồng thời chưa xác định cụ thể được tổng diện tích rừng bị phá đến thời điểm hiện tại.

Vì sao gần chục hộ dân ở xã Trung Thu ồ ạt phá rừng mà không bị phát hiện? Trách nhiệm của lãnh đạo Hạt Kiểm lâm đến đâu trong chỉ đạo, xử lý vụ việc gây nhiều tranh cãi này? Có hay không việc “bỏ quên” đối tượng vi phạm và cố ý vận dụng sai cơ sở (tờ bản đồ 1208) để giải quyết vụ việc non kém, gây bức xúc dư luận (?) rất cần được làm rõ.