Đề xuất giảm thuế VAT đến hết năm 2026: Tối ưu lợi ích

Mở rộng đối tượng giảm thuế VAT

Bộ Tài chính đang xây dựng Dự thảo Giảm thuế VAT 2%. Tại dự thảo này, Bộ Tài chính đề xuất, điều chỉnh mở rộng đối tượng được giảm thuế suất thuế VAT 2% so với Nghị quyết số 43/2022/QH15.

Theo dự thảo, các mặt hàng, dịch vụ chịu thuế suất 10% có thể được áp mức 8% tới hết năm 2026. Cụ thể là sản phẩm, dịch vụ công nghệ thông tin (như máy giặt, lò vi sóng, dịch vụ xử lý dữ liệu, cho thuê và các hoạt động liên quan, cổng thông tin...), sản phẩm từ kim loại đúc sẵn (như thùng, bể chứa và dụng cụ chứa đựng bằng kim loại, nồi hơi...). Bộ Tài chính cho rằng, đây là những hàng hóa, dịch vụ phục vụ cho mục đích tiêu dùng trực tiếp của người dân.

Đơn vị soạn thảo cũng đề xuất giảm thuế đối với than cốc, dầu mỏ tinh chế (như than cốc, nhiên liệu dầu và xăng, dầu mỡ bôi trơn…), sản phẩm hóa chất (như phân bón và hợp chất nitơ, plastic và cao su tổng hợp dạng nguyên sinh…), than ở khâu nhập khẩu và than bán ra ở khâu kinh doanh thương mại (than khai thác trong nước đã được giảm theo Nghị quyết 43).

Bộ Tài chính cho rằng, đây là những hàng hóa dùng trong quá trình sản xuất nguyên liệu đầu vào để phục vụ mục đích sản xuất các hàng hóa tiêu dùng trực tiếp cho người dân.

Bộ Tài chính cũng đề xuất thêm xăng vào mặt hàng được giảm thuế. Đơn vị này cho rằng, trước đây xăng và dầu không thuộc diện giảm thuế VAT 2%, do xăng trong nhóm mặt hàng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, còn dầu thuộc sản phẩm khai khoáng. Tuy nhiên, đây là những mặt hàng quan trọng, tác động trực tiếp đến sản xuất, tiêu dùng trong nước và ổn định kinh tế vĩ mô, nên cơ quan này dự kiến bổ sung xăng, dầu vào nhóm được giảm thuế.

Thay vì đề xuất giảm thuế 6 tháng như các nghị quyết trước đây, Bộ Tài chính dự thảo quy định giảm thuế lần này kéo dài tới 1,5 năm. Thời gian từ ngày 1/7/2025 đến hết ngày 31/12/2026.

Theo tính toán, việc kéo dài thời gian giảm thuế VAT tới hết 2026 có thể làm giảm thu ngân sách khoảng 121.740 tỷ đồng. Trong đó, 6 tháng cuối năm 2025 giảm khoảng 39.540 tỷ đồng, năm 2026 là 82.200 tỷ đồng.

Trong 2 tháng đầu năm 2025, số thuế VAT được giảm theo Nghị quyết số 174/2024/QH15 ước khoảng 8,3 nghìn tỷ đồng. Tính chung trong 2 tháng đầu năm 2025, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước đạt 1.137,5 nghìn tỷ đồng, tăng 9,4% so với cùng kỳ năm trước; CPI tăng 3,27% so với cùng kỳ năm trước; lạm phát cơ bản tăng 2,97%.

Bộ Tài chính cho rằng, từ kết quả đạt được, có thể đánh giá rằng, chính sách giảm thuế VAT 2% đã góp phần giúp giảm giá thành thông qua doanh nghiệp có hoạt động sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế VAT dẫn đến giảm giá bán của hàng hóa, dịch vụ cho người tiêu dùng, từ đó thúc đẩy sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp, tiêu dùng của người dân, góp phần tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động và đạt được mục tiêu đề ra khi xây dựng chính sách giảm thuế VAT là kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy sản xuất kinh doanh phát triển.

Khoan sức dân, hỗ trợ doanh nghiệp

TS Hồng Thanh Minh, chuyên gia về thuế nhìn nhận, việc giảm thuế VAT sẽ giúp giảm gánh nặng tài chính, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, những doanh nghiệp đang phải đối mặt với khó khăn về chi phí và duy trì hoạt động. Việc giảm thuế sẽ tạo ra cơ hội để các doanh nghiệp có thể giảm chi phí sản xuất, mở rộng quy mô sản xuất hoặc đầu tư vào các công nghệ mới.

“Việc giảm thuế VAT là một trong những biện pháp quan trọng giúp cho các doanh nghiệp khắc phục được một phần biến động giá hàng nhập khẩu từ bên ngoài, góp phần giảm giá thành hàng hóa, dịch vụ, từ đó thúc đẩy sản xuất kinh doanh và tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô và tăng trưởng kinh tế trong năm 2025”, ông Minh cho biết.

Ở góc độ doanh nghiệp, nhiều ý kiến cho rằng, việc giảm thuế VAT có thể sẽ có tác động mạnh mẽ hơn nếu các doanh nghiệp cũng thay đổi chiến lược kinh doanh hoặc tăng năng lực sản xuất.

Ông Lê Đình Bảy, chủ một thương hiệu may mặc đánh giá, giảm thuế VAT giúp có thêm nguồn lực để tái đầu tư vào sản xuất, nhưng để việc giảm thuế thực sự hiệu quả, cơ sở của ông cần cải thiện năng suất lao động và tìm cách tối ưu hóa các chi phí khác như logistics, nguyên liệu đầu vào.

Một trong những tác động rõ ràng nhất của việc giảm thuế VAT là việc giảm giá hàng hóa và dịch vụ, giúp giảm chi phí sản xuất và tiêu dùng, từ đó người tiêu dùng sẽ được hưởng lợi trực tiếp từ việc giảm giá các sản phẩm và dịch vụ. Các mặt hàng tiêu dùng thiết yếu như thực phẩm, quần áo, dược phẩm, và các dịch vụ y tế, giáo dục có thể trở nên dễ tiếp cận hơn đối với một bộ phận người dân, đặc biệt là những người có thu nhập trung bình và thấp.

Chị Nguyễn Phương Chi (quận Ba Đình, Hà Nội) chia sẻ, việc giảm thuế VAT giúp tiết kiệm được một phần chi tiêu trong gia đình, đặc biệt là với những mặt hàng tiêu dùng như thực phẩm và đồ dùng gia đình. Đây là một quyết định hợp lý, nhất là trong khi giá cả các mặt hàng vẫn đang tăng cao.

“Dù thuế VAT giảm, nhưng việc điều chỉnh giá bán hàng có thể không ngay lập tức có hiệu quả, vì một số doanh nghiệp vẫn có xu hướng giữ giá hoặc tăng giá để bù đắp chi phí. Thuế giảm, nhưng thực tế không phải lúc nào giá hàng hóa cũng giảm theo, vì các yếu tố khác như chi phí vận chuyển hay nguyên liệu cũng có thể tiếp tục tăng”, chị Chi nói.