Sở GTVT TP.HCM vừa xây dựng lộ trình hạn chế xe 3-4 bánh tự chế và xe chở hàng có gắn động cơ trên địa bàn TP. Theo Sở GTVT, việc cấm lưu thông đối với các loại xe này vào khu vực trung tâm đảm bảo phù hợp với điều kiện đô thị đặc thù của TP.
Từ đó, TP có thể từng bước kiểm soát hoạt động cũng như lộ trình chuyển đổi loại phương tiện này. Hiện Sở GTVT phối hợp với các quận, huyện và các đơn vị có liên quan báo cáo phương án tổ chức giao thông cho các loại xe 3-4 bánh theo từng giai đoạn.
Cấm xe theo giờ
Cụ thể, trong giai đoạn 2020-2021, sở sẽ điều chỉnh phạm vi hoạt động theo vành đai nội đô TP để hạn chế loại xe này lưu thông theo quyết định của UBND TP về hạn chế và cấp phép ô tô chở hàng, ô tô tải lưu thông khu vực nội đô để đồng bộ trong quá trình quản lý.
Phương án như sau: Cấm các loại xe cơ giới ba bánh và xe thô sơ 3-4 bánh lưu thông trong khu vực trung tâm TP và một số tuyến đường ngoài khu vực trung tâm.
Trong đó, khu vực trung tâm được giới hạn bởi các tuyến đường Hai Bà Trưng - Tôn Đức Thắng - Hàm Nghi - Phạm Ngũ Lão - Nguyễn Thị Nghĩa - Cách Mạng Tháng Tám - Điện Biên Phủ - Hai Bà Trưng... Thời gian cấm từ 5 giờ đến 13 giờ và từ 16 giờ đến 22 giờ.
Các tuyến đường ngoài khu vực trung tâm TP được hạn chế gồm một số tuyến như Hoàng Văn Thụ, Nguyễn Văn Trỗi, Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Võ Văn Kiệt…
Tại khu vực nội đô TP cũng sẽ giới hạn bên trong các tuyến vành đai như: Quốc lộ 1 (đoạn từ nút giao quốc lộ 1 - xa lộ Hà Nội đến nút giao quốc lộ 1 - Nguyễn Văn Linh), xa lộ Hà Nội (đoạn từ nút giao quốc lộ 1 - xa lộ Hà Nội đến nút giao thông Cát Lái) - Mai Chí Thọ - Đồng Văn Cống… Thời gian cấm từ 6 giờ đến 8 giờ và từ 16 giờ đến 19 giờ.
Giai đoạn từ năm 2022 trở đi giữ nguyên vành đai hạn chế, điều chỉnh thời gian cấm theo giờ, từ 5 giờ đến 22 giờ.
Đánh giá chất lượng quản lý
Ông Ngô Hải Đường, Trưởng phòng Quản lý khai thác hạ tầng giao thông đường bộ, Sở GTVT TP, cho biết các loại xe cơ giới ba bánh và xe thô sơ 3-4 bánh đang được tổ chức giao thông theo Quyết định số 08/2013 của UBND TP. Trong đó có cấm và hạn chế một số tuyến đường.
Ngay sau khi có quyết định của UBND TP, sở đã triển khai lắp đặt đầy đủ hệ thống biển báo giao thông, thông báo để người dân và người sử dụng phương tiện biết và thực hiện. Sau khi triển khai đã cải thiện được tình hình giao thông, số vụ tai nạn giao thông liên quan đến loại xe này đã giảm dần từng năm.
Tuy nhiên, theo ông Đường, mặc dù TP đã có chính sách hỗ trợ người dân chuyển đổi ngành nghề nhưng sau khi nhận tiền hỗ trợ và nộp lại xe, một số người dân đã mua lại xe khác để mưu sinh vì không tìm được công việc phù hợp. Bên cạnh đó, việc người dân vi phạm bỏ lại xe đã gây khó khăn cho công tác tạm giữ và đưa xe về kho tạm giữ. Hiện nay số xe vi phạm ngày càng tăng nên không có kho bãi để tạm giữ.
Ông Đường cũng cho biết hiện số người sử dụng loại xe này còn nhiều, chủ yếu mua bán hàng rong, chở vật liệu cồng kềnh, ý thức chấp hành còn hạn chế nên gây mất trật tự giao thông, nhiều xe cơi nới gây mất an toàn giao thông và ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị.
Trước thực trạng trên, Sở GTVT đã có báo cáo gửi UBND TP về việc tăng cường công tác quản lý, sử dụng đối với các loại xe 3-4 bánh tự chế và xe chở hàng có gắn động cơ trên địa bàn TP. Trong đó có báo cáo về phương án tổ chức giao thông đối với các xe này theo hai giai đoạn. “Sau khi được UBND TP chấp thuận, Sở GTVT sẽ phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan dự thảo quy định cho phù hợp với tình hình hiện nay” - ông Đường cho biết.
Hạn chế, tiến tới ngừng sản xuất xe chở hàng 3-4 bánh có gắn động cơ
Trong báo cáo trình UBND TP, Sở GTVT cho rằng chất lượng của loại xe chở hàng 3-4 bánh có gắn động cơ rất kém, nhanh xuống cấp. Chủ xe chưa ý thức bảo dưỡng, sửa chữa duy trì trạng thái kỹ thuật giữa hai kỳ kiểm định. Tình trạng an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của hầu hết xe này khi vào kiểm định rất kém.Các lỗi thường gặp khi kiểm định là chủ xe đã tự ý thay đổi kết cấu thùng xe, khung xe, động cơ xe, hệ thống thắng không đạt tiêu chuẩn quy định, cabin xe không đúng thiết kế đã được nhà sản xuất đăng ký. Do vậy, phần lớn các chủ xe không đưa xe vào kiểm định tại các trung tâm đăng kiểm xe cơ giới.Sở GTVT đề xuất các cấp có thẩm quyền quy định hạn chế sản xuất và tiến tới ngừng sản xuất loại xe này. Trường hợp vẫn tiếp tục sản xuất thì phải nâng cao tiêu chuẩn chất lượng kỹ thuật, đảm bảo tương đương với ô tô chở hàng các loại như xe tải nhỏ hiệu Thaco, Suzuki.