* Cô Nguyễn Thị Thu Hà - Giáo viên Trường THPT Chu Văn An: Các câu hỏi phù hợp với định hướng phát triển năng lực
Đề thi môn Sinh học trong bài thi tổ hợp Khoa học Tự nhiên năm nay khá hay, các câu hỏi mang tính tư duy. Cách hỏi ngắn gọn, rõ ràng, rõ ý. Các câu hỏi ở mức tìm hiểu kiến thức cơ bản rất dễ, học sinh có thể làm được bài ngay sau khi đọc đề. Qua đó, giúp các em có tâm thế tố để làm các câu hỏi tiếp theo.
Các câu sau độ khó và tính tư duy tăng lên. Điều này hạn chế được học sinh đoán mò khi làm bài và đòi hỏi học sinh phải hiểu, phân tích được và phải tổng hợp được kiến thức trả lời các câu hỏi.
Tuy nhiên học sinh cũng cần có kỹ năng để làm bài nhanh vì số lượng câu cũng dài. Trong đó có những câu khó, đòi hỏi thí sinh phải tư duy tốt, tốc độ tính toán và kỹ năng giải Toán -Sinh rất nhanh, chính xác thì mới đủ thời gian để làm.
Tôi nhận thấy có những câu hỏi được thiết kế phù hợp với xu hướng đổi mới dạy học là theo hướng tiếp cận năng lực như: Phân tích các bảng biểu số liệu để đưa ra các nhận định cho phần trả lời.
* Cô Nguyễn Thị Hương - giáo viên Trường THPT Phạm Hồng Thái: Cấu trúc đề hay, bám sát với chương trình sách giáo khoa
Về cầu trúc đề thi môn Sinh trong bài thi tổ hợp Khoa học tự nhiên khá hay. Theo đó, có 8 câu về di truyền biến dị; 8 câu về quy luật di truyền; 5 câu về di truyền quần; 2 câu về ứng dụng di truyền học, 2 câu về di truyền người; 5 câu phần tiến hóa và 10 câu về sinh thái.
Câu trúc đề sát với ma trận đề, bám sát kiến thức sách giáo khoa 12 cơ bản và có tính phân hóa cao. 13 câu đầu ở mức độ học sinh có kiến thức cơ bản, có thể nhận biết được đáp án, 6 câu cuối ở mức độ phân hóa cao, đòi hỏi đòi hỏi thí sinh phải vận dụng và có kỹ năng giải Toán - Sinh học, kiến thức tổng hợp và có tốc độ làm nhanh.
Khoảng 14 câu bài tập/tổng số 40 câu. Các câu hỏi ngắn gọn, không dẫn câu dài dòng, không gây căng thẳng cho học sinh. Mức độ đề thi năm nay, theo tôi đánh giá sẽ có nhiều từ 3 - 5 điểm, nhưng để đạt được 7 điểm trở lên thì học sinh phải có học lực giỏi.
* Cô Phạm Thị Thu Hường - giáo viên Trường THPT Lê Quý Đôn: Đề thi có các câu hỏi gắn với thực tiễn
Cảm giác đầu tiên khi đọc đề là sự thích thú. Đề thi được thiết kế các câu hỏi theo hướng tăng dần độ khó. Vì thế tạo cho học sinh tâm lý nhẹ nhàng, bớt áp lực và căng thẳng. Từ đó có tâm thế tốt để làm tiếp các câu hỏi tiếp theo.
Ngoài ra, các câu hỏi gắn với thực tiễn rất cao, cụ thể là các vấn đề như: Môi trường, bệnh, tật di truyền hoặc những ứng dụng về di truyền, các phép lai...
Các câu lý thuyết được thiết kế dưới dạng bảng biểu để có thể khai thác kiểm tra được khả năng phân tích số liệu của các học sinh. Đồng thời có thể kiểm tra kiến thức của các em. Cách dẫn câu hỏi rất rõ ràng và tường minh.
Mức độ đề thi phân hóa khá tốt, có thể phân định rạch ròi những bạn nào có mục đích thi tốt nghiệp sẽ ở phổ điểm từ 4 đến 6 điểm, những bạn nào vào địa học có kiến thức sâu hơn thì sẽ đạt được 8 điểm trở lên. Mức độ phân loại rất tốt.
Trong các câu hỏi ở mức độ kiểm tra nhận thức, thông hiểu thì mỗi câu đều có điểm, mức độ phân loại cao là những bài kiểm tra về di truyền tổng hợp, câu lý thuyết về sinh thái, di truyền cũng có cách thiết kế câu hỏi là bắt buộc học sinh phải hiểu bản chất vấn đề mới trả lời được.
Ngoài kiến thức cơ bản trong sách giáo khoa đòi hỏi học sinh phải có hiểu biết về xã hội những vấn đề trong thực tiễn thì mới có thể trả lời nhanh và đầy đủ. VD: Câu về sinh thái học và ứng dụng về di truyền học.
Tuy nhiên với đề thi này sẽ không có nhiều thí sinh được điểm 10, phổ điểm sẽ tập trung dao động chủ yếu ở mức độ 3 đến 6 điểm, từ 8 điểm trở lên sẽ ít học sinh hơn và đạt điểm 9 trở lên sẽ rất ít.
Minh Phong (ghi)
Cô giáo Vũ Thị Trọng - Giáo viên môn Sinh học Trường THPT Đặng Thai Mai (Thanh Hóa): Cấu trúc đề thi Sinh học phù hợp với kỳ thi “2 trong 1”.
Đề thi không quá khó, bám sát chương trình SGK, tương tự như đề thi minh họa Bộ GD&ĐT và có tính phân hóa cao.
Nội dung đề thi hầu hết nằm trong chương trình Sinh học lớp 12. Kiến thức phủ nội dung chương trình và phân bổ tương đối đồng đều giữa các chuyên đề, có sự sắp xếp theo vùng từ dễ đến khó ở mức tương đối. Sự phân bổ mức độ câu hỏi cũng tương đối rõ ràng với khoảng 60% câu hỏi trong đề ở mức độ cơ bản, 40% câu hỏi còn lại có độ khó tăng dần.
Các câu hỏi tường minh, rõ nghĩa, không đánh đố học sinh, cấu trúc đề phù hợp với việc thi 2 trong 1, khoảng 21 câu đầu rất phù hợp cho HS xét tốt nghiệp. Đề có sự phân hóa rõ ràng. Các dạng Toán tương đối quen thuộc. Nếu chắc kiến thức học sinh có thể đạt điểm tối đa. HS thi tốt nghiệp cũng có thể lấy được điểm 4 – 5.
(Lê Đăng ghi)
Cô Lê Thị Mỹ Duyên, Tổ trưởng Tổ Sinh học Trường THPT Tháp Mười (Đồng Tháp) nhận xét: Đề Sinh học bám sát cấu trúc đề minh họa
Đề thi môn Sinh học vừa sức, không đánh đố quá nhiều, học sinh ôn tập tốt có thể làm bài đạt điểm 5.
Nội dung đề thi chủ yếu trong chương trình lớp 12; bám sát cấu trúc đề minh họa của Bộ GD&ĐT. Trong đề có 15 - 20 câu đầu khá dễ, học sinh dễ dàng giành trọn điểm. Các câu hỏi phân hóa tập trung ở 10 câu cuối, chủ yếu là bài tập khó về di truyền.
Đề đảm bảo hai mục đích xét tốt nghiệp THPT và xét tuyển vào đại học, cao đẳng. Tuy nhiên vì đề khá dài (6 trang ) nên nếu học sinh không giải quyết tốt sẽ không kịp giờ. (Hiếu Nguyễn ghi)
Thầy Nguyễn Thành Công - giáo viên trường THPT chuyên Đại học Sư Phạm Hà Nội: Đề thi Sinh học đảm bảo sự công bằng giữa các mã đề
Thứ tự câu hỏi đảm bảo theo tiến trình từ dễ đến khó. Các câu hỏi hay và khó vẫn nằm ở những câu hỏi cuối cùng của đề. Các câu hỏi nằm chủ yếu trong chương trình kiến thức lớp 12, có nội dung giảm phân nằm trong chương trình lớp 10 là kiến thức nền tảng phục vụ cho chương trình lớp 12.
Một số nội dung kiến thức ví dụ như bảng phát sinh sự sống qua các đại địa chất (năm nào cũng có 1 câu) được sử dụng để xây dựng các câu hỏi tương đương về độ khó ở các đề khác nhau đảm bảo sự công bằng giữa các mã đề.
Ma trận đề và độ khó của các mã đề đều tương đương so với đề thi tham khảo. Các học sinh đã quen với đề tham khảo của Bộ công bố trước đó sẽ không bị bỡ ngỡ với các độ khó của đề.
Ở các câu hỏi mang tính phân loại cao, dạng thức và cách ra đề không có nhiều điểm đổi mới so với đề thi minh họa, tham khảo, thử nghiệm của Bộ. Ví dụ các câu phả hệ trong các mã đề đều có hình thức tương đối quan thuộc với hầu hết các thí sinh.
Với mức độ câu hỏi như vậy, mặc dù quen thuộc nhưng với áp lực thời gian chỉ trong 50 phút, nếu thí sinh không có cách thức phân bổ thời gian một cách hợp lý thì để giải quyết được 100% câu hỏi đúng không phải là dễ dàng. 60% kiến thức cơ bản giúp cho các học sinh có thể vượt qua yêu cầu xét tốt nghiệp một cách nhanh chóng nếu nắm chắc kiến thức lý thuyết sách giáo khoa. Còn lại 5 - 10 câu cuối để giải quyết được, đòi hỏi thí sinh có kiến thức, phương pháp, kỹ năng giải nhanh mới đạt được kết quả tốt nhất được.
ThS. Đoàn Thị Lan - Giáo viên Trường THPT Đoàn Thị Điểm (Hà Nội): Đề thi Sinh học tăng câu hỏi vận dụng cao để phân loại thí sinh
Cô Lan cho rằng: Đề thi Sinh học kỳ thi THPT quốc gia 2017 có nội dung hoàn toàn nằm trong chương trình phổ thông lớp 12, kiến thức phủ đều nội dung chương trình và phân bổ đều giữa các chương, các phần. Đề thi đồng thời có sự sắp xếp các câu từ dễ đến khó theo ma trận kiến thức, tạo tâm lí thoải mái cho các em học sinh làm bài.
Về kiến thức, đề thi khá dài, phần lí thuyết nhiều hơn phần thực hành, giống đề thi minh họa của Bộ GD&ĐT đã công bố. Tuy nhiên, so với đề thi minh họa, đề thi chính thức đã tăng số câu hỏi vận dung cao để phân loại học sinh.
Đề thi Sinh học năm nay có sự phân hóa rõ rệt. Theo đó, trong số 40 câu, khoảng 60% số câu là phần kiến thức cơ bản. Như vậy, với học sinh có học lực trung bình cũng dễ dàng làm được 4 đến 5 điểm. Còn đối với những thí sinh thi theo khối để đạt điểm 8, điểm 9, ngoài việc nắm chắc phần kiến thức cơ bản thì còn đòi hỏi phải am hiểu kiến thức chuyên sâu về mảng di truyền để giải quyết những câu hỏi vận dụng cao của những câu về cuối đề thi.
“Nhìn chung đề thi sự phân hóa rõ rệt tạo thuận lợi cho việc xét tốt nghiệp và xét tuyển vào đại học” - cô Đoàn Thị Lan nhận định. (Hiếu Nguyễn ghi)
Phạm vi đề thi: Nội dung đề thi hầu hết nằm trong chương trình Sinh học lớp 12 nhưng cũng có câu hỏi có liên hệ với kiến thức lớp 10 (Ví dụ như câu 88 mã 209). Kiến thức phủ nội dung chương trình và phân bổ tương đối đồng đều giữa các chuyên đề, có sự sắp xếp theo vùng từ dễ đến khó ở mức tương đối. Cách phân bổ và sắp xếp như vậy cũng tạo tâm lí thoải mái và thuận lợi cho các em học sinh làm bài. Nhìn chung, phạm vi đề thi thi THPT quốc gia môn Sinh học năm 2017 tương đối phù hợp với hình thức đề thi minh họa, thử nghiệm và đề thi tham khảo mà Bộ đã công bố.
Độ khó và phân bổ kiến thức: Việc điều chỉnh hình thức thi, thời gian thi của kì thi THPT quốc gia năm 2017 so với các năm trước kéo theo việc điều chỉnh lại cấu trúc đề thi/độ khó của đề thi môn Sinh học nói riêng và các môn thi tổ hợp nói chung. Sự phân bổ mức độ câu hỏi cũng tương đối rõ ràng với khoảng 60% câu hỏi trong đề ở mức độ cơ bản, 40% câu hỏi còn lại có độ khó tăng dần.
- Ở phần lớn các mã đề, 4-5 câu cuối cùng thuộc vào nhóm câu hỏi khó, dùng để phân loại thí sinh có dạng thức tương tự như đề thi tham khảo mà Bộ đã công bố. Các câu hỏi khó vẫn rơi vào các các chuyên đề Quy luật di truyền, bài toán phả hệ và di truyền quần thể như thông lệ.
- Đề thi về cơ bản đảm bảo tính công bằng, khách quan giữa các mã đề khi người ra đề đã khéo léo sử dụng một nhóm nội dung kiến thức để xây dựng những câu hỏi có độ khó tương đương. Ví dụ câu 85 mã đề 209; câu 92 mã 219 và câu 89 mã 206.
- Nhìn chung, đề thi THPT quốc gia 2017 dễ hơn so với đề thi THPT quốc gia của năm 2015 và 2016 khi đã giảm số lượng và mức độ câu khó và cực khó. Tuy nhiên, do thời gian thi giảm xuống chỉ còn 50 phút nên áp lực thời gian chính là vấn đề khó của đề thi năm nay.
Với đề thi này, mặc dù không khó để học sinh đạt điểm 7, 8 nhưng để đạt được điểm tuyệt đối yêu cầu thí sinh phải có tư duy tổng hợp, phân tích, suy luận lôgic, và không học lệch, học tủ. Đây chính là điểm thể hiện sự phân hóa tốt của đề thi.
