Việc áp dụng dạy học tích hợp môn Toán và các môn khoa học tự nhiên cũng không nằm ngoài mục đích trên. Xung quanh vấn đề này, phóng viên báo Giáo dục và Thời đại đã phỏng vấn thầy Phạm Tuấn Hùng - Trưởng phòng Giáo dục Trung học (Sở GD&ĐT Hải Phòng).
* Thời gian qua, việc dạy học tích hợp đối với môn Toán và các môn khoa học tự nhiên đã được Sở triển khai thực hiện như thế nào, thưa thầy?
- Thời gian qua, Sở GD&ĐT Hải Phòng đã chỉ đạo các trường tích cực triển khai dạy học tích hợp đối với môn Toán và các môn khoa học tự nhiên. Ngay như trong năm học 2015 - 2016, Sở GD&ĐT đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn về phương pháp dạy học này.
Cụ thể, chúng tôi tiếp tục chỉ đạo các tổ, nhóm chuyên môn xây dựng các chủ đề tích hợp; chủ đề dạy học; chủ đề liên môn, đồng thời xây dựng kế hoạch dạy học phù hợp với các chủ đề, theo hình thức, phương pháp và kỹ thuật dạy học tích cực; chú trọng giáo dục đạo đức và giá trị sống, rèn luyện kỹ năng sống, hiểu biết xã hội, thực hành pháp luật; tăng cường các hoạt động nhằm giúp học sinh vận dụng kiến thức liên môn vào giải quyết các vấn đề thực tiễn. Mỗi tổ, nhóm chuyên môn trong 1 học kì xây dựng được ít nhất 3 chủ đề dạy học.
Ngoài ra, chúng tôi phát động Cuộc thi Dạy học theo chủ đề tích hợp dành cho giáo viên trung học. Theo đó đã có 228 dự án dự thi cấp thành phố (có 87 dự án thuộc lĩnh vực môn Toán và khoa học tự nhiên), lựa chọn được 80 sản phẩm dự thi cấp quốc gia và đã có 60 dự án đạt giải quốc gia gồm: 16 giải Nhất, 14 giải Nhì, 12 giải Ba và 18 giải Khuyến khích.
Từ cuộc thi đã tạo chuyển biến tích cực về nhận thức và hành động của đội ngũ giáo viên trong đổi mới phương pháp dạy học, nhất là dạy học theo chủ đề tích hợp, liên môn nói chung và đối với môn Toán, các môn khoa học tự nhiên nói riêng. Đồng thời đây cũng là nguồn dữ liệu quan trọng để chúng tôi có cơ sở triển khai trên diện rộng.
* Thực tế cho thấy, nhiều giáo viên vẫn còn lúng túng khi tiến hành dạy tích hợp đối với môn Toán và các môn khoa học tự nhiên. Vậy Sở có giải pháp nào nhằm giúp giáo viên bắt nhịp với phương pháp dạy học này?
- Sở GD&ĐT có văn bản hướng dẫn công tác quản lý, chỉ đạo dành cho cán bộ quản lý, và hướng dẫn tổ chức thực hiện dành cho giáo viên. Ngoài ra tổ chức các đợt tập huấn chung và tập huấn riêng cho các đơn vị giáo dục theo hình thức mới. Tức là cho giáo viên trải nghiệm bằng những tiết dạy minh họa, sau đó cùng nhau thảo luận và rút kinh nghiệm để từng bước hoàn thiện tiết dạy tích hợp, liên môn.
Ngoài ra, chúng tôi tổ chức các hội thảo chia sẻ kinh nghiệm từ những đơn vị làm tốt, giáo viên dạy tốt. Đồng thời thường xuyên dự giờ, kiểm tra, đánh giá công tác chỉ đạo và tổ chức thực hiện ở các nhà trường trên tinh thần cùng xây dựng và phát triển.
* Để triển khai, nhân rộng phương pháp dạy học tích hợp liên môn đối với môn Toán và các môn khoa học tự nhiên, theo thầy điều kiện cần và đủ là gì?
- Theo tôi, trước hết cần làm cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên thấy được vai trò, ý nghĩa của việc dạy học theo chủ đề tích hợp là nhằm hướng tới phát triển năng lực thực tiễn của học sinh. Đây chính là vấn đề cốt lõi của việc chuyển từ dạy cho học sinh “biết” sang dạy cho học sinh “biết làm”.
Tiếp đến cần làm tốt khâu rà soát chương trình, phát hiện bất cập, sắp xếp chương trình một cách hợp lý để có quỹ thời gian dạy học chủ đề tích hợp mà không làm quá tải học sinh.
Giáo viên cần được bồi dưỡng năng lực dạy học tích hợp bởi lẽ khi dạy học theo chủ đề tích hợp giáo viên không chỉ cần có kiến thức của bộ môn mình mà cần có kiến thức liên môn và cả kĩ năng sống.
Ngoài ra, các nhà trường và phụ huynh học sinh cần tạo điều kiện cho các thầy cô về cơ sở vật chất, tài chính, thời gian, hỗ trợ về con người để các thầy cô có thể hoàn thành tiết dạy theo chủ đề tích hợp.
* Trong năm học tới, Sở GD&ĐT Hải Phòng sẽ triển khai phương pháp dạy học trên như thế nào?
- Chúng tôi sẽ tiếp tục triển khai, nhân rộng dạy học theo chủ đề tích hợp trong các nhà trường phổ thông trên địa bàn thành phố. Đồng thời nâng cao chất lượng các chủ đề tích hợp theo hướng thiết thực, hiệu quả nhằm phát triển năng lực học sinh.
Mặt khác, tổ chức tập hợp, lựa chọn các chủ đề tích hợp có chất lượng để biên soạn thành tài liệu tham khảo dùng trong các nhà trường. Chúng tôi sẽ có cơ chế động viên, khen thưởng giáo viên tích cực tham gia xây dựng chủ đề dạy học tích hợp hay, sáng tạo và hiệu quả, đúng mục tiêu đề ra.
Xin cảm ơn thầy!
