Ít ai biết được rằng việc chúng ta đi lại trên đường hàng ngày cũng ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và tinh thần mỗi người. Những thay đổi này rất tinh tế và thậm chí sâu sắc hơn những gì bạn có thể tưởng tượng.
Tới công sở bằng ô tô có phải là lựa chọn đúng đắn ?
Trung bình mỗi người chúng ta dành khoảng 1 tiếng mỗi ngày trên đường để đi tới nơi làm việc. Nhiều người thậm chí còn tiêu tốn nhiều thời gian hơn với phương tiện của họ, có thể là 2 đến 3 giờ đồng hồ. Các nhà khoa học đã rất chú ý đến vấn đề này và họ muốn tìm hiểu xem liệu đi làm bằng xe đạp, ô tô hay đi bộ sẽ mang lại lợi ích tốt nhất cho bạn.
Ô tô là phương tiện dễ gây căng thẳng nhất
Ai cũng biết rằng lái xe là căng thẳng. Đường tắc là căng thẳng. Trễ giờ là căng thẳng. Các nhà khoa học cũng vậy, tuy nhiên, họ cần những bằng chứng cụ thể. Tháng 8 vừa rồi, một nhóm các nhà nghiên cứu đến từ Đại học McGill đã đăng một bài báo khoa học trên tạp chí Transportation Research . Trong đó, họ đã công bố kết quả khảo sát của một câu hỏi đơn giản: “ Đâu là cách đi lại khiến bạn ít căng thẳng nhất: Đi bộ, phương tiện công cộng hay là tự lái xe ”.
Gần 4.000 đối tượng làm việc hoặc đi học tại Đại học McGill , Montreal đã tham gia khảo sát trên. Họ là sinh viên hoặc người đã đi làm. Motreal là một nơi có mùa đồng rất lạnh, và việc đi bộ ngoài trời không thoải mái chút nào. Tuy nhiên, đa số mọi người đã chọn đi bộ là cách đi làm ít gây căng thẳng nhất. Kế tiếp đó là phương tiện công cộng và cuối cùng là tự lái xe.
Nhiều người trong số họ nói rằng, khoảng thời gian thú vị nhất trên đường của họ là đi bộ từ nhà hay cơ quan đến điểm đỗ xe buýt hoặc tàu điện ngầm. Tự lái xe trở thành phương tiện gây căng thẳng nhất do mọi người đều e ngại khoản chi phí mà nó tiêu tốn, đặc biệt là mỗi lần bị phạt do vi phạm luật giao thông.
Tự lái xe cũng không tốt cho sức khỏe của bạn
Từ những năm 1998, hai nhà khoa học đến từ Florida là Steven M. White và James đã quyết định nghiên cứu xem việc đi lại có ảnh hưởng như thế nào đến huyết áp và nhịp tim của mỗi người. Họ phát hiện ra rằng những người thường xuyên lái xe có huyết áp và nhịp tim cao hơn đáng kể so với những người đi xe buýt. Đặc biệt, “ độ khoan dung ” của họ cũng thấp hơn.
Nghiên cứu này mở đường cho rất nhiều ý tưởng khác về sự ảnh hưởng của quá trình lái xe lên sức khỏe con người. Năm 2012, Tạp chí Y tế dự phòng Mỹ đăng tải một nghiên cứu mà các nhà khoa học đã theo dõi quá trình lái xe của hơn 4.200 người trong thành phố Texas qua nhiều năm. Các chỉ số họ theo dõi được cập nhật hàng tuần bao gồm mức độ đường trong máu, cholesterol, mức độ trao đổi chất, chỉ số BMI...
Kết quả chỉ ra rằng khi bạn càng tiêu tốn nhiều thời gian trong xe ô tô, chỉ số BMI, huyết áp và nguy cơ béo phì càng tăng. Mỗi một giờ bạn tiêu tốn trên đường với xe ô tô sẽ khiến bạn tăng nguy cơ béo phì lên 6 %. Trong khi đó, nếu đi bộ chỉ 1 km mỗi ngày, bạn sẽ giảm được nguy cơ tăng cân xuống 5%.
Lái xe cũng không hề tốt cho mối quan hệ cộng đồng của bạn
Trong khi nhiều người có thể đã hình dung ra được việc lái xe ô tô đi làm khiến sức khỏa và tinh thần của họ bị ảnh hưởng, điều tiếp theo sẽ khiến bạn bất ngờ. Lái xe khiến bạn giảm sự tin tưởng vào người khác và khó hòa đồng với những người xung quanh.
Một nghiên cứu mới đây tại Scania, Thụy Điển với hơn 21.000 người dân tham gia cho thấy những người lái xe ô tô đi làm có xu hướng ít tham gia các sự kiện cộng đồng, họp mặt gia đình hay các buổi lễ tết. Họ ít đặt sự tin tưởng lên hầu hết mọi người xung quanh. Trong khi đó, kết quả với người đi bộ và sử dụng phương tiện công cộng hoàn toàn ngược lại.
Nghiên cứu trên được công bố trên tạp chí Environment and Behavior cảnh báo rằng việc chọn ô tô làm phương tiện đi lại đã gây suy giảm “ vốn xã hội ”, một thuật ngữ đánh giá hiệu quả của việc xây dựng cộng đồng và phát triển kinh tế. Nó được vi như “ chất keo gắn kết và giữ từng con người lại với nhau, không có nó sẽ không thể có cộng đồng và tăng trưởng kinh tế ”.
Các nhà nghiên cứu đã đưa ra một luận cứ thuyết phục rằng một quy hoạch đô thị tồi tệ có thể làm tổn hại đển sự phát triển kinh tế và cộng đồng. “ Lái xe trên một quãng đường dài mỗi ngày có liên quan đến sự tham gia ít hơn các hoạt động xã hội và gây giảm sút niềm tin ”.
Các thành phố được quy hoạch tệ hại khiến quãng đường đi làm trung bình của mỗi người dân đều tăng lên. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của mỗi cư dân mà còn làm giảm cả chất lượng xã hội của một thành phố.
Đạp xe hoặc đi bộ đi làm khiến bạn khỏe mạnh và hạnh phúc hơn
Trong nghiên cứu của các nhà khoa học Thụy Điển nói trên, di chuyển bằng xe đạp và đi bộ được chứng minh là sẽ giúp chúng ta sống hòa đồng và tin tưởng lẫn nhau hơn. Bên cạnh đó, rất nhiều nghiên cứu khác đã chỉ ra lợi ích của đi bộ và xe đạp đến sức khỏe và tinh thần con người.
Một nghiên cứu của Đại học East Anglia đối với hơn 18.000 người trưởng thành ở Anh từ năm 2014 cho thấy hầu hết mọi người cảm thấy tốt hơn khi chuyển từ lái xe ô tô đi làm sang đi bộ hay đi xe đạp. Và ngay cả khi đi làm bằng xe buýt hay tàu điện ngầm cũng khiến họ hạnh phúc hơn những ngày tự lái xe của mình. Adam Martin, tác giả của nghiên cứu giải thích:
“ Đó là một phát hiện đáng ngạc nhiên. Bạn có thể nghĩ rằng đám đông và những điểm dừng là một nguyên nhân khiến người sử dụng phương tiện công cộng căng thẳng. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều nói rằng họ cảm thấy tốt hơn khi sử dụng dịch vụ di chuyển công cộng thay cho tự lái xe. Điều này cho phép họ có những khoảng thời gian thư giãn, đọc sách, kết nối... Mỗi lần đi bộ để tới bến xe như một liều thuốc lên tinh thần cho ngày mới của họ ”.
Tác giả Alissa Walker trước đây đã từng viết trên trang Gizmodo : tăng số lượng người đi bộ trong một khu phố sẽ làm tăng các giá trị và phát triển cộng đồng. Đó là một cách đơn giản nhất mà lại có thể giảm chi phí, nâng cao khả năng kinh tế của một thành phố.
Bên cạnh đi bộ, các nhà khoa học có vẻ hứng thú hơn rất nhiều với việc nghiên cứu những lợi ích của việc đi xe đạp đi làm. Scandinavian Journal of Medicine & Science in Sport đã từng đăng tải tới 16 nghiên cứu khác nhau để đánh giá tổng quát lợi ích của việc đạp xe hàng ngày. Các nghiên cứu này hầu hết tập trung vào những lợi ích tim mạch, bên cạnh đó là sự giảm nguy cơ ung thư ruột.
Nhìn chung, 14 trong số 16 nghiên cứu trên đều khuyến khích người dân đi xe đạp đi làm vì những lợi ích của hoạt động này. Các nhà khoa học khuyên bạn làm điều này ngay cả khi quãng đường đến công sở tương đối ngắn và bạn có thể đạp xe với tốc độ chậm.
Lợi ích sẽ lớn hơn rất nhiều những gì bạn lo ngại
Đi xe đạp khiến bạn phải chịu đựng cái lạnh trong mùa đông, khói xe và nguy hiểm hơn trong các vụ tai nạn. Đó là những lí lẽ khiến nhiều người bỏ qua những lợi ích của việc đạp xe mà vẫn tới công sở bằng ô tô của mình.
Tuy nhiên, đó chỉ là cảm tính của bạn, hãy nhìn vào những bằng chứng khoa học để kết luận. Một vài năm trước đây, Đại học Utrecht , Hà Lan đã nghiên cứu một nhóm 500.000 người chuyển từ lái xe ô tô sang đi xe đạp đi làm. Họ tính toán các tỷ lệ tử vong dựa trên dữ liệu điều tra dân số, ô nhiễm không khí và tai nạn. Một kết quả bất ngờ được đưa ra: đi xe đạp giúp bạn tăng từ 3 đến 14 tháng tuổi thọ.
Trong khi đó, việc chịu đựng không khí ô nhiễm trên đường phố lấy đi của bạn khoảng 1 tháng trong đời người. Tai nạn khiến độ tuổi trung bình giảm từ 5 đến 9 ngày. Như vậy, việc đi xe đạp sẽ khiến bạn gỡ gạc lại tuổi thọ của mình trung bình từ 2 đến 11 tháng.
Chọn xe đạp là phương tiện đi làm sẽ mang lại rất nhiều lợi ích
Sau tất cả, có lẽ bạn cũng không thể nhớ hết tất cả những bằng chứng khoa học kể trên. Tuy nhiên, có một điều đơn giản có lẽ chúng ta nên để ý: cơ thể con người được thiết kế để vận động. Và không có điều gì ngạc nhiên khi chúng ta cảm thấy tốt hơn nếu rời bỏ chiếc xe ô tô mỗi ngày và chuyển sang đạp xe hay đi bộ. Bạn có thể lo ngại về khói bụi cũng như những tai nạn bất ngờ trên đường đạp xe. Tuy nhiên, nên nhớ rằng chiếc xe ô tô cũng không hề an toàn hơn chút nào. Phía sau vô lăng là những ngày tháng bạn bị hạ gục bởi căng thẳng và nguy cơ bệnh tật. Tất nhiên, sự lựa chọn lúc này vẫn thuộc về bạn: đi bộ, đạp xe hay tiếp tục lái ô tô tới công sở?
