Đào tạo nhân lực cho nền kinh tế số: Hàng loạt ngành học mới xuất hiện

Đặc biệt nhiều ngành mới trong lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ, vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI).

Mở rộng chỉ tiêu, phát triển ngành học mới

Dự kiến năm 2025, các trường đại học ở khu vực ĐBSCL sẽ gia tăng chỉ tiêu tuyển sinh và bổ sung nhiều ngành học mới trong các lĩnh vực sức khỏe, kỹ thuật, công nghệ. Điều này nhằm cung cấp nguồn nhân lực trình độ cao phục vụ yêu cầu ngày càng lớn về chuyển đổi số và phát triển công nghệ cao.

Trường Đại học Cần Thơ - một trong những cơ sở đào tạo hàng đầu khu vực, đã có bước đi chiến lược với việc mở rộng ngành học. Tại kỳ họp Hội đồng trường mới đây, nhà trường thông qua kế hoạch tuyển sinh năm 2025 với tổng chỉ tiêu tuyển sinh 14.800 sinh viên đại học, trong đó 10.100 sinh viên hệ chính quy.

Đồng thời, trường công bố mở mới 7 ngành và chuyên ngành, bao gồm: Tâm lý học giáo dục; Thương mại điện tử; Luật dân sự và tố tụng dân sự; Trí tuệ nhân tạo; Đảm bảo chất lượng và an toàn thực phẩm; Mạng máy tính và truyền thông dữ liệu (chương trình đào tạo chất lượng cao); Thú y (chương trình đào tạo chất lượng cao).

Theo đại diện Trường Đại học Cần Thơ, các ngành học mới được xây dựng dựa trên nhu cầu thực tế của thị trường lao động và đảm bảo điều kiện đào tạo đạt chuẩn. Trong đó, ngành Mạng máy tính và truyền thông dữ liệu tập trung vào đào tạo nhân lực chuyên sâu về hạ tầng kỹ thuật số, an ninh mạng và các công nghệ như IoT (Internet of Things - Internet vạn vật), 5G, đáp ứng chiến lược chuyển đổi số quốc gia. Trong khi đó, ngành Trí tuệ nhân tạo cung cấp kiến thức chuyên sâu về AI, ứng dụng trong nhiều lĩnh vực như chăm sóc sức khỏe, giáo dục, nông nghiệp và đô thị thông minh.

GS.TS Nguyễn Thanh Phương - Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Cần Thơ cho biết, nhà trường đang đẩy mạnh phát triển các ngành kỹ thuật - công nghệ, đồng thời triển khai đào tạo ngành mới theo nhu cầu xã hội như vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo. Trường cũng là một trong 18 cơ sở giáo dục được Bộ GD&ĐT lựa chọn tham gia chương trình đào tạo về bán dẫn.

Nhu cầu nhân lực lớn

TS Nguyễn Hữu Hòa - Hiệu trưởng Trường Công nghệ Thông tin và Truyền thông (Đại học Cần Thơ), nhận định nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực công nghệ thông tin đang ở mức cao. Nhiều doanh nghiệp trong và ngoài nước, đặc biệt các tập đoàn công nghệ lớn, không ngừng tìm kiếm nguồn nhân lực để tham gia vào các dự án quy mô quốc tế.

“Chúng tôi liên tục cập nhật chương trình đào tạo theo ý kiến từ chuyên gia và doanh nghiệp, nhằm đảm bảo sinh viên tốt nghiệp có thể đáp ứng ngay yêu cầu thị trường lao động. Phát triển ngành học mới như Trí tuệ nhân tạo, Mạng máy tính và Truyền thông dữ liệu là hướng đi cần thiết trong bối cảnh hiện nay”, ông Hòa chia sẻ.

Trường Đại học Kỹ thuật - Công nghệ Cần Thơ cũng mở rộng chương trình đào tạo nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong kỷ nguyên số. Hiện, trường có 23 ngành đào tạo bậc đại học, trong đó vừa bổ sung hai chuyên ngành trọng điểm: Công nghệ kỹ thuật vi mạch bán dẫn và Công nghệ kỹ thuật robot & trí tuệ nhân tạo.

Đại diện nhà trường cho biết, chương trình đào tạo các ngành mới này được xây dựng theo mô hình tiên tiến của trường đại học danh tiếng trong và ngoài nước, với sự tham vấn từ chuyên gia và doanh nghiệp. Nhờ đó, sinh viên tốt nghiệp có thể nhanh chóng thích nghi môi trường làm việc thực tế, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường lao động.

Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy mạnh phát triển ngành công nghiệp bán dẫn, việc đào tạo nguồn nhân lực cho lĩnh vực này trở thành nhiệm vụ cấp thiết. Các tập đoàn lớn như Intel, Qualcomm, Infineon và Amkor đầu tư mạnh vào thị trường Việt Nam, kéo theo nhu cầu lớn về nhân lực có chuyên môn cao.

Đặc biệt, tháng 9/2024, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt chương trình “Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050”, đặt mục tiêu đến năm 2030 đào tạo ít nhất 50.000 nhân lực trình độ đại học trở lên để phục vụ ngành công nghiệp chiến lược này.

Không chỉ các trường đại học công lập, nhiều cơ sở đào tạo tư nhân cũng mở rộng ngành học nhằm đón đầu xu hướng phát triển công nghệ. Trường Đại học FPT phân hiệu Cần Thơ - một trong những đơn vị tiên phong trong triển khai các chương trình đào tạo hiện đại, đáp ứng nhu cầu thực tế của doanh nghiệp.

TS Nguyễn Xuân Phong - Phó Hiệu trưởng nhà trường, cho biết: “Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ, các trường đại học phải liên tục cập nhật chương trình đào tạo để theo kịp xu hướng. Tại FPT Cần Thơ, chúng tôi đã mở nhiều ngành mới như Trí tuệ nhân tạo, Công nghệ ô tô số, IoT, An toàn thông tin và Thiết kế vi mạch bán dẫn, nhằm đảm bảo sinh viên có thể hội nhập ngay vào thị trường lao động trong nước và quốc tế”.

Mở rộng đào tạo các ngành học mới là bước đi chiến lược và cần thiết. Điều này không chỉ giúp sinh viên có thêm lựa chọn nghề nghiệp hấp dẫn, mà còn góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội cũng như tiến trình chuyển đổi số của Việt Nam trong thời đại 4.0.

Sinh viên năm thứ nhất Lê Thái Bảo, ngành Công nghệ kỹ thuật vi mạch bán dẫn (Trường Đại học Kỹ thuật - Công nghệ Cần Thơ), chia sẻ: “Em tin rằng đây là ngành học có tiềm năng lớn, mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp trong tương lai. Nhà trường đã tổ chức nhiều hội thảo về công nghệ vi mạch bán dẫn, giúp sinh viên tiếp cận với các chuyên gia và tìm hiểu sâu hơn về lĩnh vực này”.